Portemonee bij de hand? Trek er eens een willekeurig eurobiljet uit. Op de achterkant zul je danwel een gevel van een gebouw of een brug zien. Best aardig toch? Helaas, deze gebouwen bestaan in het echt niet. Hoewel de meeste landen ter wereld bestaande gebouwen op hun bankbiljetten afdrukt, wilde de EU niemand voortrekken en heeft daarom fictieve gebouwen bedacht.
In Rusland staan gelukkig wel echte gebouwen op het briefgeld. Zo kun je op de 100 roebel het Bolshoi theater in Moskou vinden. Het briefje van 10 roebel viel me het meest op. Hierop staat een grote stuwdam afgebeeld. Onder de afbeelding van de dam staat de naam van de stad: Krasnojarsk. Een stad op het trans Siberië traject waar ik ook een stop van 2 dagen had gepland. De dam zou ik dus zeker gaan bezoeken!
De treinrit van Novosibirsk naar Krasnojarsk was relatief kort: 11 uur. Onderweg helaas weer geen andere backpackers. Ik besloot dus maar om zelf wat meer initiatief te nemen en met behulp van m'n vertaalboekje mijn kabinegenoten aan te spreken. Dat leidde in een interessante ontmoeting met een wat oudere man, ik schat in de zestig, afkomstig uit Donetsk, Oekraïne. Hij sprak een beetje Duits en ik een paar woordjes Russisch. Niet veel, maar voldoende om een kleine conversatie te houden. De man was ook op weg naar Krasnojarsk, om daar 5 maanden te werken, geld verdienen voor zijn gezin. Hij had 2 kinderen en 3 kleinkinderen, die allemaal in Oekraïne wonen. Uit zijn gebarentaal maakte ik op dat hij de gevechten en conflicten daar moet hebben meegemaakt. Hoe het verder met zijn gezin ging, en wat zijn plan was, kreeg ik helaas niet helemaal helder.
Hartverwarmend was hoe deze man, die het waarschijnlijk helemaal niet zo breed heeft, al zijn eten met mij wilde delen en ontzettend vriendelijk was. Ik voelde me een beetje schuldig dat ik niks bij me had om terug te geven.
Vlak voor onze aankomst heb ik hem een gevouwen origami kraanvogeltje gegeven, toch een soort bedankje.
De trein arriveerde 's ochtends vroeg in Krasnojarsk. Nadat ik m'n backpack had gedropt bij het hostel, ben ik gelijk op pad gegaan richting de dam. Deze ligt een eindje van Krasnojarsk, in een dorpje genaam Divnogorsk. De bus daarheen rijd langs de rivier de Yenisei, welke vanuit Mongolië door Rusland stroomt en uitmondt in de noorselijke IJszee. Op vier plekken in de Yenisei, verpreid over Rusland, staan stuwdammen die stroom opwekken. De Krasnoyarsk dam alleen levert 3,5% van de elektriciteit van Rusland, een aanzienlijke hoeveelheid.
Eenmaal aangekomen in Divnogorsk was het alsof ik een reisje terug in de tijd had gemaakt. Het dorp is ontstaan in de jaren 60, toen de dam werd gebouwd. Toen een heel modern Sovjetdorp, die de werknemers van de dam huisvestte en als belangrijk logistiek punt diende. Door automatisering van de dam en de opheffing van het treinststion is Divnogorsk tegenwoordig een beetje vervallen en weinig met de tijd meegegaan. Marktkraampjes op straat verkopen groenten en fruit en aan de rivier stonden boeren die hun vrachtwagens vol met aardappels proberen te verkopen. De koeien die vrij over straat lopen waren ook een komisch gezicht.
Vanaf Divnogorsk besloot ik naar de dam te lopen, aangezien het het dorpje verder aan alle vormen van openbaar vervoer ontbrak. Dit bleek toch een flinke wandeling te zijn. Maar geen vervelende. Aan weerszijden wordt de rivier omrings door hoge, groene heuvels. Mooi uitzicht dus.
Na een kleine twee uur bereikte ik mijn doel: de dam! In Nederland hebben we geen bergen of brede rivieren, dus ook geen dammen. In Frankrijk en België had ik er wel eens een gezien, maar niet zo groot als deze. 125 meter hoog, ruim een kilomter breed. Aan de rechterkant is een indrukwekkende lift die schepen van het lagere niveau omhoog kan tillen, over de dam, naar de andere kant. De civiele techneut in mij kon dit imposante kunstwerk wel waarderen.
De dam en het bankbiljet heb ik even samen vereeuwigd op de foto. De kans is namelijk groot dat dit biljet er over een paar jaar niet meer is. Door de devaluatie van de wisselkoers is de 10 roebel tegenwoordig niet zo veel meer waard. De Russische overheid wil dit bankbiljet dus omwisselen voor munten, die langer meegaan.
In de afgelopen maanden is de waarde van de roebel ten op zichte van de euro gehalveerd. Voor mij als toerist gunstig, maar voor de lokale bewoners een stuk minder. Op vakantie gaan in het buitenland zit er niet in en producten uit het buitenland zijn een stuk duurder. Ook de maatregelen van Rusland als reactie op de sancties van de EU hebben voor de burgers gevolgen. Meerdere Russen vertelden me dat alle groenten, fruit en zuivelproducten duurder zijn geworden en bepaalde producten nu helemaal niet meer verkrijgbaar zijn. Lullig dat de Russische burgers de dupe zijn van politieke maatregelen waar zij niks over te zeggen hebben...
Eerlijk gezegd had ik niet zo veel zin om hetzelfde eind vanaf de dam terug te lopen. Ik besloot dus om eens een poging te wagen om te liften. Nooit eerder gedaan, maar voor alles is een eerste keer! Al bij de tweede auto werd er voor me gestopt. Een vriendelijke mevrouw bood aan me naar Krasnojarsk te brengen, waar zij zelf ook woonde. Super!
Met wat handen en voetenwerk probeerde ik aan haar te vragen waarom het stuur van haar auto rechts zat. "Japan!" Kreeg ik te horen. Het was me al eerder opgevallen dat veel auto's het stuur aan de andere kan hebben. Blijkbaar worden in dit deel van Rusland veel auto's uit Japan geïmporteerd, wat eigenlijk niet zo gek is, als je naar de ligging van Krasnojarsk kijkt tov Japan.
'S avond ben ik met twee andere reizigers uit het hostel naar een lokale bar gegaan voor een biertje. We waren de enige niet-Russen, maar werden hartelijk ontvangen. De lokale jongeren vonden het bijzonder buitenlandse toeristen te ontmoeten en waren geïnteresseerd in ons. We kregen gratis shotjes vodka en moesten onze naam op de muur shrijven.
Van veel mensen had ik van te voren gehoord dat Russen vaak bot, chagrijnig en onvriendelijk zijn, met name naar buitenlanders. Dat blijkt echt een onterecht vooroordeel te zijn. De Russen die ik tot nu toe heb ontmoet zijn allemaal ontzettend vriendelijk. Hoewel het taalverschil een barriere is, doet iedereen z'n best je te helpen en toont interesse. In deze bar in Krasnojarsk precies zo. Het vooroordeel over alcoholnuttiging gaat dan wel weer voor veel Russen op ;)
Geschreven door Milan