Volgende bestemming: Esfahan, een grote stad ten noord oosten van Yazd. De bus daarheen stopte halverwege in het kleine Na'in, waar ik ben uitgestapt om wat van het stadje te zien. Na'in ligt midden in de woestijn en ik hoopte hier wat meer van te kunnen zien. Nadat ik m'n rugzak bij een hotel heb achtergelaten ben ik een willekeurige richting de stad uitgelopen, hopend zo in de woestijn terecht te komen. Aan de rand van het stadje lag veel afval en bouwpuin, zwerfhonden en dode beesten, niet echt aantrekkelijk. De droge zandvlaktes en rotsheuvels in de verte leken niet dichterbij te komen en na en uur doelloos dwalen besloot ik maar om te keren, dan maar geen woestijn.

In Na'in zelf was niet bijster veel te doen. Het stadje is vrij klein en rustig en ik kreeg een beetje spijt dat ik hier was uitgestapt. Uiteindelijk stuitte ik op een moskee, die wel het bezoeken waard leek. Ik werd hartelijk welkom geheten door een jonge man die vloeiend engels sprak en hier blijkbaar werkte. Hij leidde me rond door de Jameh moskee en vertelde dat het bouwwerk afkomstig is uit de 9e eeuw en daarmee een van de oudste moskeeën in Iran is.

Ik heb een rondje door de moskee en de ondergrondse tombes gewandeld en ook nog een stel ansichtkaarten gekocht. 5 minuten van de moskee lag nog een oud fort, dat ik kort heb bezocht voor ik terug ben gelopen naar het busstation. In de bus raakte ik aan de praat met een jongen uit Tsjechie, Stanislav en een Iraanse man, Ali. Stanley, zoals ik hem mocht noemen, was geneeskunde student en had een maand vakantie waarin die had besloten naar Iran te gaan. Ali sprak een aardig woordje engels en was erg geïnteresseerd in ons westerlingen. We hebben de rest van de reis met elkaar gepraat en hij bood ons zelfs een slaapplek aan in Esfahan. Ik had inmiddels al een CS host gevonden maar Stanley niet en nam het aanbod graag aan.

In Esfahan werd ik opgehaald door Mehrdad, de couchsurfer. Hij zei dat er nu een ceremonie van zijn familie gaande was en weer terug moest, als ik wilde mocht ik mee. Ik had geen idee wat voor ceremonie, maar ik liet me graag verrassen. Eenmaal daar werd ik door Mehrdad een huis binnen geleid waar ik mijn schoenen moest uitdoen. Overal op de vloer zaten mannen, naar voren gericht, met hun gezicht naar een man met tulband die in een stoel voorin de kamer in een microfoon aan het praten was. Op de muur hing een enorme poster van een oude man, ook me tulband. "He was my grandfather" fluisterde Mehrdad naar me en begon zachtjes alles uit te leggen. Zijn opa was een jaar geleden overleden en zoals gebruikelijk in Iraanse cultuur werd dat nu uitgebreid herdacht met een ceremonie. Mehrdads opa was een belangrijk religieus persoon/priester (Mulllah) in Esfahan en veel vrienden, famillieleden en bekenden kwamen langs om hun eerbetoon te doen.
De doodsherdenking, Sal Gert, vind exact een jaar na het overlijden plaats. Aangezien Mehrdads opa een belangrijke rol speelde in de lokale religieuze kringen werd zijn dood herdacht met een meerdaagse ceremonie. De Mullah die nu voorin de kamer zat las spreuken uit de Koran voor en vertelde verhalen en zong liederen. De meesten hadden een droevige ondertoon en meerdere van de mannen in de kamer zaten zachtjes te huilen. De vrouwen zaten in een ander deel van de woning, dat was afgescheiden met een doek. Ze konden de Mullah wel horen maar het was niet mogelijk ze te zien, wat gebruikelijk is tijdens religieuze ceremonies.

