Mijn eerste dag in Kathmandu heb ik vooral besteed aan het verkennen van de stad, wat een behoorlijks schok was na een maand in de grote ontwikkelde steden van China. Kathmandu is de grootste stad in Nepal, met bijna 1 miljoen inwoners. De stad is de centrale hub van economie van het land en de voornaamste inkomstenbron is toerisme, wat duidelijk zichtbaar wordt als je door het centrum van de stad loopt. Mijn hostel lag een stuk hiervandaan en het was een half uurtje lopen naar het centrum. Onderweg verbaasde ik me over de chaos en rotzooi in de stad. De straten zijn slecht onderhouden en staan vol met toeterende auto’s en brommers die levensgevaarlijke manoeuvres uithalen. De lucht is van slechte kwaliteit door de vele uitlaatgassen en overal ligt afval. Wilde apen klimmen in de elektriciteitskabels die in slordige trossen aan masten door de hele stad hangen. Ook van de aardbeving van vorig jaar zijn de gevolgen nog merkbaar. Veel huizen zijn half ingestort of beschadigd en de straten liggen vol met bouwpuin.

Het centrum van de stad heet Thamel en is puur en alleen op toeristen ingericht. De wijk bestaat uit een doolhof van smalle straatjes waar ondanks de beperkte ruimte nog steeds volop verkeer doorheen rijdt. In ieder pand zit ofwel een restaurant, hotel, souvenirwinkel, tourorganisatie of outdoorwinkel. Met name deze laatste zijn in overmaat aanwezig. Veel toeristen die naar Nepal komen zijn van plan een trek te doen in de bergen en de vele outdoorwinkels verkopen allerlei klim- en outdoormateriaal. De meeste items zijn vrij goedkoop, zeker vergeleken met de prijzen die je in Nederland zou betalen. De kwaliteit is natuurlijk niet helemaal te garanderen… Neppe North Face jassen en Mamut schoenen, met “made in India” labels in de voering. Aangezien ik zelf ook van plan was de bergen in te gaan, waar het vrij koud kon worden, heb ik voor 15 euro een North Face donsjasje gekocht (nep uiteraard, maar hij leek me goed genoeg).

De rest van de middag heb ik rondgedwaald door de stad, waar je je ogen uitkijkt aan alle gekkigheid die zich op straat afspeelt. Kleine kraampjes verkopen fruit en vers brood en overal vind je restaurantjes waar je het lokale en Indische eten kan proeven. De invloed van India is sowieso erg groot in Nepal. Het alfabet is hetzelfde en de taal lijkt veel op Indisch. Indische films, muziek en reclames zijn populair en veel producten in de winkels zijn geïmporteerd uit India. De Nepalezen zelf lijken qua uiterlijk ook veel op Indiërs. Licht getinte huid met donker haar en grote donkere ogen. Zelf zou ik ze niet uit elkaar kunnen halen.

Niet alles wat je ziet is trouwens even leuk. Armoede heerst in Nepal en je ziet veel bedelaars, waaronder moeders met baby’s, kleine kinderen, en mensen met enge amputaties. Voorafgaand aan m’n reis had ik al tegen mezelf gezegd dat ik geen geld aan bedelaars zou geven. Niet omdat ik ze dat niet gun, maar omdat ik vind dat als je 1 bedelaar wat geeft, je ze allemaal wat zou moeten geven. Daarnaast weet je lang niet altijd wat er precies speelt. Natuurlijk zullen veel bedelaars werkelijk hulp nodig hebben, maar er zijn er ook bij die gewoon willen profiteren van de toeristen of je zelfs proberen op te lichten. De verkopers op straat kunnen ook behoorlijk irritant en handtastelijk worden, in een poging hun producten aan te smeren of je in een tuktuk te krijgen. Gewoon negeren en doorlopen, op een manier waarop het net lijkt alsof je precies weet waar je heen gaat, werkt het beste.

Het hostel waar ik sliep was niet het beste. Zoals ik al vertelde waren de voorzieningen vrij minimaal. Daarentegen waren de eigenaar en het personeel wel erg vriendelijk en kreeg ik de volgende morgen een ontbijtje met gebakken eieren van ze. De eigenaar vertelde over de brandstofcrisis die nu gaande is in Nepal. Als een zogeheten “landlocked” land (volledig omringd door andere landen), haalt Nepal al haar brandstof over land uit andere landen, voornamelijk uit India. In 2001 is de koninklijke familie in Nepal vermoord, waarna het land in een onstabiele democratie is veranderd. Het bestuur in Nepal is corrupt en in de afgelopen jaren zijn er veel problemen en onenigheden in het land ontstaan. Een daarvan is een conflict tussen de Madheshis groepering, in het noorden van Nepal, en het rest van het land. India ondersteunt de Madheshis en vindt dat Nepal oneerlijk en racistisch optreed tegen deze groepering. Dit is een van de redenen dat India heeft besloten een blokkade op de import van brandstof naar Nepal in te stellen. Nepal stelt dat India dit doet om druk uit te oefenen op hun land in een poging meer macht te krijgen. Naar hun mening heeft India altijd al geprobeerd de grond van Nepal op te eisen als hun eigendom. Het is lastig om een werkelijke bad guy in dit conflict aan te wijzen. Beide partijen hebben hun fouten gemaakt en zijn niet bereid met elkaar samen te werken. De onenigheid tussen de twee landen loopt al jaren, al niet decennia, en lijkt voorlopig niet te worden opgelost.

Zoals altijd wanneer regeringen in conflict zijn, is het de bevolking die er de dupe wordt. De stop op import van brandstof betekent dat hele steden in Nepal ineens zonder zitten. In een land waar bijna iedereen een auto of brommer heeft en brandstof in ieder huis wordt gebruikt voor verwarming en koken, is dit een groot probleem. Op de brandstofreserves die nog in het land zijn, zijn quota’s gezet waardoor iedereen slechts een bepaalde hoeveelheid kan kopen. Enorme rijen met motorfietsen en auto’s staan dagelijks in de rij voor de tankstations, wachtend op hun beurt om te mogen tanken. Tegelijkertijd is er een zwarte markt in brandstof gestart, waar brandstof onderling wordt verkocht voor 4 tot 6 keer de normale prijs. Veel armere mensen kunnen zich dit niet veroorloven en om hun huizen ‘s nachts warm te houden zijn mensen overal illegaal bomen gaan kappen voor brandhout. Op verschillende plekken in de stad heb ik ’s avonds kampvuurtjes aan de kant van de weg gezien, waar mensen eten op bereidden of zich aan warmden. Rellen in Kathmandu en andere delen van Nepal vinden bijna dagelijks plaats. Dit is werkelijk een crisis, en een groot probleem voor veel inwoners van Nepal.

Geschreven door Milan