Potosi ligt op een hoogte van 4090 meter en is daarmee de hoogst gelegen stad ter wereld. Geen heel bijzonder stadje, buiten de markt met koeienhoofden. De stad is vooral bekend vanwege de zilvermijn El Cerro Rico. Naar schatting zijn in totaal ongeveer 8 miljoen mijnwerkers overleden die in deze mijn hebben gewerkt, de bijnaam van de mijn is daarom ook: "de mijn die mensen eet". De meeste mijnwerkers werken vanaf een hele jonge leeftijd al in de mijn (zelfs 8-10 jaar oud) en worden niet veel ouder dan 40 jaar vanwege de slechte condities in de mijn.

Na aankomst rond 10:00 uur zijn we meteen naar Big Deal Tours gegaan om onze tour door de mijn te boeken voor dezelfde middag. Onze groep bestond maar uit 5 personen en een fantastische gids, een erg grappige man die zelf meer dan 20 jaar in de mijn heeft gewerkt, en die bij gebrek aan toeristen nog steeds als mijnwerker werkt. We zijn eerst naar een kleine winkel gegaan waar de mijnwerkers hun spullen en gereedschap kopen zoals pikhouwelen, helmen en dynamiet staven! Hier hebben we een grote fles vruchtensap en 2 setjes dynamite gekocht: dynamite staven, ontstekingslont en een zak met bolletjes die voor een extra harde exposie zorgen. Daarna zijn we naar een mijnwerkers markt gelopen om zakjes vol coca bladeren te kopen. Alles om als cadeaus weg te geven aan de mijnwerkers die we later in de mijn aan het werk zouden zien.

Daarna konden we ons omkleden naar echte mijnwerkers, met rubber laarzen, volledig pak, mondkapje en helm inclusief hoofdlamp. Vervolgens zijn we naar een fabriek gereden waar ze het zilver en de mineralen uit het puin halen, eerst door de rotsen te verpulveren en daarna in baden met chemicaliën te behandelen. Na het drogen wordt het als poeder verkocht. Na de korte rondleiding door de fabriek was het tijd voor het serieuze werk en reden we naar de ingang van de mijn. Bij de ingang waren de bloedsporen van de lama offeringen nog te zien. De mijngang was nog vanuit de Spaanse koloniale tijd rond 1600. De gangen waren erg klein en laag, dus haast overal moest je diep bukkend doorheen lopen om je hoofd niet te stoten aan de laag hangende rotsen, kabels of houten steunbalken. We zijn in totaal 1500 meter door de tunnels de berg ingelopen en onderweg kwamen we een Tio tegen, een beeld van een persoon van wie de mijnwerkers geloven dat deze waakt over de mijn. De mijnwerkers brengen offers aan de Tio, bestaande uit sigaretten, alcohol en cocabladeren. Een stukje verder waren een aantal mijnwerkers bezig met het plaatsen van dynamiet, we konden nog net meekijken toen de laatste staaf geplaats werd. We moesten een stuk teruglopen op veilige afstand van de ontploffing, wij dachten dat we 5 minuten hadden maar de eerste knal kwam al na een paar minuten.. Wat een knal! Er volgde nog 9 flinke knallen, ze bleken 11 staven dynamiet geplaatst te hebben waarvan er 10 afgingen. Na even bijkomen moesten we snel door omdat de stofwolk eraan zou komen (het duurt 3 a 4 uur voor het stof weg is en de mijnwerkers weer in dat gebied kunnen werken).

Op de terugweg naar de Tio moesten we even flink doorlopen omdat het mijnkarretje eraan kwam, met een behoorlijke snelheid en 2 mannen achterop kwamen ze langs. Bij Tio heeft de gids nog het een en ander uitgelegd waarna we de alcohol mochten proberen die de mijnwerkers drinken ter ere van Tio, met een alcoholprecentage van maar liefst 96%! Sterk spul maar redelijk goed te drinken (op de markt kost 1 liter van deze bijna pure alcohol maar 15 bolivianos = 2 euro..). Aangekomen bij de uitgang waren we flink bezweet van de hitte en erg blij met de zuurstof, wat een ervaring en zoveel respect voor de mijnwerkers die dit elke dag doen en soms zelf diensten van 24 uur waarbij ze alleen drinken en cocabladeren kauwen (de mijnwerkers stoppen hun wangen vol met cocabladeren om de honger en vermoeidheid tegen te gaan).

Geschreven door Maartenenyvette