Lieve meelezers,
Alles wat je hier leest is al weer even geleden. Ik heb niet veel zin meer om te schrijven, maar wil het wel bijhouden. En zoals de hele weg: zoveel gebeurt er niet onderweg.
Ter aanvulling voor nu: het gaat goed met mij. Ik loop nog steeds, maar dat lees je later. 😉

Donderdag 9 mei Hemelvaartsdag
Een 'vrije dag' in Santiago.
Uitgeslapen, nouja, zoiets. Wel heerlijk om niets te moeten. En eigenlijk moet ik anders ook niets, maar als je in de flow zit, wil ik wel zeker wat.
Ontbijt buiten de deur. De prijzen in Santiago zijn nog niet Nederlands, maar wel zeker 2 x zo hoog als elders in Noord Spanje. Behalve de koffie, die blijft overal goedkoop.
Ik zat prima op een pleintje waar alle nieuwkomers langskomen, veel pelgrims alweer zo rond 10 uur. Blijkbaar was het feest gisteravond ook heftig geweest want de straten werden schoongespoten. De winkels waren dicht behalve de souveniershops, dus was vrijwel alles open. 😉
Ben op tijd naar de kathedraal gegaan en moest ruim een half uur van te voren al moeite doen een plekkie te vinden. Met regelmaat werd omgeroepen geen foto's, geen video's te maken en dat de visitinghours over waren, maar er trokken nog bosjes toeristen met een blauw sjaaltje of een paraplu volgend door de kerk. En de camara's waren zeker niet uit. Ik had van Heike gehoord dat de botafumeiro, het enorme wierookvat wat door de kerk wordt geslingerd, in reparatie is. Das jammer maar ook wel rustig.
Er was een koor, wat erg mooi zong. En natuurlijk de eucharistie. Men begon vanachter uit de kerk meteen te lopen. Stel je voor dat het lichaam van christus ineens 'op' is voor je aan de beurt bent.
Heel fijn om de mis mee te maken.
Na de viering een rondje kathedraal. Wat een immens gebouw is dat toch. De rij om het beeld van Santiago/Sint Jacob te kunnen omhelzen was meteen enorm. Had ook niet de behoefte. Ik zocht de pilaar waar je je hand in kan leggen. Zoals in de film ' the Way', maar kon hem niet vinden en volgens een security meneer was het 'verboden'. ☹

Buiten gekomen speelde er een orkest. Op de trappen zitten luisteren. Daarna een rondje door kleinere straatjes, waar een klein optochtje was van iets folklorigs. Ergens iets gegeten en door naar het park waar vandaan een mooi uitzicht op de kathedraal én allerlei festiviteiten zouden zijn. Dat laatste bleek kermis. Pfff, toen had ik het wel gehad. Onderweg naar het hotel bedacht ik dat mijn credential bijna vol is. Als ik nóg een camino ga lopen na Muxia heb ik er nog een nodig. Dus een ommetje naar het pelgrimsoffice.

Daarna doodmoe naar het hotel. En een dutje gedaan. Nog niet topfit!
Heike appte dat ze iets gegeten had wat niet goed gevallen is. Oh, oh. Ze ging niet meer uit eten. Jammer!
Ik had een veganistisch restaurant naast het hotel gespot. Heerlijk gegeten. En lekker dichtbij. Jammer dat Simon er niet van wist die weken lang op tortilla, eieren, patates bravas en salade had geleefd.

Vrijdag 10 mei.
Op naar Muxia, ongeveer 90 km totaal in 4 dagen, eerste stop Negreira. Het was mooi weer. Mooie paden onderweg, gelukkig ook veel door bos. Veel eucalyptusbossen.
Kwam bij een dorpje en een oud vrouwtje in het zwart, met haar 2 hondjes liep mij tegemoet. Zij vroeg me of ik Engelse was. Nee, Holandesa. Ze begon te lachen en maakte mij duidelijk dat ze 2 kleinkinderen in/uit Holanda had. Toen vroeg ze of ik katholiek was en voor ik het wist kreeg ik een plastic rozenkrans in mn handen gedrukt. 😇

Onderweg kwam ik 4 vrolijke Zuid Afrikaanse vrouwen tegen, van mijn leeftijd. Dat Zuid Afrikaans is toch wel een heel speciaal taaltje. Het bleek al snel dat zij mij beter verstonden dan ik hén.

