We hadden een zeer productieve ochtend: Steven vertrok al om 7u naar het Nationaal Park voor zijn hike. Nu niet dat hij zo een ochtendmens geworden is, maar wel nog steeds FOMO in hart en nieren 😂
Ik vroeg hem om wat foto’s te nemen en die grafsteen moet zeker van een foodie geweest zijn 😉
Lieven en Echa gingen vroeg ontbijten en gingen dan op zoek naar een Georgische simkaart. Ze vonden er eentje met onbeperkte mobiele data (7€ voor een week!) Dat zal ons enorm helpen bij communicatieproblemen met de nieuwe chauffeur, want hij kan ook maar beperkt Engels. En zo kunnen we sneller via Whatsapp bellen naar Lela..
En ik had mijn wellness 😃 Prachtige infrastructuur en geheel in de stijl van het hotel. Stoombad, sauna, jacuzzi… Mijn dag kon niet beter starten!
En dan een spannend moment: de ontmoeting met de nieuwe chauffeur! Ik was op straat gegaan om nog een drankje te gaan kopen en ontmoette hem voor het hotel. We stelden ons aan elkaar voor en ik wist dat het ok was! Een vriendelijke man met een open blik ❤️
En de auto is nog comfortabeler dan het Armeense busje. Iedereen opgelucht en we hebben het laten weten aan Lela, die op haar beurt ook opgelucht is.

De eerste rit ging naar Gori en dat is de vijfde grootste stad van het land. Hier werd Josef Dzhugashvili geboren. Dat is niemand minder dan Stalin en dat was dus een Georgiër. Het is een van de weinige plekken in de wereld waar de wrede dictator nog openlijk wordt vereerd met een speciaal aan hem gewijd Stalinmuseum. Een uniek museum dat bijna niets negatiefs vertelt over Stalin.
Bij de ingang heeft men ondertussen wel een klein zaaltje gemaakt waar men toch enkele nuances probeert te leggen ivm zijn beleid. Het was vooral naar de foto’s kijken, want er was weinig uitleg in het Engels. Alle teksten waren in het Georgisch en in het Russisch. Voor het museum staat het oorspronkelijk ouderlijk huis van Stalin en naast het museum staat zijn treinwagon. We konden die bezoeken en die was vrij goed, maar sober ingericht. Hij reisde praktisch altijd met die trein, want hij had vliegangst.
Het beroemde standbeeld van Stalin op het belangrijkste plein van de stad, het Stalinplein, is in 2010 op last van de autoriteiten ontmanteld.
Deze stad ligt slechts 13 km van Zuid-Ossetië en dat is een stuk Georgië dat ingepikt is door de Russen. Het is een complex verhaal en ‘ingepikt’ is misschien wat kort door de bocht, maar het komt er wel op neer. Ze haten de Russen hier in dit deel van het land, vandaar dat het een beetje raar is dat dit museum blijft bestaan. Maar in Gori is er buiten het museum niets te beleven voor toeristen, dus ik denk dat men het museum uit economische redenen behoudt, want het wordt druk bezocht. Ik vond het een beetje vreemd om daar rond te lopen en wat ik echt weird vond is dat ze in de museumwinkel oa puzzels en flessen wijn verkopen met Stalin zijn afbeelding erop. Stel je voor dat je mensen uitnodigt en een fles op tafel zet met op het etiket een foto van Hitler…
Soit, check Stalinmuseum!

