Dag 3: in Winterberg - Leisteengroeve- en streekmuseum Holthausen.

Duitsland, Winterberg

.
Bij het opendoen van de gordijnen is het buiten een heel kleine wereld, er hangt een dichte mist en het regent. Door het volgen van de weersverwachting waren wij er al op voorbereid dat het een regendag wordt.

In het centrum van Winterberg brengen wij een bezoek aan een supermarkt met de naam 'REWE' voor een paar boodschappen. De winkel heeft een brede sortering producten.

Voor een kop koffie rijden wij vandaag eens naar restaurant 'Kaffee und More' in het centrum van Winterberg. In het gastenboek in ons appartement had iemand lovend geschreven over de koffie in deze zaak.
De regenjassen aan en de paraplu op. Er zijn heel weinig mensen op de been, het is uiterst rustig overal.
Uitbater Patrick van de koffiewinkel schenkt inderdaad een heerlijke kop koffie en cappuccino. Daarbij heeft hij 4 heerlijke soorten taart, wij nemen ieder een lekkere punt appeltaart.
Deze man is Nederlander en woont al een aantal jaren in Winterberg. Hij houdt er van om met zijn klanten te praten en omdat het ook in zijn zaak niet druk is, vertelt hij honderduit en weten wij al heel snel van alles over hem, zijn leven en deze winkel.

Terug thuis blijkt het internet hopeloos te zijn, vaak valt de verbinding weg of komt niet tot stand. Of het slechte weer er mee te maken heeft, of dat er veel mensen vanwege het slechte weer thuis zijn gebleven en vermoedelijk massaal ook van het internet gebruik maken, weten wij niet. Maar het is lastig bij het maken van dit verslag.

De lunch gebruiken wij thuis, maar houden wij licht, omdat wij ook al een stuk taart op hebben. Een beetje op de calorieën moeten wij toch wel letten, ook al is het vakantie. 😉

Begin middag gaan wij op stap. Met dit slechte weer is het verstandig om een binnenactiviteit te gaan doen. Daarom rijden wij naar het plaatsje Holthausen, dat op ruim een half uur rijden ten westen van Winterberg ligt. Daar is het 'Westfälischen Schieferbergbau- und Heimatmuseum Holthausen' en dat willen wij bezoeken. De openingstijden zijn beperkt, namelijk niet alle dagen en vandaag vanaf 14.00 uur.

Men omschrijft dit museum als volgt:
De leisteenmijnbouw en het plaatselijke geschiedenismuseum.
In het 'Westfaalse leisteengroeve- en streekmuseum Holthausen' leert men alles over het (alledaagse) leven in het Schmallenberger Sauerland in vroeger tijden. Leer hoe leisteen en rotsen werden ontgonnen en hoe ze in miljoenen jaren werden gevormd. Leer de dieren van het bos kennen en ervaar veel levendige informatie over vroegere leef- en werkmethoden, over het economische leven in het Sauerland met een drukkerij, in de textiel- en vlasafdeling en in een boekbinderij.
Een bijzonder hoogtepunt van uw tour is de "Südwestfäliche Galerie", waar kunst van de regio uit de 19e en 20e eeuw wordt getoond.

De rit er naar toe moet bij mooi weer erg fraai zijn vanwege het prachtige landschap en de fraaie dorpjes waar je doorheen komt, maar nu zit alles in de mist, in de dichte mist. Als wij in een hoger gelegen gebied rijden is het zicht misschien maar 30 meter, als wij iets gedaald zijn valt er iets meer te zien, maar alles zit in een grauwsluier.

Het museum ligt in een piepklein plaatsje in een oude school. Daar aangekomen betalen wij de entree van EUR 3,= per persoon. Het gebouw bestaat uit 4 verdiepingen en bestaat per verdieping uit meerdere grote en kleine kamers. De kelder is helemaal ingericht ten behoeve van de leisteenmijnbouw. Er is onder andere een onderaardse mijngang nagebouwd en overal zijn de authentieke gereedschappen en gebruiksvoorwerpen aanwezig. Zo wordt het zware leven van de mijnwerkers die vroeger het leisteen met de hand uit de grond haalden uitgebeeld. Tegenwoordig gaat veel machinaal.
Door middel van foto's, nagebouwde taferelen en vitrines met inhoud wordt alles duidelijk tentoongesteld. Ook zijn er modellen van hoe men het leisteen in diverse vormen op daken en gevels bevestigd.