De mooie oude brug in Maceira gepasseerd. Die kon ik mij nog goed herinneren.

Geslapen in een herberg in Negreira. Was blij dat ik er was. Het lopen viel niet mee door de warmte en ook veel op en neer. En mn conditie voor het klimmen moet weer opnieuw opgebouwd, lijkt wel. De Zuid Afrikaanse dames sliepen er ook. En een ander stel wat ik vaker tegen was gekomen. Het was er best druk.
Salade en yoghurtjes gehaald in de supermarkt. Vrijwel iedereen lag vroeg in bed. Maar het was supergehorig en één centraal licht. Beetje raar voor zo'n nieuwe herberg. En ik maakte me druk over al het wasgoed dat 's avonds nog buiten het raam hing en met de gordijnen dicht uit zicht was. Dat mensen het zouden vergeten. Ophouden, An, laat het los en ga slapen.

Zaterdag 11 mei
Gelijk na Negreira een andere route gekozen. Stond niet aangegeven met pijltjes maar wel op de app: een ommetje langs de rivier. O,5 km langer. Dat kan best vandaag. Mooie paadjes heerlijk langs het water. Er liep geen mens. Terug op de route hoopte ik op een cafeetje dat open was, maar helaas dat duurde nog even.

Onderweg kwam ik de 4 dames weer tegen. Die hielden strak iedere 5 km pauze. Gingen dan gewoon zitten in de berm. Ik besloot door te lopen en zou ze later wel weer zien. In een café koffie gedronken en stokbrood met omelet als een soort tweede ontbijt na de yoghurtjes, want dat was wat weinig.
Gekletst met Silvie en Victor, die ik de afgelopen dagen al vaak was tegengekomen maar alleen gegroet. Victor was erg geinteresseerd in mijn vrijwilligerswerk en ik heb het mailadres van de dame uit Saint Jean PdPort gegeven.
Daarna trof ik de 4 dames ergens op een rij in de berm met de benen omhoog. 😂 Ben na een fotosessie met ze opgelopen.

We kwamen bij een albergue-bar, zag er prachtig uit. Een oud huis, binnen banken en stoelen rond de haard, buiten een soort veranda met luie stoelen en zitjes in de tuin. Een ouder echtpaar runde de zaak en de man leek niet alles meer te vatten. Achteraf bleek er ook maar één menu te zijn en dat stond op een bord bij de weg. Dus voor iedereen die daar vanaf week werd het ineens ingewikkeld. Vooral voor de man. De dames aan de soep. Ik alleen cola. Het feit dat er alleen soep was besteld en niet de rest van het menu gaf grote verwarring. Lastig hoor. 🙃
Genoten van de plek. Heel fijn om te zitten.

's Avonds alle 5 dezelfde slaapplek. In Santa Mariña. Een herberg/bar/restaurant/ boerderij? Naast de kerk en het kerkhof.
Onderweg waren we Duitse Claudia tegen gekomen die liep te strompelen. Ze was door haar enkel gegaan of zoiets en kon niet lopen, maar deed het toch. Is ook wel lastig in de middle of nowhere. Ze wilde wel een taxi nemen en ik heb haar geholpen door aan iemand te vragen. Later bleek dat ze Italiaans sprak en zich prima duidelijk kon maken. Ik snapte niet waarom ze zelf niet handelde en voort bleef strompelen. En wij zijn weer doorgelopen. Later liep ze ons weer achterop. De taxi was nogal duur en ze had niet genoeg cash geld. En liften deed ze niet aan. Dat kan. Dan zijn er ook geen opties meer op het platteland.

