Ja, en daar zit ik dan op mijn kamer in pension Santa Christina. Een dag na aankomst in Santiago. Het voelt een beetje katerig.
Hier ben ik al die tijd mee bezig geweest. Dit heb ik zo vaak verteld: ik ga lopen naar Santiago. En nu ben ik er. Wat Jannita me appte: mijn doel is bereikt en daarmee "weg".
Gelukkig heb ik nog een toetje ☺ en dat voelt minstens zo belangrijk: het bereiken van het uiterste puntje (hier althans) van de aarde.

Dit hele reisverhaal is (ook) mijn dagboek (de echt persoonlijke gedachten zet ik op papier). Het voelt misschien voor sommigen lezers als "klaar" nu ik het hoogtepunt bereikt heb, maar ik schrijf gewoon door. Want ik wil het onthouden. En mijn reis is nog niet klaar.

De dag voor aankomst in Santiago was ik aan mijn endje toen ik in Monte del Gozo aankwam na 23 km en volgens Google maps moest ik nog een paar 100 m heuvelafwaarts naar mijn slaapadres (geregeld door de vrouw van de vorige albergue en ik wist niet wat voor slaapplek het was), maar daar leek zo op het zicht niet veel te zijn. Dus ik stond te dubben wat ik zou doen. En daar kwam een man aangelopen met een strooien zonnehoed. Hij heette Zeno, bleek Pools en slechts een paar woorden Engels te spreken én erg vrolijk. Maar ik was te moe voor grapjes.
Ik zei hem de naam van mijn slaapplek en hij zei dat het de andere kant op was. Uh ja, maar google zegt...
Wat nou google, wat nou het internet!
Zeno bleek er ook te slapen ( ja dát vertelde hij pas later 😒). Het bleek een albergue Parroquial (van de kerk) en nog een grote ook! Met private rooms!! Deze stond niet in mijn app.
Zeno heeft me bij de receptie 'afgeleverd'. De vrijwilligers van deze herberg waren allen Pools. De dame en jongeman achter de balie allervriendelijkst. Dat is dan zo'n warm bad waar je in komt, als je het helemaal gehad hebt.

Later appte Klaus dat hij er redelijk doorheen zat (het was ook érg warm) en 4 km voor Monte del Gozo liep. Ik heb toen een kamer voor hem gereserveerd in hetzelfde complex. Dan is internet en whatsapp toch wel heel makkelijk!

Een paar dagen daarvoor.
In een herberg in piepklein dorp kwam ik Klaus tegen. (Ik had hem eerder gesproken in Samos, bij het klooster.)
De hospitalero van de herberg had hem eerst gezegd dat hij geen plek had en hem, toen hij toch een biertje bestelde, gevraagd of hij een goed mens was. 😯 En toen was er wel een bed voor hem. Ik had telefonisch gereserveerd voor deze herberg en toen ik aankwam keek de hospitalero mij aan en zei hij: ja, jij mag blijven, jij hebt een goede energie.
Nou bedankt!
Ik vroeg hem later waaraan hij dat zag bij mensen en zei dat hij zich ook vergissen kon. Dat voel en zie je gewoon of iemand een goede energie heeft, volgens hem. Ik zou het zelf ook kunnen zien, zei de man. Ik denk dat het er hem vooral om ging hoe iemand hem bejegent. Of iemand eerst normaal gedag zegt voor hij begint te vragen of te eisen (!) En dat laatste is vaak onbedoeld, maar klinkt wel zo, door taalproblemen. En sommige mensen zíjn superonbeleefd, óók pelgrims 😞.
Maar mooi dat ie aan het einde van de middag nog iemand doorstuurde, terwijl er nog een bed vrij was. Niet zo fijn.

De afgelopen week op mooie plekken geweest. Gallicië is prachtig, maar hoe dichter bij Santiago hoe minder oude dorpjes en oude bomen op de route.

Ik heb een paar dagen vol emotie gehad, de afgelopen week. Dan merk ik wel dat het lopen, het nadenken, het stil zijn en de contacten invloed hebben. Dat het bijzonder is, wat ik aan het doen ben.