Leisteen is van oorsprong oude zeebodem, ontstaan zo'n 350 tot 400 miljoen jaar geleden en bestaat uit allemaal lagen op elkaar. Deze zijn vrij makkelijk van elkaar te scheiden in dunne platen en dat maakt het tot een uitstekend materiaal als bedekking van daken. Karakteristiek voor het Sauerland zijn de grijs-blauwe daken en gevelbekleding uit leisteen. Zo heeft men tijdens het delven van de leisteen ook meerdere fossielen (overblijfselen van dieren of planten die in gesteente bewaard zijn gebleven) gevonden en een aantal zijn hier dan ook te vinden in vitrines.
Leisteen werd, en wordt, ook nog wel voor andere doeleinden gebruikt. Zo kennen wij bijvoorbeeld uit vroeger tijden de lei als schrijfplankje. Op een plaat leisteen kan men schrijven door er op te krassen met een schrijfstift, griffel genaamd. Een lei kan heel gemakkelijk worden schoongewist, waarna de schrijfplank opnieuw gebruikt kan worden. Hierop duidt het gezegde 'Met een schone lei beginnen'.
Vroeger hebben wij zelf een lei en griffel gehad, om het leisteen zat een houten rand. Ook deze komen wij tegen in het museum.

In het museum heb ik lang niet alles gefotografeerd, want er stond en hing bijzonder veel, keurig gerubriceerd, soms hele of gedeeltelijke inrichtingen van een voormalig bedrijf, zoals een drukkerij/handzetterij, boekbinderij, schoenmakerij, timmerwerkplaats en veel apparatuur van een kousen en sokkenfabriek. Maar ook gebruiksvoorwerpen en meubels uit vervlogen tijden vanuit 'normale' woonhuizen en boerderijen.
Daarom wil ik de foto's maar laten spreken. Het bezoek was in ieder geval zeer de moeite waard.

Als wij in het museum zijn uitgekeken en weer buiten komen, is het gelukkig droog en lopen wij even door de buurt.
De St. Michael kerk tegenover het museum heeft een ronde toren, binnenin de kerk is het vrij sober ingericht en vrij donker. De kerk dateert uit 1928.

Even verderop, aan het einde van de straat staan wij aan de rand van Holthausen en kijken wij uit op het glooiende landschap en een paar huizen in de verte.

Vlakbij staat een kapel, de Hagenkapelle, gedateerd 1872, wij lopen er even binnen. Langs een weg naar deze kapel is een Kruisweg met 14 staties, waarbij de afbeeldingen in reliëf in leisteen zijn uitgevoerd.
(Jezus' martelgang van het paleis van Pilatus naar Golgotha wordt 'de Kruisweg' genoemd. In de christelijke traditie stelt men die voor aan de hand van 14 staties, 14 haltes om even bij stil te staan en te bidden. Hierbij worden schilderijen of beeldhouwwerken gebruikt, die de lijdensweg van Jezus afbeelden.)

Onderweg lopen wij langs een kleuterschool, die in een prachtig vakwerkhuis zit. Op één van de balken staat een tekst, het gebouw dateert uit 1626.

Ook lopen wij nog een zijstraatje in en komen achter het museum. Daar zien wij nog een ander vakwerkhuisje met tekst op een balk en een aantal leistenen motieven.

Op de terugweg is het gelukkig iets minder mistig en zien wij iets meer van de omgeving, ook al hangt de bewolking laag.
Onderweg vinden wij in het plaatsje Altastenberg nog een geocache.

Tegen half zes zijn wij weer thuis, waar Rina later op de avond weer voor het avondeten zorgt.

Vandaag hebben wij 48 kilometer gereden.
Het weer: mist, regen, tot 15 graden Celsius.
Verblijf: appartement van Bergresort Winterberg, Sauerland.




Geschreven door

Al 3 reacties bij dit reisverslag

Zeer gevarieerd en leerzaam. Belangrijk voor de jeugd om hier uitgebreid te kijken en te leren. Dank voor de ski's. Zelfs in de mist is het er mooi. Het rek op de dakrand boven de ingang van het museum geeft wel aan dat het hier flink kan sneeuwen. Mooie vakwerkhuizen. De foto's van de houtkap in het bos vind ik het mooist. Voor zulke fraaie bossen zou ik graag die kant op willen. Dank en Groet.

Paul&Poeske&Dibbes 2022-09-16 08:20:28

Wat een leuk museum. Heel interessant. Vooral dat oude schooltje is leuk. Wij hebben ook regen vandaag. en het is een stuk kouder.

Els 2022-09-16 13:12:08

prachtig. Boeiend. Mooi ondanks de mist....

Bernardina 2022-09-16 16:06:34
 

Over deze reis
Aantal reisverslagen:
GPS afstand deze dag:
GPS afstand totaal:
Aantal foto's:
Laatste verslag:
Reisduur:
Reisperiode:

Of schrijf je reisverhalen via de app

Met de Pindat App kun je offline reisverhalen schrijven en foto's toevoegen. Zodra je weer internet hebt kun je jouw verslagen uploaden. Ook via de app plaats je gratis onbeperkt foto's.



Klik op 1 van onderstaande knoppen om de app te installeren.