In de herberg was het een drukte van belang. Of eigenlijk vooral in de bar en op het terras. De mensen zelf hadden geen tijd om te eten.
Ik sliep met Claudia, Judith en Sandra op de kamer. Voertaal Duits. De 4 vriendinnen hadden een eigen kamer. Judith en Sandra hadden de camino Inglès gelopen. Ze waren niet enthousiast. Hè, wat jammer. Het leek me zo'n leuk plan. Volgens hen lopen er zeer weinig mensen en is de route niet zo interessant.
's Avonds gegeten met de 4 vriendinnen. Heel gezellig. Claudia kwam uit de bar en ging onderuit, al shakend en schokkend, werd nog net door iemand opgevangen. Er waren nogal wat mensen die er omheen gingen staan en zich ermee bemoeiden.
Later zei ze dat ze teveel gegeten had en daar onwel van werd in combinatie met de pijn in haar voet. De hospitalero vroeg of ze limonade wilde. (suikertekort?) Maar dat was het zeker niet. 🙃

Slecht geslapen. Te warm, te koud en een luide snurker. Ach.

Zondag 12 mei
Op pad met de dames. Een bewolkte dag. Aletta had bij het ontbijt verteld dat er weer een alternatieve route van zo'n 7 km was, aangegeven met groene pijlen, die iets minder dan een kilometer langer was dan de gewone route en mooier. Ok, goed om te weten.
We liepen door een dorp en een hele groep wandelaars passeerden ons. En ineens zie ik 2 bekenden aankomen van enkele weken geleden. Blijft leuk en oprecht het gevoel dat je 2 goede bekenden weerziet. David (USA) en Avignon (Taiwan) een opmerkelijk stel. Ik ben ze in de herberg van Elena tegen gekomen. 4 weken geleden ofzo!!
Avignon had nog steeds de wind eronder en strikt iedere morgen om 6 uur vertrek, vertelde ze. David leek het gelaten over zich te laten komen. Dit doen ze zo al weken lang. Het ging ze goed.
Na een babbel en een hug weer verder. De 4 dames waren uit het zicht verdwenen en 5 minuten later was daar de splitsing van de 2 routes. Ik heb de alternatieve route gekozen. En hoopte de dames ook, want ergens daarna was ook de splitsing voor Finistere of Muxia en het leek me wel fijn om hen gedag te kunnen zeggen.
Ik heb de 7 km alleen gelopen. Geen mens te bekennen. Het was een mooie route. Ik appte met Aletta en die gaf aan dat ze de splitsing gemist hadden. Kan ook nog. In A Picota kwam ik Sylvie tegen, die op de bus zat te wachten. Ze had een pijnlijke voet en het lopen ging niet meer. Ze vertelde dat zij en Victor 'uit elkaar waren'. Na 3 weken samen wandelen. De bus kwam eraan. Zij ging naar Finistere. In de bus zat Claudia. Zwaai, zwaai.
In Olveiroa verwachtte ik de 4 Zuid Afrikaanse vrouwen weer te zien. Bij een restaurant een soepje gegeten. En teruggelopen op zoek naar de dames, die zaten te eten op een andere plek. Het laatste stukje tot Hospital met hen gelopen. En ook daar gingen nog een keer de schoenen uit en de voeten in een stroompje. 'Het is baie lekker, Anna'. Kom, doe je schoenen uit. Nah, nee bedankt.
Heb een rugmassage gegeven aan Annemarie die klachten had van de rugzak. En ze vonden 'pooitje baai'n' heel leuk klinken. En ook de massage was 'baie lekker'. In Hospital afscheid genomen. Kathy zei: als je je alleen voelt denk je maar aan ons. En dan in het Zuid Afrikaans natuurlijk. 😄 Daarna nog 5 km te gaan.
In Dumbria was een gemeente herberg, maar bij het zien van de foto's was ik totaal afgeknapt. Het interieur van een gevangenis. Geen zin in. Veel anders was er niet dan een casa. Ook wel eens fijn, een wat luxer onderkomen.

Ik kwam in het huis van Yolanda. Zij vertelde dat het het huis van haar overleden oma was. Die hield erg van mensen en zou het heel fijn gevonden hebben dat ze nu een pension begonnen is. Warm eten en ontbijt mogelijk. Ik vond het allemaal prima, hoefde dan de deur niet meer uit. Uit een kamer verscheen Claudia. Huh, wat doet die hier nou? Ik was in de veronderstelling dat ze naar Finistere ging.

