Laos, Vientiane

ÍIn Vientiane duurde het twee dagen om een Thais visum te krijgen voor 60 dagen. Die wachttijd hebben we besteed met een bezoek aan het Cope Visitors Centre. In de Lonely Planet genoemd als sterattractie. Verder had Vientiane niet veel te bieden aan bezienswaardigheden.
Het werd een bijzonder indrukwekkend bezoek! Waard om er een special over te schrijven!

We weten van de Vietnamoorlog, althans: we weten dat deze geweest is. Deze oorlog is de eerste oorlog waarvan de beelden op de televisie te zien zijn geweest; de eerste oorlog waarvan iedereen die ca. 40 jaar of ouder is, getuige is geweest van de live beelden.
Het prachtige Laos waar wij de afgelopen weken doorheen hebben gefietst, heeft nooit iets met deze oorlog te doen gehad, officieel. Er is nooit een oorlogsverklaring ondertekend waardoor Laos in oorlog was. Toch zijn er in Laos meer bommen gevallen dan in de hele Tweede Wereldoorlog! Laos is het meest gebombardeerde land ter wereld ooit!

Amerika was dus in oorlog met Vietnam en wilde, naar eigen zeggen, de bevoorradingsroute van de Vietcong, de Ho Chi Min-route, vernietigen. Hiertoe werd ook Laos gebombardeerd.
Tevens gaan er verhalen dat de Amerikaanse bommenwerpers hun overgebleven bommen maar in Laos afwierpen omdat anders de vliegtuigen niet veilig zouden kunnen landen.

Een paar feiten:
Meer dan 580.000 bombardementen zijn boven Laos uitgevoerd. Dat is één bombardement per 8 minuten gedurende 24 uur per dag, 9 jaar lang!
Meer dan 2 miljoen ton bommen zijn in de Vietnamoorlog in Laos gegooid in de periode 1964-1973.
Meer dan 270 miljoen bombies (in een grote clusterbom zitten tientallen kleine bombies die zo groot zijn als een sinaasappel) zijn in Laos terechtgekomen.
Ongeveer 30% hiervan is niet geëxplodeerd. Er liggen dus nog ongeveer 80 miljoen niet geëxplodeerde bombies in Laos!
In de periode na de oorlog zijn 20.000 mensen omgekomen door deze UXO's (Unexploded Ordnance).
In ongeveer 25% van alle dorpen in Laos liggen nog steeds UXO's.

Feiten, getallen, allemaal afschuwelijk natuurlijk. Maar wat de bombardementen tot op de dag van vandaag werkelijk betekenen werd ons pijnlijk duidelijk in het COPE Visitors Centre. Een revalidatiecentrum waar mensen die een van hun ledematen zijn verloren door een ongeluk of een bom, een prothese aangemeten krijgen en daarmee leren omgaan. Bij dit revalidatiecentrum is een klein soort museum ingericht waar documentaires te zien zijn en waar foto's hangen over de UXO en over het werk van de dappere mensen die deze UXO's opsporen en gecontroleerd tot ontploffing brengen.

We zaten samen in een klein bioscoopzaaltje. De medewerker van het centrum startte voor ons de documentaire.
We zagen een gezin: vader, moeder en twee meisjes van 1 en 3 jaar. Vader was getrouwd toen hij 16 was. Het was koud en er werd een ochtendvuurtje aangelegd waar men zich aan kon warmen. We hebben het zo vaak gezien tijdens onze fietstocht.
Maar het ging verschrikkelijk mis bij dit gezin! Onder de plek waar het vuurtje brandde lag een UXO! Door de hitte van het vuurtje ontplofte de bombie. Vader raakte zwaar gewond: hij verloor zijn gezichtsvermogen en had ernstige brandwonden aan armen en benen. Zijn werk op de rijstvelden kon hij niet meer doen. Hij bleef elke dag bij de kinderen terwijl zijn vrouw alleen naar de rijstvelden ging. Daar werkte zij hard met het gevaar om bij het graven ook een bombie te treffen. Elke dag deed zij haar werk met grote angst.
De vader vertelde dat hij er heel verdrietig over was dat hij niet de kostwinner kon zijn. En dat hij heel erg bezorgd was over de toekomst van zijn twee meisjes. De vertalende journalist kon even niks meer zeggen: hij was diep geraakt door het verhaal en moest eerst zijn tranen wegslikken. Wij met hem.

