De volgende ochtend, zaterdag 4 juni werd ik om 9 uur opgewacht aan het begin van de straat.
De anderen kwamen uit Hagetmau gelopen. Met zn 4en verder. Monique komt 's ochtends langzaam op gang en gaat met de dag schever lopen. Ze zegt dat dat komt, omdat ze haar rechtervoet niet wil/kan belasten. Maar van stoppen of écht rust houden wil ze niet weten. Ze heeft nog wel steeds een rugzak, waarvan Joseph al het een en ander heeft overgenomen. Ik heb aangeboden iets over te nemen, maar dat hoefde niet.
Het is heel erg balen als je zo'n last hebt van je voeten, benen, zeker als je met anderen bent, in dit geval haar echtgenoot, want je wilt elkaar niet ophouden. Het is niet aan mij om haar te vertellen dat ze moet gaan zitten en blijven zitten met haar been omhoog.

Het miezerde in de ochtend, dus voor het eerst sinds weken de regenspullen aan. Het was maar een beetje en gelukkig niet zo warm, omdat het bewolkt is.
De avond ervoor ook dreigende luchten, gerommel in de verte, maar het bleef bij een paar spatjes.

De hele dag op zoek naar een café of gaan we het aan iemand vragen. 😆 toch maar niet. Ergens vroeg een meneer of we koffie wilden. Op het rommelige erf stond een caravan waar je niet meer door de ramen kon kijken. En zelf zag hij er ook niet al te fris uit. 'Nee dank u meneer, het is heel aardig van u, maar bedankt'

Mijn slaapplaats was nog vóór Sault de Navailles, de anderen sliepen in een ander gehucht waar we nog op zoek gingen naar een café. Helaas.

Ik kwam terecht bij Nathalie en Philippe. Ik had bericht gekregen waar de sleutel lag, want mogelijk waren ze niet thuis. Ik verwonder me over het enorme vertrouwen wat je krijgt. Heel mooi. Toen ik aankwam lopen, kwam er meteen een dame van de overkant naar me toe. De moeder van Nathalie. Nathalie was naar haar werk en zou pas 's avonds weer thuiskomen. Dus ik was alleen met Philippe en die was er ook even niet. Ze heeft me alles gewezen. Op de slaapkamerdeur een bordje met 'Welkom Anna'. Écht hè.
Eerst tijdje op bed gezeten. Gedoucht. Toen hoorde ik praten beneden. Kennisgemaakt met Philippe een grote kerel die heel snel praat én ook Engels spreekt. Hij stond met paar mensen in de keuken. Zei dat ik vooral moest doen of ik thuis was. Heel aardig als mensen dat zeggen. Niet dat ik dat kan, maar het idee is mooi.
's Avonds met Philippe gegeten. Er was heerlijk eten en vooral véél. Eerst een biertje. Meloen vooraf, kalfsvlees van de buren, groente, piperade, is groentemix (tomaat, ui en nog wat. Is Baskisch), salade met heerlijke vinaigrette, brood natuurlijk, kaas natuurlijk en als toetje een crumble en een smoothie. Écht en ik moest de trap nog op.😄
Philippe is een dierenliefhebber. Hij liet zien waar de zwaluwen hun nesten hadden, was gek op hun 2 katten, vertelde dat een vos laatst een paar kippen en 1 van de 2 parelhoenen te pakken had gehad. (over de vos was hij wat minder lovend)
We hadden het over het wonen dáár versus het wonen in een stad, over zijn werk en dat van Nathalie. Over de oorlog in Oekraïne en de gevolgen voor de energie en gasprijzen.
Later op de avond kwam Nathalie thuis, zij werkt als zorghulp in verpleeg of verzorgingshuis. En ze hadden er een ergotherapeut nodig. Goh, zal ik...? Nah! 😆

Eerste Pinksterdag: gelopen naar de kerk in Sault de Navailles, we hadden daar om 10 uur afgesproken. Vlak voor het dorpje kwam ik Marc tegen, een Vlaming. Naast de kerk was een restaurant en dat was open. ☕ Al snel kwamen de anderen. Heerlijk om de dag zo te beginnen. En overigens weer geen kerkactiviteit in het dorp.
Marc vertrok eerder en vergat zijn stokken na de koffie. En dat merkten we pas toen wij een half uur later ook weggingen en er een paar over bleven. Omdat hij ook in Orthez sliep hebben we ze meegenomen. Of nou ja Laurent heeft ze gedragen. Laurent wist ook dat hij een chambre geregeld had. Vlak voor Orthez was een slaapadres (stond aangegeven). We liepen erlangs en Laurent hoorde iets bekends in de tuin: Marc zat in de tuin bij zijn gastheer.
En ach, hij was zo blij! Zonder stokken is het lopen een stuk lastiger. Hij wilde ons persé op een biertje trakteren straks in de stad. Ik zeg geen nee.