Na het eten nog even buiten gezeten en Yolanda vertelde dat ze met haar exman een schoenenzaak online heeft (en ook aan Nederland verkoopt 😉). Maar haar hart ligt bij het huis. Ze heeft het laten renoveren. En was duidelijk nog bezig. Ze wilde zich helemaal toeleggen op het ontvangen van gasten, vooral pelgrims. Ze was nu pas 2 weken open. Oh, dat had ik niet door. En dan de schuur in de tuin verbouwen voor haar eigen verblijf zodat ze zich volledig op haar gasten kon storten. Ze woont nu 20 minuten van het huis af.
Maria, een wat nerveuze, verlegen vrouw van 35? denk ik woonde aan de overkant en hielp haar met van alles. Als er iets moest liep ze meteen te rennen.

Maandag 13 mei
Stromende regen. Niet een beetje maar met bakken kwam het weer naar benee.
Kreeg een heerlijk uitgebreid ontbijt voor Spaanse begrippen.
Yolanda vroeg of alles naar wens was. Jazeker, wel mn duurste onderkomen tot nu toe en het was ook comfortabel. Ze gaf me een hug bij het afscheid. Ze moest aan het werk, voor haar schoenwinkel online. Claudia bleef, om later met de bus te gaan, ook naar Muxia. Wij zouden elkaar vast nog wel zien (niet dus)
In de keuken stond de wat nerveuze Maria, met haar mouwschort aan. Zo echt het hulpje. Ze vroeg wat nerveus en verlegen of alles goed was. Si, todo esta bien. Ze wilde me omarmen en ik gaf haar een hug en ik kreeg 2 klapzoenen op mn wangen, beetje onverwacht en onhandig, maar o zo schattig!

Aan de wandel. Wat een troosteloze boel. Alles grauw en grijs. Mijn humeur gelukkig niet. Bij de eerste de beste bar naar binnen.
En daar met de koffie een krant gevraagd voor mn schoenen.
Nou ja, wat kan ik ervan zeggen. Heel veel regen, soms even niet. Het is jammer van de uitzichten en het landschap. De vogeltjes bleven fluiten in de regen en ik ook. Er passeerden nog best wat pelgrims. Niet iedereen heeft de bus genomen 😄
Kwam net na een dorp een man tegen die in de regen stond te utteren met een papiertje en zijn telefoon. Ik was hem net gepasseerd toen hij iets vroeg aan een dorpeling.
Hij zocht de albergue. Hij had een onleesbaar verregend briefje in zijn hand. Er zou hier echt een herberg moeten zijn, maar niet gevonden in het dorp. Hij stond in het Spaans te foeteren. Hoe kan dat nou? Eén blik op mijn app: nog 1.4 km, in het volgende gehucht is een herberg. Hè, gelukkig. Hij gaf me een hand. Jose was zijn naam. Met een paar woorden Spaans van mij en een paar woorden Engels van hem hadden we een klein gesprekje. Grappig hoeveel mensen toch ooit wel een keer in Nederland zijn geweest. Amsterdam, uiteraard. 😉
Bij een klooster met prachtig uitzicht even gestopt. Inmiddels was de zon gaan schijnen. Daar stonden 4 Duitsers; 2 zussen met hun mannen. Ik ben ze iedere dag wel tegengekomen, maar niet verder gekomen dan Hola of Buen Camino. Nu aan de klets. De zussen hadden vorig jaar de Camino Inglès gelopen en nu wilden de mannen mee. En als je ongeveer een week de tijd hebt is een rondje Santiago-Muxia-Finistere goed te doen, met een busritje erbij.
De zussen waren enthousiast over de camino Inglès. Dat deed me goed.
Het laatste stuk met één van de 2 stellen opgelopen.
Dan ineens tussen de bomen: de zee!!
Dat was alweer even geleden.
Het laatste stuk over het strand gelopen. Begon het toch nog te regenen én de schoenen moesten uit, want net een te brede stroom om te kunnen springen.
Lekker in het water. Kon mij van 6 jaar geleden geen strandje meer herinneren, maar kwam toen vanaf Finistere Muxia binnen. Toen ik van het strand kwam en een kraan zag heb ik mn schoen helemaal schoongespoeld, van binnen en van buiten. Het voelde als van : ik ben er, het is klaar, schoenen schoon en in de kast.