Op Pinksterochtend ben ik om half 8 vertrokken uit Monte del Gozo voor de laatste 5 kilometer, om tijdig daar te zijn, vóór alle drukte. Op mijn weg langs de laatste huizen van het dorp zag ik een ommuurde tuin en in de muur kleine beeldhouwwerkjes. "Vaya con dios", was een tekst waar mijn oog op viel (was ik in gedachten weer in de Lukaskerk ☺). Er stak ook van alles boven de muur uit. En net op dat moment kwam er een oud baasje uit het hek en schuifelde met zijn stok mijn kant op. Ik zei hem gedag en wees naar de beeldjes in de muur en zei: "Bueno" en stak mijn duim op. Hij keek me aan en keek op zijn horloge. Ik begreep dat hij weinig tijd had, maar hij wenkte me mee en schuifelde terug naar het hek. En daarachter: een overvolle beeldentuin met wat ik zo snel zag hele oude beelden. En ik zag een schuur met gereedschap. Ik begreep van hem dat hij de beelden zelf gemaakt heeft. Of verzameld? Het was prachtig!
Hij wenkte me en liet me een kerststal uit steen zien. Met Jozef, Maria, Jezus én 2 ossen. En verlichting voor de avond!
Hij liep weer terug naar het hek en wees nog even op de apostel Santiago. (Santiago is de naam Sint Jacobus).
Wauw, wat een juweeltje deze plek én deze man! En dat dat dan weer op mijn pad komt!🙏

Ik ben erg blij dat ik in de ochtend aan kwam in Santiago. Er was nog rust in de stad. Maar hoe dichter bij de kathedraal, hoe meer drukte. Je loopt eerst een paar kilometer door de voorstad. Dan een heel stuk door het centrum en dan begint het druk te worden. En dan de achterkant van de kathedraal, een trap naar beneden door een poort en dan kom je op het plein en is de kathedraal links achter je. Aparte binnenkomst. Een kathedraal in de steigers. En een groot plein met hier en daar wat groepjes mensen en veel mensen alleen, staand of zittend.
En het ontroerde me toch. Of eigenlijk kwam dat later pas. Eerst kijken naar de kathedraal, even zitten, foto's maken, foto's voor anderen maken. Berichtje sturen naar familie en vrienden en vooruitlopers die nu bijna allen thuis zijn.
Even landen. Ja, hier ben ik dan.

En dan op naar het pelgrimskantoor voor de compostela. Ik zag de Duitse Heike bij een café zitten. Ik heb 2 dagen met haar gelopen. Zij was de vorige dag doorgelopen naar Santiago en had mij achtergelaten in Monte del Gozo.
Bij het pelgrims office was het een gezellige boel buiten. Mensen in een uitgelaten stemming. Binnen bleek er een rij door het hele gebouw te staan (slik), maar het viel mee en met een uur was ik aan de beurt. Ik heb Ed nog gezien en een paar bekende gezichten van de laatste dagen.
Gek hoor om dan je papier, je compostela in handen te hebben, het voelde als een soort diploma 😀. Ook een 'persoonlijk certificaat' met de startplaats en het aantal kilometers erop, gehaald.
Van Ellen Los heb ik gehoord dat haar stempelkaart het meest dierbaar is en dat is ook zo, al die prachtige stempels met alle herinneringen van waar het was.
Maar toch.
Naar buiten, het was warm en nog drukker, Heike was weg. Ik heb Eric gebeld en ik was toch wel erg emotioneel.
Zo gek, zo verwarrend bijna, om hier te zijn, om ér te zijn.

En toen zag ik Steward (een krasse knar van 73, die mij er finaal uitloopt!!), met wie ik deze week een uurtje samen gelopen heb. Hij is Amerikaan, maar woont met zijn vrouw in Zuid Frankrijk en denkt erover naar Den Haag te verhuizen.
Ik kreeg een dikke zoen van hem. Congratulations! You made it!! Wé made it!

Dan richting kathedraal. Op het plein kwam ik Klaus tegen. Fijn, hij is ook 'binnen'.
Het was nog ruim voor 12 uur, maar bij de kathedraal stond een enorme rij. Een Duitse reisleider, die met Klaus had staan praten en mij zag, wenkte me en zei dat ik best bij zijn groep kon.
Uhh, nou vooruit maar. Ja, dit heet voordringen (ja Barend, das ook een weesgegroetje). Nou ja, ik heb er 869 km (volgens het pelgrimsoffice) voor moeten lopen.
Bij de kathedraal een zenuwachtige veiligheidsmeneer die een vluchtige wapencheck deed. Oja, dit is weer de gewone wereld, einde camino.