Monique en ik waren het laatste stuk naar Orthez wat achterop geraakt. En daar kwam ineens Marc bij zijn gastheer in de auto voorbij. Monique en ik mochten er bij in. Zo aardig. Even gezwaaid naar de andere mannen.😄 Meneer heeft ons uitgezet voor het 'hotel' in het oude ziekenhuis Labat. Waar ik 4 jaar geleden ook geslapen heb.
Niemand aanwezig, dus dan toch maar rugzakken mee en op het eerste beste terras. En aan de Leffe Blond. Rondje van Marc. Even later waren de andere mannen ook gearriveerd. Gezellig hoor!

In het hotel was het 'crisis'. Het jonge meisje achter de balie kon onze reservering niet vinden. Uiteindelijk had ze de andere 3, maar de mijne niet. Er waren sleutels/ kamers te weinig. Er kwam een groep fietsers iets na ons binnen. Later bleek dat het haar tweede dag was voor deze baan. Er was een groep kinderen in het hotel geweest, waarvan een aantal de sleutel had meegenomen. En er was te weinig personeel om schoon te maken. Ik heb ergens in een oude ziekenhuisgang een half uur gewacht voor ze alles onder controle had. Had ik ook gezegd dat ze rustig aan moest doen, geen stress, eerst die fietsers helpen. Had ik effe tijd om mijn familie te beeldbellen die bij mn moeder waren voor haar verjaardag. Fijn om iedereen even te zien. En het was ook even slikken. 🥲

De kamer die ik kreeg was aan groot onderhoud toe. Het water uit de wasbak liep met dikke stralen aan de onderkant eruit. Mn deur leek een keer geforceerd en kon ik met grote moeite op slot en weer open krijgen. Ach, het bed was goed.

Inmiddels had ik besloten naar Lourdes te gaan. Het hebben van een (eind)doel voelt goed. Beter dan: ik loop tot..... en ga dan naar huis. En ik wil een keer in Lourdes geweest zijn. Het is door mijn tocht, door gesprekken met anderen meer gaan leven. Ook door mijn 'kennismaking' met Bernadette in Nevers.
Lourdes ligt op de route van de 'Weg van Piémont'
Monique en Joseph gaan de Weg van Arles volgen en bij Somport de Pyreneëen over. Om op die route te komen, moeten ze 'doorsteken' en ik ook om op de Weg van Piémont te komen. Joseph had voor hen gereserveerd bij een chambre d'hotes dichtbij Navarrenx, waar ze ooit eerder geslapen hebben en hij heeft voor mij ook een kamer bij hen geregeld.
Laurent gaat door naar Saint-Jean-Pied-de-Port en daar de Pyreneëen over, loopt dan de camino Francès die ik eerder gedaan heb naar Santiago. En daar is het megadruk.

Maandag 6 juni. Bij vertrek s'ochtends buiten het hotel nog een korte babbel met Laurent. Ik zei dat ik hem zal missen, maar dat wilde hij niet horen. Hij zei dat hij vrij wilde zijn, vrij van alles en iedereen, geen God, geen religie, geen engelen (daar had ik het met hem over gehad). Hij gebruikte een uitdrukking. Geen God, geen meester. Eerder in de week zei hij nog half lachend, half verontschuldigend: 'Ik volg Joseph in alles wat hij zegt.' Het viel me al op dat hij een beetje tegen hem op keek.
Volgens mij had hij een boel om over na te denken en had hij het af en toe erg moeilijk met zichzelf. Een bijzonder aardige, lieve man en aangenaam gezelschap.

Na 2 kilometer lopen afscheid van hem genomen. Ik verder in andere richting met Monique en Joseph. Hoewel Monique de eerste dagen dat ik hen tegenkwam steeds halverwege de dag een taxi nam werd daar nu niet meer over gesproken. Maar dat het lopen pijnlijk en moeilijk was voor haar, was duidelijk. En dan is 23 km niet te doen. Na een aantal kilometer begon ze zelf: dat het gek was dat ze liep, dat ze het anders had moeten regelen, maar de laatste dagen steeds met ons meegelopen was.
Tja, en vandaag veel kleine weggetjes, weinig verkeer. Geen officiële route, maar een doorsteek. We besloten toch te gaan liften.
Maar das natuurlijk volkomen zinloos met zn 3 + 3 rugzakken. Dus Joseph ging vooruit en 'over een oplossing nadenken'. En wij 2 dames sjokten voort, in een voor mij veel te laag tempo.
Van de enkele auto's die voorbij kwamen stoven de meesten langs.
Bij een busje dat met draaiende motor op een erf stond, zijn we gaan vragen of de man ons naar of richting Navarrenx kon brengen. Desnoods betaal ik hem, zei Monique. Hij zei, maar jullie zitten helemaal niet op de goede weg! Ja, dat weten we óók, dat we omlopen. En hij moest de andere kant op. 😔