Dan Muxia door op zoek naar mijn albergue. Kwam langs een klein kraampje met souvenirs en fabricaten van de plaatselijke kunst: kantklossen. Kleedjes, zakjes, kantjes.
Een oudere dame bemensde de kraam en begon te kletsen. Ze zag al snel dat ik het niet begreep. Dan de vraag waar ik vandaan kwam. Holanda, ahh!
Even gezellig gekletst, met handen en voeten. Toch weer leuk die babbeltjes, al gaat het nergens over.

In herberg Bela Muxia kreeg ik het laatste onderbed. Completo, zei de baas met een grijns. Ik had niet de beste plek, bij de deur, maar wel een lekker bed. Gedoucht, wasje gedaan, schoenen naar het washok en kranten erin gepropt.

Klaar om naar het puntje van Muxia te gaan. De plek met de kerk op de rotsen, de vuurtoren en het monument van de scheepsramp. Was benieuwd of het me nog net zoveel zou doen als 6 jaar geleden.

En ja, dat deed het.
Ik kan het niet uitleggen. Je moet er zijn geweest, denk ik. En dan nog: niet iedereen heeft hier zoveel gevoel bij, merk ik wel. Toen ik naar het uiterste puntje van Muxia liep was het droog met een stevige wind.
De golven sloegen vól op de rotsen voor de kerk. Het lijkt mij dat wanneer het erg bar en boos is, de golven de kerk kunnen bereiken, maar weet niet of dat ooit gebeurd is. Ook het kleine witte vuurtorentje naast de kerk, staat heel dicht bij de zee.
Het hele plaatje vind ik zo mooi. De rotsen, het water, de kerk. Het is niet alleen het plaatje, maar vooral het gevoel.

Omdat het zo hard waaide waren er maar weinig mensen. Beter!
Ik heb foto's gemaakt. Terwijl ik op de rotsen stond te kijken naar de woeste zee draaide ik me om. Achter me was een volle regenboog precies om de kerk. Ik moest ervan huilen. Zo mooi! Zó bijzonder! Heb nog een tijd op de rotsen gestaan.

Er zijn in Muxia een paar stenen, waaraan verhalen, legendes uit de oudheid en later 'overgenomen' door het Christendom aan kleven. Eén steen is duidelijk herkenbaar. Pedra dos Cadrís, in de vorm van een nier. Deze zou geneeskrachtige eigenschappen hebben als je er 9x onderdoor kruipt. Dan wordt je verlost van je nierklachten of reumatische klachten. Een andere steen, Pedra de Abalar, zou vroeger niet te bewegen zijn, maar toch heel lichtjes als je hem aanraakte. Inmiddels schijnt hij met een zware storm verschoven te zijn. Hij wiebelt niet meer en kan niet meer de (on)schuld van mensen aantonen.

Volgens een christelijke legende zou de Maagd Maria aan Santiago (apostel Jacobus) zijn verschenen in een boot om hem aan te moedigen door te gaan met prediken en terug te keren naar Jeruzalem. Het was een stenen boot...
De Pedra Abalar moet de boot van Maria voorstellen. De Pedra dos Cadris het zeil van de boot en nog een andere steen het roer.
Door deze legende heet de kerk: het heiligdom van onze Maagd van de boot. Sanctuario de la Virgen de la Barca.

Het kerkje is in 2013 na een blikseminslag volledig uitgebrand en daarna weer opgebouwd. Er was blijkbaar geen geld voor een nieuw kostbaar interieur. De achterwand van de kerk, achter het altaar is een soort fotobehang van hoe het voorheen was. Scheelt een hoop geld.

Muxia ligt aan de Costa da Morte. Kust van de dood. Er zijn heel wat schepen vergaan op deze kust. Waaronder de olietanker Prestige in 2002, die in tweëen brak waar na er 11.000 ton ruwe olie in de Atlantische Oceaan terecht kwam. Met de nodige gevolgen voor milieu én economie.

In de herberg hingen foto's van de ramp én het schoonmaken.
Meer naar boven op de heuvel staat een monument, misschien wel de verbeelding van de protestbeweging Nunca máis (nooit weer). Het zijn 2 enorme granieten brokken, met een barst in het midden.

Dit alles, al deze verhalen en gebeurtenissen komen samen op deze plek.
Voor mij heeft het iets magisch.

