Tijd om Samarkand te verkennen.
Iedereen heeft redelijk goed geslapen. Basis overnachten heeft iets, een mooie kamer met een goed bed is ook niet te versmaden.
Ikti neemt ons mee naar het Registan plein.
Een groot plein met 3 madrassa errond, daterend uit de 15°e eeuw.
Alles in detail beschrijven is nagenoeg onmogelijk.
Waar zit het grote verschil tussen de 3: oa. de tijdsperiode waarin ze gebouwd werden. Sommigen verschillen 200 jaar.
De jongste is de grootste. Ah ja, de laatste heerser kon zien wat de anderen voor hem deden en daar dan over gaan. 2 verdiepingen, grotere kamers, bladgoud aan't plafond.
Binnenin verschillende ruimtes waarin les werd gegeven. Die zijn nu omgebouwd naar een museum. Helaas, vind ik, ook naar shops. Kleren, prullaria probeert men aan de man te brengen. Het ontsiert een beetje het gebouw.
We krijgen veel historische info van Ikti. Misschien vroeger toch beter wat meer opgelet tijdens de geschiedenisles.
De kleurrijke gebouwen raak je niet beu, zo mooi. Net als de grootsheid. Wetende dat alles zoveel honderden jaren terug gebouwd is. Technieken en hulpmiddelen waren nog niet wat ze nu zijn.
Een groot stuk van het museum is gewijd aan Mirzo Ulugbek.
Hij was een wetenschapper en uiterst geleerd man. Veel uitvindingen zijn uit zijn brein ontsprongen. Zijn tijd liep gelijk met Galileo Galilei en Copernicus in Europa maar ze wisten niet van elkaar. Pas toen de zijderoute de 2 streken verbond werd het duidelijk dat ze met dezelfde dingen bezig waren.
Je kan hier uren rondlopen, alle info lezen. Helaas hebben wij daar niet de tijd voor. Het programma van 2 dagen is in 1 dag gepropt dus dat wil zeggen doorwerken zonder dat het een rush wordt.
Volgende stop is het Mausoleum van Amir Lenk. Als Amir Temur werd hij bekend wat betekent krijger die mankt.
Tijdens één van zijn veldslagen werd hij gewond waardoor hij dus die naam kreeg.
Hij was één van de belangrijkste veldheren van zijn tijd, bekend en vooral berucht vanwege zijn soms wrede daden.
In zijn Mausoleum ligt hij opgebaard tezamen met Ulugbek dewelke zijn kleinzoon was, zijn zonen, zijn grootvader.
Speciaal aan zijn sarcofaag is dat ze gebarsten is. Deze werd door één van de veroveraars meegenomen naar Wolgograd en tijdens die tocht zou ze gevallen zijn waardoor ze barste. Nadien kreeg de stad te maken met allerlei ziektes oa. de pest. Deze werd toegeschreven aan Temur, als een soort vloek.
Waarna beslist werd om ze terug te brengen naar Samarkand. Bijgeloof of niet? Wie zal het zeggen.
Op naar de Bibi khanum moskee.
Zij was de vrouw van Temur en wanneer manlief op tocht was, droeg Bibi de broek thuis. Ter ere van haar werd deze moskee gebouwd.
Het was één van de grootste en mooiste moskeeën in de islamitische wereld in de 15e eeuw, ge ziet waar het geld zat.
Echter, na een aardbeving werd de moskee bijna volledig verwoest. Restauratie herstelde hem in ere voor ongeveer 70%.
Lunch, eindelijk. Van dat over en weer geloop zou je honger krijgen. Alhoewel. Hier in Oezbekistan heb ik nog geen dag honger gehad. Lekkere maaltijden, meer dan genoeg. Af en toe een gang overslaan is geen slecht idee. Kwestie van de short of broek nog aan te krijgen.
Calorieën verbranden kunnen we in de bazaar. Een grote supergrote markt waar je eigenlijk alles vindt. Etenswaren, kledij, toile cirée. Noem het op. Uiteraard souvenirs.
We krijgen een halfuurtje om de markt te verkennen, spulletjes te kopen. Je kan hier gerust uren rondlopen zonder alles te hebben gezien. Of gewoon een zitplaatsje zoeken en mensen kijken. Geen minuut van verveling.
Volgende halte. Het Shakhi Zinda necropolis of begraafplaats. Gebouwd in de 14°e eeuw.
Shakhi Zinda betekent 'De levende koning'.
Het is de belangrijkste begraafplaats van notabele en koninklijke moslims.
Een soort lange corridor met links en rechts ruimtes waar belangrijke personen uit die tijd opgebaard liggen.
Sommige van die tombes zijn terug pareltjes qua versiering. Kleurrijk, gouden plafonds.
De weg er naartoe doe je door 36 trappen te nemen. Als je juist telt vind je op het einde het geluk. Dan maar juist proberen te tellen zeker.
Samarkand is een heel belangrijke historische stad. Da's vandaag meer dan duidelijk. Vooral hier in het necropolis is het vrij druk. Af en toe aanschuiven om een ruimte te bezichtigen. Een groot verschil met de homestay van gisteren.
Golib wacht ons op met zijn bus. Hij rijdt al de hele dag met ons van hot naar her. In zijn thuisstad weliswaar maar toch. Niet altijd zo evident.
Hij brengt ons feilloos naar een fabriekje van zijdepapier.
Het ganse proces wordt uitgelegd en getoond.