Laos is een van de armste landen ter wereld. Het inkomen ligt gemiddeld op ca. € 2 per dag. Uiteraard probeer je dan wat bij te verdienen. Voor oud ijzer wordt ca. 2 dollar per kilo betaald door handelaren. Een leuk bedrag natuurlijk. De handelaar verkoopt zijn ijzer weer door voor ca. 3 dollar per kilo.

Veel gezinnen schaffen voor een tientje een Vietnamese metaaldetector aan waarmee hun kinderen op zoek kunnen gaan naar ijzer. Vaak moet daar wel een lening voor worden afgesloten, maar die betaalt zich al snel dik terug.
Gewapend met een grote verzamelzak en de metaaldetector brengt een handelaar de kinderen naar gebieden waar wellicht vanalles is te vinden van ijzer. De kinderen gaan op pad. Vaak weten ze helemaal niet wat ze vinden, maar het is ijzer dus brengt het geld op. Zo verdwijnen vaak levensgevaarlijke bombies in de verzamelzak en ontploffen door de klap die ze op het reeds aanwezige ijzer in de zak maken. Er sterven jaarlijks kinderen door deze activiteit. Maar veel vaker overleven de kinderen de explosie, ten koste van armen of benen!
Na enkele uren komt de handelaar de kinderen die langs de weg zitten te wachten met hun volle zakken ijzer, weer ophalen. Het ijzer wordt gewogen en de kinderen worden uitbetaald. Soms wel 6 dollar!
Als iedereen z'n geld heeft kunnen de kinderen bij de handelaar nog een waterijsje kopen. De kinderen die het meest hebben verdiend trakteren de minder gelukkigen van die dag.

Twee journalisten kwamen toevallig in gesprek met een echtpaar. Hun zoon van 9 jaar was pas geleden overleden. Hij werd getroffen door een bom die afging bij het zoeken naar oud ijzer. De ouders wilden hun verhaal wel doen voor een kleine camera. Wij bekeken slikkend en snuffend het indrukwekkende verhaal.

Op de avondmarkt in Luang Prabang zagen we een kraampje waar vrouwen lepeltjes, armbanden, sleutelhangers en allerlei van zulk soort spul verkochten. Alles gemaakt van bommen! We hadden al eens boten gezien gemaakt van bommen, de bombboats, maar dit was nieuw voor ons. We stonden te bedenken of we een paar van die leuke kleine theelepeltjes zouden kopen. Maar we deden het niet omdat we ze net iets te klein vonden.
In het COPE werd ons, en alle toeristen, gesmeekt toch alsjeblieft niks te kopen wat van bommen is gemaakt. Dit spoort mensen immers alleen maar aan om nog meer bommen te gaan zoeken, met alle afschuwelijke gevolgen die daar aan verbonden kunnen zijn. En een theelepeltje is toch nooit een mensenleven waard!

We zijn twee uur in het Centrum geweest. We hebben diverse protheses gezien en verhalen gelezen van mensen die ontzettend blij zijn met hun prothese. Een timmerman die na het verlies van een arm nu weer kan werken dankzij de prothese, kinderen die weer kunnen voetballen.
Zo moet het!

* De foto's bij deze special zijn gemaakt in het COPE Visitors Centre.

Geschreven door De.Trappers

4 feb 2018Power China in Laos

25 feb 2018Stopjes onderweg

Al 33 reacties bij dit reisverslag

Dag Elly en Marijke Wat een heftig verhaal! Hier is de oorlog in Vietnam al weer vergeten en inderdaad niet bekend wat de gevolgen voor de hele regio en voor Laos zijn. Ik heb net het boek van Karel Glastra van Loon : de onzichtbaren uit. Weliswaar een roman, maar wel met de gruwelijkheden waarvoor de Karen bevolking in Birma moest vluchten. Wat mensen elkaar toch aandoen, ook nog heden ten dage. Gaan jullie ook naar Mutmee, het resort aan de andere kant van de Mekong rivier in Thailand? Deze is zeker aan te bevelen. Daar ben je volop toerist met alle gemakken van dien! Ik wens jullie een goede voortzetting van de reis. Groet, Truus
Truus Doornhegge 2018-02-07 16:20:42