Dinsdag 14 mei
Inmiddels besloten een extra dag in Muxia te blijven. De volgende ochtend bij het ontbijt kwam ik Mirko tegen. Hé, wat leuk nog een bekende van paar weken geleden. Samen koffie gedronken. Daarna naar het toeristenburo. Van Mirko gehoord dat de compostela's op waren. Heb informatie gevraagd over de wandeling langs de kust. Zou dan eigenlijk in Malpica moeten beginnen. Lopen vanaf Muxia is tegen de richting in en dan staan de bordjes verkeerd om. Nou ja, gewoon de kust volgen. Maar ook komende dagen erg slecht weer. 🤔 En ook zelf onderkomens zoeken. Volgens de dame van de info moet je soms ver lopen of met taxi naar een hotel of casa, dat niet aan het pad ligt. Heb ik daar zin in? Of toch de camino Inglès? Nog even over nadenken.
Daarna een wandelingetje de heuvel op, op zoek naar het kruis hoog op de rotsen.

Terug naar de kerk en de rotsen. Een tijd gezeten in weer en wind. Wat gaat die zee daar te keer!! Terug naar de herberg. Het nachtje extra betalen en even rustig zitten. Kwam ik Sylvie tegen. Wat fijn haar hier te zien. Ze vertelde over Victor. Ze heeft hem nog niet zo lang geleden ontmoet. Ze zijn samen aan de camino begonnen om elkaar beter te leren kennen. Ze hebben 3 weken samen gelopen, wat een erg intensieve tijd was en nu besloten ieder hun weg te gaan. Vooral Sylvie's besluit, kreeg ik de indruk. En nu kwam Victor ook naar Muxia want wilde weer met haar praten. Victor komt uit Mexico, Sylvie is Francaise.
Ze was er helemaal van in de war. Daarbij kon ze niet meer lopen want haar enkel zat 'vast' door onbekende oorzaak. Volgens Sylvie was het een 'teken'.
Zij had weer kennis gemaakt met Francaise Laurence die in Bayonne woont en me uitnodigde om als ik tijd over had op mijn weg naar st Jean Pied de Port, om in Bayonne langs te gaan, dan liet ze mij de stad zien. Dankie, dankie.

's Middags nog een keer naar het toeristenoffice. De compostela's waren voorradig. En een tijdschema voor de bus naar A Coruña gevraagd. Het wordt de camino Inglès, heb ik besloten: 72 km van A Coruña naar Santiago. 4 dagen lopen.

's Middags in de regen kwam ik Sylvie en Victor tegen. Zij kwamen net het kerkje uit. De mis was niet om 19.00 uur wat iedereen zei, maar om 18.00. Hè jammer, had er graag heen gewild. En nadat de laatste persoon de kerk uit was ging de deur meteen dicht. Had geen tijd meer om mijn voet er tussen te steken. 😂

Ik vroeg Sylvie wat ze van Muxia vond. Ze keek me wat vertwijfeld aan. Ze zei: het is koud en winderig. Ze gaf aan met haar voet niet op de rotsen te kunnen lopen, vlakbij de zee. Ik geloof niet dat ze het erg vond. Zij beleefde iets anders aan Muxia dan ik. Dat was duidelijk. 😏

Voor mij is/was Muxia wel duidelijk een eindpunt. Maar aangezien ik nog bijna 2 weken heb voor mijn vrijwilligerswerk in Saint Jean Pied de Port begint, heb ik toch bedacht dat ik nog even doorloop. De Camino Inglès is 72 km en loopt van A Coruña naar Santiago. Dat is ongeveer 4 dagen lopen, daarna stop ik echt en reis langzaam naar het Oosten richting Pyreneeën. Het weerbericht voor Noord Spanje is nog steeds veel regen. Nou ja, ik ga het zien. Tot nu toe heeft het me nog niet zoveel gestoord. Zolang ik 's avonds droge kleren heb en mn schoenen weer redelijk droog zijn de volgende dag. Het is jammer van de uitzichten, dat wel. Vaak wordt het in de middag wel droog. Het heeft mn humeur nog niet beïnvloed dus ik ga vrolijk verder.


Santiago - Negreira 22 km
Negreira - Santa Mariña 22 km
Santa Mariña - Dumbria 24 km
Dumbria - Muxia 22 km

Geschreven door An.aan.de.wandel