We aten een lunchke in Gori en Steven stapte nog snel eens naar het Fort van Gori, dat op zich niet zo spectaculair is, maar waar je boven een mooi zicht op het stadje hebt.
En dan waren we weg naar alweer een grottenstad: Uplistsikhe.
De plaats van de nederzetting werd strategisch uitgekozen, want het ligt op een moeilijk te benaderen rots en biedt een weids uitzicht over een vruchtbare vallei en een deel van de loop van de rivier de Mtkvari, die we ook in Bordzjomi zagen.
Uplistsikhe was daardoor een bijna oninneembare vesting van waaruit het mogelijk was een heel gebied te controleren.
Vanaf enkele eeuwen v.Chr. begonnen de bewoners van Uplistsikhe grotten uit te hakken in rotsen. Hierdoor ontstond een stelsel van grotten dat zo’n 8 hectare bestrijkt. Deze grotten dienden als woning, maar hadden ook allerlei openbare functies. Uplistsikhe groeide uit tot een belangrijk politiek, economisch en religieus centrum met zo’n 5000 inwoners.
Door de ligging aan de Zijderoute profiteerde de stad van de bloeiende handel tussen Oost en West. Daaraan kwam een einde toen Uplistsikhe in de 13e eeuw werd verwoest door de legers van de Mongoolse heerser Ögedei Khan. Tot die tijd was het niemand gelukt de stad te veroveren.
Het was anders dan het grottencomplex in Vardzia, maar ook leuk om te bezoeken. Wel terug veel klim- en klauterwerk 😅
We kochten het duurste toegangsticket en daar zat ook een wijnproeverij inbegrepen.
We zitten hier namelijk op de Georgische wijnroute en deze nacht slapen we zelfs bij een wijnboer. De wijnproeverij was leuk en lekker en er waren wat versnaperingen (kaas en gedroogd fruit) om tussen de wijnen in te eten, zoals wij soms droog brood krijgen bij een wijnproeverij.

En dan verder via de wijnroute naar onze slaapplaats. Dat was opnieuw een avontuur. Onze chauffeur Irakli moest ergens een zeer steil baantje naar beneden rijden tot aan een klein houten bruggetje over een riviertje. Daar moesten we parkeren en met de bagage over dat bruggetje. Daar stond de eigenares ons op te wachten met haar 4x4 en ze reed weg met onze bagage naar het guesthouse. Wij zijn eerst nog even naar een kerkje gewandeld dat lag te schitteren in de avondzon en vatten dan de kleine klim aan naar het guesthouse. Op dat moment was ook mijn telefoon plat, dus de fotoshoot van de omgeving is voor morgenochtend. Ik nam een beetje rust en Steven keerde terug naar het riviertje om wat verkoeling op te zoeken. Hij nam een fotootje met de zelfontspanner en moest zich haasten om tijdig terug in het water te zitten. Iets dat ik herken van als ik met Chris en Sabine op pad ben 😂
Nu zitten we echt in the middle of nowhere en hebben zelfs geen telefoon ontvangst meer, maar het is hier zó mooi!!
De kamers zijn ok en net als bij de wijnboer in Armenië leven hier drie generaties samen in hun eigen kleine organisch paradijs. Living the simple life, zoals Echa terecht zei. Het avondeten mét bijpassende wijnen (inbegrepen in onze reis) was onwaarschijnlijk lekker! Heerlijke vegetarische gerechten bereid met organische groenten en kruiden en noten uit de tuin. We kregen ook een klein gebakken worstje pp, samen met heerlijke gebakken aardappelwedges en een sausje van kleine rode pruimen, die we hier vaak aan de bomen zien hangen.
We kregen ook gevulde aubergine- en paprikarolletjes met een soort notenpesto erin 👌👌
Er worden hier trouwens net als in Armenië veel aubergines gegeten. Dat is geen gemakkelijke groente om klaar te maken, maar hier weten ze daar wel weg mee! Man, man, man, voor mij de heerlijkste maaltijd so far hier!
Daarbij drie grote, heerlijke glazen wijn (2 wit en 1 rood) en een chacha. Dat laatste kregen we ook bij de wijnproeverij deze nm en dat wordt de Georgische wodka genoemd. Maar wodka wordt gemaakt van graan en dit van de druivenschillen. Het heeft een alcoholpercentage van 40-50%!
Jullie weten dat ik niet veel drink en ik heb van alles maar een beetje gedronken, maar er wel heel erg van genoten. Ik denk dat de jongens goed zullen slapen met al mijn klutsen die ze nog uitdronken 😉
Memorabele avond!!
En ik zou het nog bijna vergeten, maar ondertussen zijn we weer helemaal zen en is het debacle al vergeten. Zoals iemand schreef in de reacties zal het slechts een anekdote zijn in een voor de rest fantastische reis! We hebben er gisterenavond al heel hard zitten mee lachen.
Ik plak hieronder het stukje dat ik thuis heb voorbereid over de wijn, waardoor het verslag extra lang wordt. Maar de vele wijnliefhebbers onder jullie zullen het zeker interessant vinden😉

