Fietsen op de snelweg

Zonder fietsnavigatie, gebruik ik nu Google Maps. Probleem bij Maps is dat als je een fietsroute aangeeft je regelmatig het bos in wordt gestuurd en na kilometers voor een afgesloten hekwerk staat of voor een dichtbegroeid pad waar alleen je weg zou kunnen banen met een machete. Dus dan toch maar via D en N wegen.
Fietsen over de snelweg vergt een speciale techniek. Ik heb er inmiddels al wat ervaring mee opgedaan tijdens vorige reizen. Het principe is eenvoudig: je fietst over de vluchtstrook. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want meestal is er geen vluchtstrook. En als die er wel is, kun je daar niet fietsen, want hij ligt bezaaid met glasscherven. Niet de eerlijke resten van fatale ongelukken, maar scherven van helder en groen glas van flesjes die chauffeurs uit hun raampje hebben gegooid. Verder liggen er plastic waterflessen, spatborden, bumpers en loopvlakken van vachtwagenbanden. Het wegdek van de vluchtstrook is slecht onderhouden. Terwijl er op de rijstroken glimmend zwart asfalt ligt, in de vluchtstrook zitten scheuren, keien en kuilen. De beste optie om op de vluchtstrook te rijden is precies langs de witte streep te fietsen, rechts van de rechterrijbaan. Dat is niet altijd makkelijk, omdat er voor de veiligheid van de auto’s soms reflectoren zijn aangebracht op die streep. Die zijn zo hoog als een platte kei en soms ook kapot, met scherpe randjes van gebroken plastic. Om de reflectoren te ontwijken, moet je om de tien, twintig meter de keuze maken of je naar rechts gaat, waar de scheuren en kuilen zijn, of naar links, waar het vrachtverkeer raast.
De auto’s zien mij als een soort tractor. Ze gaan meestal met een boogje om me heen richting de linkerbaan. Als die bezet is door een tegenligger hoop ik dat ze achter me wachten tot ze me veiliger kunnen passeren.
Waar je ook aan moet wennen, is dat auto’s en vrachtwagens jankend toeteren terwijl ze langs je scheuren. Dit kan van alles betekenen. Waarschijnlijk betekent het dat ze willen zeggen dat je een gevaarlijke gek bent en dat je net aan de dood bent ontsnapt. Of het betekent dat de weg al veel te smal is voor auto’s en dat je meer naar rechts moet om het niet nog ondraaglijker te maken. Maar je overleeft het alleen als je bij elke claxon denkt: ze vinden me leuk en zeggen hallo.
Het gevaarlijkst zijn de op- en afritten. De afslagen en dan een paar honderd meter verderop het invoegend snelverkeer. Dat kun je bijna niet goed doen. Maar ik heb de volgende techniek ontwikkeld. In de praktijk is het de minst slechte van alle opties. Het komt erop neer dat je bij afritten links houdt en bij opritten rechts.
Bij afslagen, waar het verkeer met honderd kilometer per uur wil uitvoegen, heeft het geen zin om rechts te houden. Je raakt opgesloten op een afslag en moet dan in traag tempo oversteken naar de snelweg. Beter is het om te rijden zoals een auto zou rijden, links van de rijbaan die naar de afslag voert. Dat schept in elk geval duidelijkheid. De uitvoegende auto’s gaan idealiter achter je langs. En ook als ze luid toeterend voor je langs gaan, hebben ze in elk geval begrepen waar jij naartoe gaat. Bij invoegend verkeer is het daarentegen het beste om het als volgt te doen. Je nadert de invoegstrook, kijkt over je rechterschouder en beweegt naar de rand zodra er een gat valt. Als je eenmaal rechts bent, zal geen auto zich meer zorgen over je maken.
Maar boven alles is fietsen over de snelweg een psychologisch gegeven. Niemand zal zeggen dat het aangenaam is. Je kunt maar beter zo snel mogelijk een manier verzinnen om net te doen alsof het aangenaam is, want als je er eenmaal rijdt, rijd je er nog wel even. Ook als je spijt krijgt, is de volgende afslag misschien pas over twintig kilometer. Voor een auto is dat niets. Voor jou is dat een uur fietsen.
En wat heb ik er verder nog voor wijs over te zeggen? Niks. Don’t try this at home. En als je het toch doet, dan liever in Nederland dan in Frankrijk. Fransen zijn anders, ze toeteren wel hard, maar ze zijn niet gewend om te improviseren en te reageren op handgebaren en andere lichaamstaal. Fransen zijn anders. Er moet ergens een genetisch defect in ze zitten als het gaat om auto en weg. Is er onder de lezers iemand met Frans bloed, help me. Beschrijf me waarom ze dit doen.

https://youtu.be/tTrjDeyEzdg

Geschreven door Tonio.op.het.rechte.pad