Dag dames, Weer erg bedankt voor jullie prachtige verhalen! Gisteren heb ik de film The Post met Maryl Streep gezien en begrepen dat de Vietnamoorlog onnodig was en veel te lang geduurd heeft. Maar dat het zo dramatisch was/is voor de mensen daar komt er niet in voor. Heel interessant om dat nu te lezen. Een goede reis verder! Groet, Tonny
Tonny Joosten 2018-02-07 16:41:59

Ja was al heel lang op de hoogte van dit feit. Vooral in Noord Laos liggen nog steeds heel veel bommen
Elly 2018-02-07 16:51:18

Ooeh heftig en onvoorstelbaar. Goed om dit ook te vertellen. Maar nog steeds echt onvoorstelbaar zoveel bommen :-(
Justine 2018-02-07 16:52:42

Wat een uitgebreid verhaal. Indrukwekkend. Jullie maken er een hele studie van. Blijf jullie reis met veel interesse volgen. Straks een mooi boek met veel informatie om uit te geven. Groetjes en goede reis verder. Joost en Corrien
Joost 2018-02-07 16:56:45

Phoe, een indrukwekkend verhaal! We beseffen vaak niet in welke luxe wereld wij hier leven. Het verhaal laat je (even) stilstaan. Bedankt voor het bijzondere verslag!!
Mariet 2018-02-07 17:08:52

pffffff....jee! Een veelzeggende kindertekening ook! xxx
jose van B. 2018-02-07 17:09:22

Wat een triest verhaal. Eigenlijk te erg voor woorden! Mooi verwoordt door jullie. Geniet vooral van jullie reis, maar ook zeker begrijpelijk om bij dergelijke gruwelijkheden stil te staan!
Ineke en Huub 2018-02-07 17:13:48

Wat een indrukwekkend verhaal. Je weet van de Vietnam oorlog, maar dit. Heftig Mooie verhalen van jullie over jullie pracht reis. Veel plezier verder. Groetjes
Mariëlle Klein-Holte 2018-02-07 17:23:51

mooi.....
Rob 2018-02-07 17:27:58

Inderdaad onvoorstelbaar. Ik zou wel eens willen weten of dit überhaupt in de geschiedenisboekjes staat en vooral in de Amerikaanse boekjes. Fijne reis verder!
Gerrit Heij 2018-02-07 17:41:47

Ongelooflijk verdrietig, indrukwekkend
Nicole brinkhoff 2018-02-07 18:02:26

Wat een indrukwekkend verhaal en wat weten we (weet ik, laat ik het bij mij zelf houden) daar weinig van. Ook ik heb zondag de film The Post gezien. Echt een aanrader, moest meteen aan The Post denken toen ik jullie verhaal las. Zijn jullie zelf niet bang voor die bommen? Of loop je geen gevaar zolang je op de gebaande paden blijft? Ik wens jullie een veilig vervolg van jullie mooie reis.
Nellie 2018-02-07 18:06:06

Hoi Ladies ver weg, wat een absurde wereld van disruptie uit het verleden, dat - zo blijkt wel tot in het alledaagse leven - ook nu nog steeds zo aanwezig is in het leven daar. Heel indrukwekkend. Dank voor jullie thema- reisverslag. Voorzichtig maar en fijne reis verder!
Annemiek 2018-02-07 18:26:19

Indrukwekkend en idd hier weinig van bekend. Toen ik jaren geleden in Laos was ben ik een tijd in Phonsali met een Belg opgetrokken die bij de de-mining werkte, heftig werk.
Mieke 2018-02-07 19:28:43

Heftig zeg! En totaal onbekend. Wij zijn ook naar The Post geweest wat weer een heel andere visie op die Vietnam oorlog geeft. Net als dit dus.
Jacqueline 2018-02-07 20:49:55

Indrukwekkend......
Joke 2018-02-07 21:26:36

Gruwelijk. Hoe slecht en onmenselijk kun je zijn? Niet te vatten dat Amerikaanse bommenwerpers hun overgebleven bommen maar op Laos wierpen, omdat anders de vliegtuigen niet veilig zouden kunnen landen....waanzin, niet te vatten voor ‘n mens met ook maar een béétje waarden en normen. En de ijzerhandelaar die kinderen een waterijsje laat KOPEN (als blijmakertje) nadat ze de dood bijna in de ogen hebben gekeken...waarom laten we dit gebeuren??? Ik kan me jullie tranen zó goed voorstellen, wát ‘n verhaal!!!
José Meuwissen 2018-02-07 23:31:28

