Voordat ik aan mijn reis begon wist ik eigenlijk vrij weinig over de geschiedenis van Mongolië. Er zijn genoeg musea in Mongolië die je hier over kunnen vertellen. Zelf heb ik nooit zo’n zin om naar een museum te gaan als ik in het buitenland ben. Liever bezoek ik de echte historische plekken en kom zo vanzelf meer te weten over het land. Tijdens de tour in het westen van Mongolië net zo.
Op de derde dag van onze tour hebben we een wandeling gemaakt door de Tavan Bogd vallei en daarbij onder andere een aantal van de zogehete Turkish stones gezien. In de 5e en 6e eeuw was een groot deel van het huide west Mongolië deel van het toenmalige Turkse rijk. Belangrijke Turkse leiders en krijgers werden na hun dood begraven, waarbij het graf werd gemarkeerd met een groot natuurstenen beeld in de vorm van de overledene. Veel van deze stenen staan vandaag de dag, 1500 jaar later, nog steeds overeind, best een prestatie gezien het extreme klimaat en de lange tijdsduur. In het verlengde van de grafstenen,ook wel Balbals genoemd, werd vaak een hele lijn van grote keien gelegd, die soms wel honderden meters lang kon zijn. Wat de stenen precies betekenen is onbekend, wel geeft het de omgeving een indrukwekkend effect.
Een half uurtje verder wandelen bracht ons nog verder terug in de tijd, helemaal tot in de Bronzen eeuw. In de rotswanden van de bergen zijn hier op veel plekken rotstekeningen te vinden, die bijna 5000 jaar oud zijn. Tekeningen van dieren, mensen, werktuigen, wapens en woningen beelden uit hoe het leven toen was. Sommige van de tekeningen zijn ware kunstwerken, grote dieren met uitgebreide details. Wonderbaarlijk hoe deze gravures gedurende al die tijd zo goed bewaard zijn.
De vallei lag nog steeds vol sneeuw, op sommige plekken ruim een halve meter diep. Naast de historische bezienswaardigheden dus genoeg mogelijkheden tot vermaak. Ook wel een beetje link, savonds kwam ik er namelijk achter dat ik behoorlijk was verbrand. De sneeuw op de bergen en grond werken als een grote spiegel en reflecteren al het zonlicht op jou.
De laatste avond bij de ranger familie werd op een speciale manier gevierd: er was een schaap voor ons geslacht. Sochtends hadden we hem al zien staan, vastgebonden aan het huis. Toen we terugkwamen van de wandeling vonden we het schaap terug, sudderend in een pan. Nomaden zijn gewend om al het vlees van dieren te gebruiken, niks wordt verspild, ook de organen niet. Op grote schalen kregen we dus gekookte darmen, hart, maag en lever aangeboden. Zag er bijzonder onsmakelijk uit, maar je weet het niet als je het nooit probeert... Het hart en de lever smaakte best goed. De darmen hadden een apparte bijsmaak en de maag had de textuur van een stuk rubber, niet bepaald mijn nieuwe favoriete gerecht.
De volgende dag vertrokken we met het Russische GAZ busje naar de volgende bestemming, een gebied ten zuiden waar twee grote meren liggen: Khoton nuur en Khurgen nuur. De rit duurde bijna de hele dag, maar bood onderweg weer mooie uitzichten. Onderweg kwamen we meerdere malen auto’s tegen, volbepakt met spullen. Het bleken families te zijn die uit de vallei vertrokken op weg naar hun winterverblijf. De kuddes vee verhuizen mee en worden met de hand naar de nieuwe locatie gehoed, wat wel 3 dagen kan duren. Het vertek van de nomaden deed ons een beetje vrezen of er nog wel families over zouden zijn waar we konden slapen. Het bleek dat we geluk hadden. Er was nog 1 familie, die ons maar al te graag welkom heetten in hun huis. Het gezin was bijzonder gastvrij en trots dat ze hun huis konden delen met ons. “Bedankt voor het bezoeken van mijn land, en in het bijzonder, mijn huis” vertelde de man des huizes ons, uiteraard in het Mongools. De gastvrijheid van de mensen in Mongolië blijft me verbazen. Stel je voor dat er ineens 6 wildvreemde buitenlanders bij jou aanbellen met de vraag om te overnachten. Kleine kans dat je die binnenlaat, niet? In Mongolië daarentegen is dit heel normaal. Zouden we wat van kunnen leren! De nomaden waren vriendelijk en gezellig en we hebben zelfs wat potjes Durak met ze gespeeld. Blijkbaar is dit kaartspel zelfs in Mongolie bekend.
Aan het begin van de avond werd Joe ineens niet lekker. Hij werd misselijk en moest zelfs overgeven. Een uur later kreeg Loes hetzelfde. Blijkbaar hadden we iets verkeerd gegeten. Ik voelde me nog prima, ook toen ik naar bed ging. Helaas was ik blijkbaar toch ook getroffen. Midden in de nacht werd ik wakker, misselijk en met buikpijk. Even later gaf mijn maag het ook op. De hele nacht voelde ik me rot. Overgeven en diarree wisselden zich af. De afwezigheid van een normale wc of stromend water maakte de sitiuatie niet veel beter. Tot nu toe had ik niet echt last van heimwee, maar op dit moment verlangde ik toch wel heel erg naar huis met een wc, badkamer en eigen bed. Ironisch genoeg viel het me tijdens deze nacht pas voor het eerst op hoe bizar helder de sterrenhemel hier is. Geen enkele lichtbron in de gehele omgeving, alleen de maan en de sterren. De melkweg was duidelijk herkenbaar, iets wat ik nog nooit eerder had gezien. Toch nog iets positiefs, ondanks mijn belabberde staat.
De volgende ochtend voelde ik me een stuk beter. De misselijkheid was over. Door het gebrek aan slaap en voeding voelde ik me alleen heel slap. We zouden vandaag een hike gaan maken in de buurt van een van de meren. Uit ervaring weet ik dat je het beste gewoon wat kan doen als je je niet lekker voelt, dus ik ging mee op de hike. Zodra we begonnen aan de wandeling kreeg ik een stuk meer energie. De frisse lucht deed me goed en de omgeving hier was prachtig. De hike zou in totaal zo’n 3 uur duren en naar een waterval leiden, die waarschijnlijk grotendeel bevroren was. Klonk cool! Het pad liep door een dal met aan de linkerzijde hoge besneeuwde bergen. Deze bergen vormen de grens met China, vertelde Jabar. Hemelsbreed waren we nog geen kilometer van het land verwijderd. Dit is ook de reden dat we onderweg door een Chinese militaire post waren gecontroleerd.
De tijdsinschatting van Jabar bleek niet zo accuraat te zijn, na twee uur wandelen waren we pas net over de helft van de heenreis... Hoewel ik de waterval graag had willen zien, voelde ik me toch niet sterk genoeg om nog eens 5 uur te wandelen. Ik ben teruggewandeld en heb lekker een paar uur in het zonnetje in het gras gelegen. Geen betere manier om bij te komen dan midden in de Mongoolse natuur!
Geschreven door Milan