In het voorjaar van 1967 begon de spanning in het midden oosten weer te stijgen toen meerdere Arabische landen, met name Egypte, de roep om de bevrijding van de onderdrukte Palestijnen in Israël versterkten. Na 20 jaar onderdrukking vonden zij het genoeg en de legers van Egypte, Jordanië en Syrië verzamelden zich op de grens van Israël. President van Egypte Abdel Nasser riep letterlijk dat zijn leger niet zou stoppen tot Israël vernietigd zou zijn en de Joden in Israël vreesden dat zij hetzelfde lot tegemoet gingen als hun verwanten in Europa. Wat er vervolgens gebeurde ging tegen de verwachtingen van iedereen in en was een complete verrassing voor de gehele wereld. De Israëliërs, die dik in de minderheid waren, zouden geen schijn van kans gemaakt moeten hebben tegen de Arabische meerderheid. Met een preventieve aanval van Israëls kant vernietigde zij een groot deel van de Egyptische luchtvloot en in het daaropvolgende conflict wist het Israëlitische leger op drie verschillende fronten de legers van zowel Egypte, Jordanië en Syrië te verslaan. En dit alles in minder dan een week! De overwinning van deze zogehete zesdaagse oorlog werd door de Joden als een rechtstreeks teken van god gezien, maar de feitelijke verklaring is een stuk simpeler. Het leger van Israël was vele mater beter getraind en georganiseerd dan de Arabische tegenstanders en met de strategische preventieve aanval verraste Israël de omringende legers. Hoewel nooit officieel bevestigd, maar wat waarschijnlijk wel in grote mate heeft bijgedragen, zijn de wapens en voertuigen die in het geheim vanuit Amerika en Groot Brittannië aan Israël zijn geleverd in de decennia daarvoor.
Het resultaat na de zesdaagse oorlog is Israël zoals we dat vandaag de dag kennen. Met het verslaan van de Arabische legers wist Israël de Westerlijk Jordaanoever en Gaza strook te veroveren en zelfs een groot deel van de Sinaï woestijn te bemachtigen. De spanning tussen de Israël en de Arabische landen nam in de daaropvolgende tien jaar af en in 1978 werd er officieel vrede getekend tussen Israël en de omringende landen. Voorwaarden vanuit Egypte waren wel dat Israël de Sinaï woestijn zou teruggeven en dat er maatregelen zouden worden genomen om de Palestijnse bevolking te compenseren in integreren in het land. Die eerste belofte is Israël nagekomen, de tweede niet of nauwelijks. Vandaag de dag hanteert Israël nog steeds de grenzen om Gaza en de Westoever en de Palestijnen die hier wonen hebben zeer beperkte vrijheden en rechten. Na alle verhalen en geschiedenis die ik had gelezen wilde ik ook graag de situatie zelf zien.
Vanuit Arad ben ik vandaag met Flynn teruggereisd naar Be’er Sheva, vanwaar we een bus namen naar Kiryat Arba, een Joodse nederzetting in de Westoever. De ramen in de bus waren super dik en wazig en ik probeerde uit te vinden waarom dat zo was toen een van mijn busgenoten het uitlegde: we zaten in een kogelvrije bus! Terroristische aanslagen in het verleden door de Palestijnen hebben Israël strenge veiligheidsmaatregelen doen nemen rond de grens. Toen we uitstapten bevonden we ons in Kiryat Arba, wat zich midden in het Palestijnse grondgebied bevind. Toch was dit echt een Joods dorp, en het leek op de andere dorpen en steden die we tot nu toe in Israël hadden gezien. Kiryat Arba is ontstaan in de jaren 60 nadat een groep Joden zich hier vestigde, in het gebied dat toen al vooral door Palestijnen werd bewoond. In de vredesverklaringen met Egypte beloofde Israël alle Joodse nederzettingen in de Westoever te ontbinden en in de toekomst geen nieuwe nederzettingen te vormen. Dit is nooit gebeurd en de nederzettingen die zich nu nog in de Westoever bevinden zijn daar onrechtmatig en stuiten op veel