Ik ben op de rand van een pilaar gaan zitten en heb de enorme drukte aanschouwd, blij dat ik een plekje had om te zitten. Voor de dienst werd men zeer dringend verzocht geen foto's te maken zodra de dienst begon. Uhh, dilemma. Ik had bedacht dat ik daar niet aan ging voldoen, want dat enorme wierookvat hing al klaar. (Ja, en dat zijn 2 weesgegroetjes)
De dienst begon rommelig. Ik zat bij de deur waar alle mensen met een functie in de dienst: muzikanten, misdienaren, priesters?, bisschop? uit kwamen en er moest nog van alles besproken, opgehaald, gefröbeld aan misdienaar kleed etc. Ik voelde me helemaal thuis. Ook in zo'n grote kerk, met Pinksteren loopt het niet allemaal tot in de punten geolied en gesmeerd.
Er waren muzikanten, er was een korte processie door de overvolle kerk en er was het wierookvat.
Jemig, wat een ding. Dat vat gaat met een volle vaart door de kerk, terwijl er door een paar man aan het touw getrokken wordt. Prachtig om te zien en ik was een moment bang dat ie het plafond zou raken...

Omdat ik nu al zoveel missen heb meegemaakt, is het inmiddels redelijk te volgen. Een tekst uit Korintiërs werd in het Engels gelezen. Over de verschillende ledematen die één lichaam vormen. Mooie tekst voor de pelgrims en voor Pinksteren.
Al met al een mooie viering, vooral het elkaar vrede wensen, vind ik toch zo mooi; het wordt hier in elke viering gedaan.
En ik heb de tranen lekker laten lopen.

Vandaag, maandag hier rond gelopen. Een biertje gedronken met Sergio ( de "boze" Italiaan) die ik tegenkwam. Ik was blij hem te zien en had me regelmatig afgevraagd (bij de moeilijke paadjes) hoe het hem was vergaan. Hij is aangekomen dus.
De avond ervoor Ed nogmaals gezien en hem sterkte en het beste gewenst. Ook met hem ging het goed.
Ook Zeno kwam ik tegen. Hij zat op een terrasje wat te eten en riep me. Ik ging erbij zitten en vroeg of hij wat wilde drinken. Water: hij zat bij de AA. Er volgde een hilarisch gesprek tussen 2 mensen die graag willen praten, maar elkaar eigenlijk niet verstaan of toch. Het is een vrolijke man en hij praatte vooral in kernwoorden. Ik begreep dat hij een leven vol alcohol, vrouwen, geld, veel eten en andere goddeloze 😂 zaken had gehad en nu een andere weg was ingeslagen. En nu was het toverwoord liefde en iedere keer als hij dat zei, lachte hij, maakte een wijd omtrekkend gebaar en wierp een blik naar boven. Aan het tafeltje naast ons zaten 2 Nederlandse dames. Zij volgden het gehele gesprek. En zij zeiden half hardop en op waarschuwende toon: nou, die man is maar uit op één ding! 😁😁
Het gesprek ging verder met handen en voeten en google translate. Hij had een boek geschreven over een eerder gelopen camino en had ook een Engels exemplaar mee. Hij vertelde dat hij een winkel had voor gezonde voeding. Samen met andere mensen die producten maakten of verbouwden. Hij zat niet meer in het grote geld, zoals vroeger. Al met al een leuk gesprek.

Ik heb uitgekeken naar de 2 Engelse dames Annie en Trish die vandaag aan zouden komen. Maar ik heb ze niet gezien, helaas.
Ik heb de kathedraal bezocht, het graf (de kist met overblijfselen) van Jacobus gezien en langs het beeld van de apostel gelopen. Het ritueel om de pelgrimstocht af te sluiten is dat men de apostel van achteren af omarmd (daarvoor staat men in de rij). Tja, daar ben ik dan te nuchter voor. En het voelt te ongemakkelijk 😒. Maar ik ging wel in de rij. Dan maar een schouderklop, haha. Het klonk metalig en hol.

Morgen richting Finisterre en Muxia. Het voelt wat raar nu, want ik heb ook wat afgesloten. Ik heb wel zin om te lopen. En ben ook benieuwd hoe het voelt, dat laatste stuk. Misschien een beetje als vakantie.
Eind mei ga ik terug naar huis. Dus ik kan rustig afbouwen nu.
Ook het laatste stuk zal ik dit 'dagboek' bijhouden, kunnen jullie nog meelezen.

Geschreven door An.aan.de.wandel