Op een gegeven moment ging iedereen staan en begon de Mullah luid te zingen, op een treurige manier. De mannen in de kamer begonnen ritmisch zacht met hun rechterhand op hun linkerborst te slaan, wat blijkbaar deel van de ceremonie was. Ik voelde me een beetje ongemakkelijk als witte atheïst tussen al deze moslims die een bepaalde ceremonie uit voerde waar ik weinig van begreep. Mehrdad, die zelf ook niet religieus is en niet zo veel gaf om de hele ceremonie, was weggelopen en ik stond er dus alleen voor. Om niet respectloos over te komen stond ik maar op en deed mee met het slaan op de borst.
Toen het gezang klaar was vertrok de Mullah en een aantal van de gasten. De ceremonie was blijkbaar over en de hele sfeer werd een stuk informeler. Het gordijn tussen de mannen en vrouwen werd verwijderd en de twee groepen mengden zich. Ik werd voorgesteld aan een aantal van Mehrdads familieleden die allemaal erg aardig en geïnteresseerd waren. Ze vroegen of ik morgen weer zou komen, dan zou de exacte Sal Gert zijn, met een nog grotere ceremonie en eten. Ik wist eerst niet of de mensen mijn aanwezigheid wel hadden gewaardeerd. Als enige niet moslim voelde ik me toch behoorlijk als buitenstaander. Maar dat bleek helemaal niet zo te zijn en het feit dat ik de moeite nam om de ceremonie bij te wonen zagen ze als een eer.

Via de couchsurfing app had Mehrdad al laten weten dat hij geen eigen huis had en nachtdiensten werkte, maar dat ik bij hem op kantoor kon slapen. Klonk een beetje apart, maar ik was al blij dat ik überhaupt een slaapplek had, dus klaagde niet. Ik had verwacht dat hij ergens bewaker was in een kantoorpand, maar toen we met de auto naar zijn werk reden was ik behoorlijk geschokt toen we uitkwamen bij een kippenslachterij. Mehrdads vader was de eigenaar van de slachterij, vertelde hij, en Mehrdad en zijn broers werkte hier regelmatig als manager. Het complex was enorm en net toen we het terrein op reden we gepasseerd door een vrachtwagen vol met levende kippen, honderden. Het slachten van de kippen moet gebeuren volgens Islam regels, die voorschrijven dat dieren alleen 's nachts gedood mogen worden. (Zodat ze in het duister onwetend en rustig kunnen sterven). Om die reden was de slachterij dus alleen 's nachts in werking en Mehrdad moest de hele nacht opblijven om de boel in de gaten te houden. Hij vroeg of ik een rondleiding wilde en tot mijn eigen verbazing zei ik ja. De slachterij was meer een soort fabriek, waarbij de kippen methodisch aan de lopende band werden gedood en bereid. In het eerste deel werden de kippen ondersteboven met hun poten in een stel klemmen gehangen en meegevoerd naar de volgende afdeling, waar vier mensen in witte overal op een rij stonden en een voor een de kippen hun nek doorsnijden, halal manier. De lopende band draait een paar rondjes om het meeste bloed uit de kippen te schudden en hier stond iemand die de paar kippen die per ongeluk nog leefde een laatste doodsteek te geven. Op dit punt was ik zowel geschokt als gefascineerd door wat ik zag. Het proces was enorm bloederig en smerig maar de efficiëntie waarmee het ging was bizar. Ik had nog nooit eerder zoiets gezien. 20.000 kippen worden hier per nacht verwerkt, vertelde Mehrdad.

We liepen door de rest van het slachthuis en zagen hoe de kippen achtereenvolgens werden gevild, ontdaan van organen, poten en kop, werden gewassen en tot slot in mootjes gehakt en gesorteerd per lichaamsdeel. Ik kon me niet voorstellen hoe de mensen die hier werkten het iedere nacht in deze bloederige en stinkende plek volhielden. Mehrdad zei dat de meeste werknemers immigranten uit Pakistan en Afghanistan zijn, soms zelfs illegaal. Ze hebben het in hun eigen land zo karig dat zelfs een baan in een slachthuis (wat niet veel kan verdienen) beter is dan hun situatie voorheen. Onvoorstelbaar. Tussen de werknemers liep hier en daar een persoon rond die niet bepaald iets leek te doen behalve het werk in de gaten houden. "Mullah" zei Mehrdad. De religieuze ambtenaren controleren het proces en zorgen dat alles volgens de richtlijnen van de islam gaat. Als dat niet het geval is kan de fabriek in serieuze problemen terecht komen.

Na de tour bracht Mehrdad me naar zijn kantoor, wat een klein kamertje nog geen 50 meter van he slachthuis bleek te zijn. Hier moest ik dan de nacht doorbrengen, op steenworpafstand van de plek waar op het moment duizenden kippen werden geslacht. Enigszins ongemakkelijk idee. Mehrdad ging avondeten uit de kantine halen voor ons, en je raadt al wat het was: rijst met kip. Home made! Vrij luguber idee. Maar ik had honger, dus heb alles gewoon gegeten. Toen ik voor het slapen nog even naar de wc ging was ik genoodzaakt weer de slachterij in te gaan, daar was de enige badkamer. Daar stond ik dan, gezellig m'n tanden te poetsen in een slachthuis. Wat een bizarre situatie was ik nu weer beland!

Geschreven door Milan