weerstand van de Palestijnen. De dichtbij gelegen Palestijnse stad Hebron is niet blij met de Joden die zich hebben gevestigd in Kiryat Arba en er is een permanent passief conflict tussen de twee groeperingen hier. Flynn en ik waren van plan Hebron te bezoeken en de enige manier om daar vanaf Kiryat Arba te komen was te voet. Met onze backpacks op de rug wandelden we het Joodse dorp uit, waarbij we een aantal streng beveiligde blokkades passeerden. Probleemloos werden we doorgelaten, de nederzetting verlaten is schijnbaar geen probleem, binnenkomen is een ander verhaal. Tussen Kiryat Arba en Hebron lag een vreemd stuk niemandsland van lege straten met gesloten winkels en verlaten huizen. Deze wijk had ooit deel uitgemaakt van Hebron, maar na de talloze gewelddadige conflicten waarbij tientallen mensen zijn omgekomen is het nu een soort bufferzone. Het gebied zag er doods en leeg uit en op een aantal Israëlische militairen na zagen we niemand lopen. Grote betonnen barrières met prikkeldraad lagen midden in de straten en op meerdere plekken stonden hoge wachttorens. Graffiti en posters van zowel de Joodse als Palestijnse bewoners schreeuwden om aandacht, beschuldigingen gooiend naar de andere factie.
Na een kleine kilometer door de spookwijk te zijn gelopen kwamen we uit bij een groot metalen hek, de ingang naar Hebron. Ook deze poort werd door Israëlische soldaten bewaakt en niemand mag naar binnen of buiten zonder geldig identiteitsbewijs en reisdoel. Nadat mijn paspoort en tas was gecontroleerd liep ik door de massieve metalen draaideur en schrok van de plotselinge verandering van omgeving. Vanuit een lege en dode wijk liep ik rechtstreeks de drukte en chaos van een typische Arabische straat in. Marktkraampjes met bergen tomaten en watermeloen, schreeuwende verkopers en gesluierde vrouwen, brandende vuilniscontainers en de stank van afval, rijen met toeterende auto’s en motorfietsen. Van het een op het andere moment was ik weer terug in de Arabische wereld. Ik begon meteen te glimlachen, dit had ik gemist!
Flynn en ik liepen een etenstentje in en werden meteen hartelijk verwelkomd door de eigenaar en alle omstaanders. We konden onze tassen even achterlaten en kochten een broodje shoarma, de goedkoopste en lekkerste sinds we in Israël waren! Wat een bizar verschil met de rest van Israël. Een compleet andere cultuur waar ook nog eens alles zo veel goedkoper is, en dat terwijl we officieel nog steeds in hetzelfde land waren. Na ons broodje namen Flynn en ik afscheid. Na een kleine week samen te hebben gereisd zouden onze wegen hier scheiden. Ik wilde nog een dag in Hebron blijven en Flynn vertrok al vast richting Bethlehem.
Niet veel later ontmoette ik Omar, de jongen bij wie ik zou slapen die avond, ontmoet via Couchsurfing. Samen met hem en twee vrienden van hem hebben we in café gehangen (waar ze uiteraard geen alcohol verkochten) en gepraat over het leven in Palestina. Een van Omars vrienden, Yousef, was een Palestijnse journalist en activist en wist me veel te vertellen over de situatie in Hebron. Hij maakt regelmatig films en schrijft over de onrechtvaardige behandeling van de Palestijnen door de Israëlische soldaten. Terwijl we het hier over hadden reed er achter ons een auto luid toeterend door de straat. Mannen met gele vlaggen hingen schreeuwend uit het raam. “Fatah” zei Yousef. De voormalige terroristische groep en politieke partij, opgericht door Yasser Arafat, hield een kleine optocht door de stad. “Happens all the time” volgens Yousef. Het was onwerkelijk om al die zaken die je normaal alleen op het nieuws hoort nu in het echt te zien. Deze wereld en dit conflict was echt en ik maakte nu alles in eerste persoon mee.
Geschreven door Milan