Van het strippen van de schors van de moerbeiboom. Het 3-4u koken van die schors. Laten "smelten" en afkoelen. Opnieuw koken maar dan 7u lang waardoor de schors heel papperig wordt. Deze pap wordt geplet d.m.v. een pers aangedreven door een watermolen.
Deze brij wordt gefilterd en op een katoenen doek gelegd. Persen, drogen. Tegen dan krijgt het papier al meer zijn vorm.
Na het polijsten van de vellen met een gladde steen is het papier klaar voor gebruik.
Van de schors tot bruikbaar papier duurt ongeveer een week.
Begrijpelijk dat deze ambachtelijke manier om papier te produceren niet gebruikt wordt voor grote hoeveelheden. Enkel voor het maken van kleine tassen, kaartjes, maskers, poppen. Mooi als souvenir.
Op dezelfde plaats maakt men ook een natuurlijke olie. Voor het maken van Samarkandse pilav of voor een huidolie. T'is dus voor alles goed.
4 verschillende soorten zaden worden geperst: lijnzaad, sesamzaad, katoenzaad en meloenpitten. De olie die daar uitkomt is dus wat men nodig heeft.
Ons lijstje loopt stilaan naar zijn einde.
Voorlaatste stop is het observatorium van Mirzo Ulugbek, onze wetenschapper.
Blikvanger hier is de "sextant". In een gebouw dat origineel 40m hoog en 12m diep was.
De bovenbouw is verdwenen, de 12m diepe tunnel is er nog wel. Daar staat het toestel dat Mirzo uitvond.
Vooraan is er een gat waar het zonlicht inviel. Dat zonlicht werd geprojecteerd op een sextant, een boogvormig toestel met een straal van 40m, ingebed in een sleuf van 2m. Door daar metingen op te doen kon Mirzo uitrekenen dat een jaar 365 dagen, 6u, 10 min en 8 sec duurde. Als we dat vergelijken met de huidige cijfers komen we tot een verschil van 1 min en 2 sec. Niet slecht toch. Vooral omdat Mirzo leefde van 1394 tot 1449. Honderden jaren geleden dus.
Op deze site is er nog een museum gewijd aan zijn werk. Indrukwekkend. Alleen maar respect voor deze bolleboos. Jammer van zijn tragisch einde, vermoord door zijn zoon.
Laatste historische stop in Samarkand is het museum voor archeologie. Waarschijnlijk heel interessant maar ik denk dat ik niet alleen voor mezelf spreek als we een klein beetje opgelucht waren dat het al gesloten was. We zijn al na 18u.
Voor de ganse groep is het al een vermoeiende dag geweest, dan nog een museum zou waarschijnlijk een beetje teveel van het goede zijn.
Wat we wel nog doen is de archeologische site van Afrosiab bezoeken. Net naast het museum gelegen.
Daar zijn restanten gevonden van een stad daterend van 6°e eeuw voor Christus.
Op zich niet zó veel te zien ware het niet dat Ikti ons toont waar alles zich bevond. Zelfs een filmpje over de geschiedenis van de plaats wordt afgespeeld op zijn GSM.
Belangrijk voor deze plaats was de ontdekking van muurschilderingen in één van de ruimtes. Ze gaven een goed beeld over hoe de mensen leefden in de 7°e eeuw. Historisch en archeologisch dus heel belangrijk. Maar met duiding. Zonder de geschiedkundige achtergrond die we kregen van Ikti lijkt het op een zandgroeve.
Laatste echte activiteit van de dag: terug een kookworkshop. Terug pilav klaarmaken maar dan op de Samarkandse wijze. Een soort olie i.p.v. vet, gele wortelen, iets andere smaak dus.
De senoir van het gezin toont wat er in het gerecht gaat, hoe klaar te maken. Een workshop naar mijn hart. 5 min later zitten we al aan tafel.
Het lijkt alsof we in de living van een familie zitten, knus.
De rijk gevulde tafel wacht op ons.
Slaatjes, brood, terug al van bij het begin zoetigheden.
De pilav wordt in een grote schaal op tafel gezet. 3 schalen voor ons 13, veel te veel, zoals altijd.
Maar da's geen probleem. De overschot gaat naar iedereen die achter de schermen werkt. Er wordt nooit iets weggesmeten laat Ikti ons weten.
Tezamen met het heugelijke nieuws dat zijn vrouw hun 2° kindje verwacht.
Om de avond af te sluiten brengt Golib ons terug naar onze startplaats van deze morgen, het Registan plein.
We rijden door het moderne deel van de stad. Grote straten, de ene winkel naast de andere, fel verlicht.
Het plein wordt 's avonds heel feeëriek verlicht, zeker de moeite om nog mee te nemen.
We zijn er niet alleen. Vrij veel volk staat een fotoshoot te doen. Een heel klein beetje een Efteling gevoel overvalt ons. Maar Registan kan er mee weg.
Ook wij zijn er mee weg.
Het was een lange vermoeiende dag, wel veel gezien.
Het is 500m stappen naar het hotel, onze reizigersvibe komt naar boven.
Kleine winkeltjes, streetfood, karakterkoppen.
We zijn bijna aan het hotel als een uitzonderlijke fietser ons voorbij rijdt.
Een paar meter voorbij ons duwt hij op zijn toeter. Net een oude auto.
We lachen naar hem, hij steekt zijn hand en duim op en lacht terug.
We voelen ons een thuis in ons Azië.
Allerlaatste activiteit van de dag: het zwembad.

Geschreven door Waarzijnwenu