Archeologen hebben de bewijzen gevonden: 8000 jaar geleden ontstond in het huidige Georgië onze wijncultuur. Van daaruit verspreidde ze zich via Egypte en Griekenland naar West-Europa. En toch is Georgië als wijnland onbekend en onbemind.
Dat komt omdat het land op een bepaald moment ingelijfd werd bij de Sovjet-Unie. Wijngaarden werden genationaliseerd, wijnbouwers moesten hun druiven naar een coöperatie brengen. Daar werd er anonieme wijn van gemaakt. Daarbovenop kwam de economische achterstand, waardoor de rijke Georgische wijncultuur in verval raakte. Maar sinds het land na de val van de Muur onafhankelijk werd, kwam de historische wijntraditie weer tot leven. De internationale trend van de natuurlijke wijnen versterkte die evolutie. In Georgië is het al vele generaties de gewoonste zaak van de wereld geen chemische producten te gebruiken in de wijngaard en geen artificiële gisten en additieven in de wijnkelder. Wijn is er een product van de landbouw. De meeste wijnmakers weten niet eens hoe ze wijn op de westerse manier moeten maken.
Daarnaast is er een groeiende internationale belangstelling voor orange wines, witte wijnen die met schil en pitten gisten en rijpen in amforen van gebakken klei en daardoor amberkleurig worden. Een eeuwenoude Georgische traditie.
Almaar meer westerse wijnmakers willen nu ook met amforen werken in plaats van met houten vaten, omdat wijn op die manier van zuurstofuitwisseling geniet zonder houtaroma op te nemen. Maar alleen in Georgië zijn er nog ambachtslui die deze amforen kunnen maken (in Georgië qvevri genoemd). Bestellingen vanuit de hele wereld stromen dan ook toe.
Georgië blijft ook trouw aan zijn eigen druivenrassen, waardoor de wijnen een heel eigen smaakprofiel hebben. Van de namen hebben de meeste wijnliefhebbers nog nooit gehoord: mtsvane, chinuri, khikhvi, tsolikouri, tsitska, tavkveri, shavkapito, ojaleshi enzovoort. De meest verspreide rassen zijn rkatsiteli voor witte en saperavi voor rode wijn.
Georgische wijn is trending in Europa. Dit komt vooral omdat de wijnboeren er geen bestrijdingsmiddelen gebruiken en natuurwijnen tegenwoordig opduiken in alle hippe europese wijnbars.
Zo kwam er zelfs een wijn van een Georgische monnik/wijnmaker op de kaart van het Deense sterrenrestaurant Noma. De brave man had daar in eerste instantie geen flauw benul van en had zelfs nog nooit van het restaurant gehoord, toen hij op de hoogte werd gebracht.
Wijn is in Georgië een bijna heilig product, dat met een vorm van religieuze toewijding wordt geproduceerd. Geen wonder dus dat monnik Khomazuridze er zijn hele leven al mee bezig is. Om wijn te maken heb je veel geduld nodig en respect voor de natuur. Eigenschappen die monniken eigen zijn, aldus de man.
Hij doet het hele wijnmaakproces volledig met de hand: van het oogsten en persen van de druiven tot het etiketteren van de flessen.
Hij exporteert jaarlijks ongeveer 7.000 flessen wijn naar Frankrijk, de VS en Denemarken. En zo zal deze rode Saperavi-wijn dan op de radar gekomen zijn van de sommelier in Noma. Enkele jaren geleden riep René Redzepi van Noma Georgië uit tot de laatste grote onontdekte eetcultuur in Europa.
Het eten op restaurant is hier lekker, maar de maaltijden in de guesthouses overstijgen alles, ondervonden we nu al twee keer. Het verblijf in de guesthouses geeft een goed beeld over hun eetcultuur, denk ik. Het eten alleen al is een goede reden om hierheen te komen!

Geschreven door Annicks.traveladventures