Indrukwekkend verhaal. Ik wist niet dat er nog zoveel bommen lagen in laos. In Vietnam zijn in de oorlog ook veel napalmbomen gegooid, zo vies, zo smerig. Zelfs nu vier generaties later zijn de genetische afwijkingen nog te zien. Stomme oorlogen. En ja wat een prachtig land is laos.
Fija 2018-02-07 23:40:02

Van Joost had ik gehoord hoe de Amerikanen hetgeen huisgehouden in oa Zuidoost Azië. Vreselijk. Jullie verhaal en foto's erbij: schrijnend
Elly H 2018-02-08 13:11:21

Kon niet meteen reageren op jullie indrukwekkend verhaal. Wist niet dat het daar zo heftig aan toe ging. Ik denk vooral aan de kinderen.Dank voor het verhaal dat jullie met ons wilde delen. Het blijft bij mij nog zeer lang hangen. Warme groet Gon
gon 2018-02-08 13:29:33

De beelden van de aanhoudende bombardementen op de hutjes in Laos, Vietnam en Cambodja waren in die tijd dagelijks nieuws. Alleen we hebben er niet van geleerd....
Jack en Hilde 2018-02-08 21:08:07

Nooit geweten dat Laos zo heftig gebombardeerd is en nog steeds niet veilig voor de mensen. Wat een indrukwekkend en intens triest verhaal. Arm zijn is een ding maar het besef dat het voor veel arme mensen niet vanzelfsprekend is om te lopen en te fietsen en dat zij permanent leven met angst maakt het geheel onvoorstelbaar schrijnend. Lieve groet
Marita 2018-02-09 14:22:19

Tja er zijn talloze films gemaakt over die oorlog. Nooit bij stil gestaan dat de gevolgen nog steeds zo aanwezig zijn . kippenvel
Pauline 2018-02-10 17:05:49

Ja, mijn nicht Kiki heeft mij hierover verteld, haar zoon woont in Laos en zij komt er regelmatig Dit is iets wat niet in de geschiedenisboekjes te vinden is. Er zou grootschalig een opruimactie moeten komen, idioot toch dat ze een land hiermee opzadelen.
Doreen 2018-02-11 19:57:58

Indrukwekkend verhaal, dank jullie dat dit verhaal met ons gedeeld is.☹ Groet Henny
Henny 2018-02-11 21:05:16

Zeer indrukwekkend! Om stil van te worden. Wat een ellende is dat land en de mensen overkomen. Toch wist ik het fijne er niet van. Goed om dat zo eens te lezen. Jullie ervaringen omspannen toch een zeer groot terrein!
Jan en Loes 2018-02-11 23:18:15

Zeer indrukwekkend! Om stil van te worden. Wat een ellende is dat land en de mensen overkomen. Toch wist ik het fijne er niet van. Goed om dat zo eens te lezen. Jullie ervaringen omspannen toch een zeer groot terrein!
Jan en Loes 2018-02-11 23:18:39

Via Doreen deze link gekregen. Indrukwekkende onderneming, petje af om dit te doen en fantastisch! Deze reis zal je inzichten over de wereld grondig veranderen verwacht ik. Ik blijf jullie nu volgen en wens jullie een prachtige en veilige reis.
Katinka 2018-02-12 12:23:10

Nooit geweten van Laos. Wat een onrecht voor dit land en zijn inwoners! Alles is al gezegd in de reacties hierboven.
Mieke de Vries 2018-02-15 10:59:24

We leren niets........
Ien & Bert 2018-02-17 14:53:11

Dag Marijke, Je kunt het je vast niet meer voorstellen, maar aan de Vossenstraat verloopt het schooljaar volgens gebruikelijke patronen, en vindt ook het werk van de Medezeggenschapsraad zijn voortgang. Zo was er gisteren een vergadering, en kwam, keurig in de rondvraag, de voortgang van jullie reis aan de orde, en werd ik gewezen op jullie reisverslagen. Inmiddels heb ik die vandaag voor het eerst gelezen, schandalig, maar ik sta versteld: wat een indrukwekkende reis, en wat een boeiende en leuke verslagen! Enige educatief-didactische drijfveren zijn jullie beide niet vreemd zo stel ik vast, ik zie een lessenserie in het verschiet, maar ik pik vooral een verslag van een geweldig avontuur op. Nog heel veel goeds samen!
Niels Vos 2018-02-20 16:32:56