Er stopte een auto en Monique deed haar verhaal. 'Je moet naar een dokter!', zei de man. Maar ja, dáár was ze al geweest en het advies was rusthouden....
De man zei dat hij geen tijd had, naar zn werk moest, en het heel erg vond en... ja ga maar, als je ons niet mee kan nemen.

Daarna stopte nog een auto, vooral omdat Monique als een dolle met haar stokken stond te zwaaien: hij móest wel stoppen. 😄 De dame en heer waren op weg naar Spanje... met oma achterin. Jammer, maar helaas. Mmm, wat nu te doen. Monique belde Joseph, die een eind vooruit liep. Ja, dat hielp niet.

Ineens kwam daar de blauwe auto terug, van de man die naar zn werk ging. Hij vond het toch te erg dat we liepen te tobben. Én hij had Joseph gezien en gesproken. Én hij was verpleegkundige, dus hij móest wel helpen, vond hij zelf. De mensen moesten maar wachten, hij was wijkverpleegkundige.
Hup, wij in de auto en hij plank gas.😏
Joseph was inmiddels verder gelopen en verder dan hij dacht, maar goed na 4-5 km bochten heeft hij ons herenigd. 😊 Navarrenx was te ver, maar dit was al mooi.

Joseph ging een taxi bellen, maar ja, wáár zijn we? Het duurde even en kostte nog een telefoontje voor de taxi ons vond. Monique en ik met de taxi verder naar Navarrenx en Joseph ging verder lopen.

Navarrenx ligt op de route van Le Puy en Velay naar St Jean PdP. We werden afgezet bij een plein met een terras. Bon. En nog op tijd voor een lunch. Lekker hoor!
Op het terras waren vooral veel motorrijders. En wij keken naar de langstrekkende pelgrims. Ook één met ezel, de eerste die ik tegenkwam. Hij werd door de rest van de terrasbezoekers met gelach nagekeken. Tja, die hebben allen hun gemotoriseerde ezel.

Monique installeerde zich op een bankje en ik heb Navarrrenx bekeken, het centrum, de vesting. Het is bekend van de 3 Musketiers.
Mooi stadje wel.

Na een poos kwam Joseph, op terras nog wat gedronken en toen nog 3 km gelopen naar dorpje verderop waar chambre was. Een warm onthaal door Lidie en Michel. Natuurlijk omdat ze Joseph en Monique kenden, maar ook voor mij. Leuke mensen, prachtig huis. Heerlijk gegeten en het was ook erg gezellig, al kon ik niet alle gesprekken volgen.
Mooie kamer, lekker geslapen en hoorde 's nachts een uil. Uhu! Chouette! (betekent uil én vét, cool, super. Spreek uit sjoeèt)

De volgende ochtend (dinsdag 7 juni) stond nog een doorsteek op het programma naar Oloron-Saint-Marie. Michel bood aan ons te brengen. Scheelde toch weer een wandeling van 25 km. En we hebben ervoor betaald.
In Oloron meteen naar het office de tourisme en heeft Monique een afspraak met een dokter gemaakt. En zij gingen kleren wassen. Ik heb bij het OdT de belangrijkste bezienswaardigheden gevraagd en heb een rondje door het stadje gedaan en heerlijk lang koffie gedronken. Het waren toch vooral weer veel kerken en ohja een kathedraal. In 2 boekwinkeltjes naar een wandelgids gevraagd voor de Voie de Piémont, maar nee. Een oude Gallo-Romeinse wijk, een protestantse tempel, een heel oud kerkhof bekeken en vooral een héél mooi uitzicht vanaf het hoogste deel van de stad.

Aan het einde van de middag naar de refuge waar Joseph voor ons gereserveerd had. Met zn 3 op een kamer van 4. Alles erg netjes en schoon. Dat gebeurt niet vaak. Later kwam Daniël er bij. Een Zwitser die is komen lopen vanuit Zurich.

Monique en Joseph kwamen terug van de dokter. Met nieuwe medicijnen en instructies en vooral: niet meer lopen. Nou ja, nog wel even naar het restaurant om te eten, dat nét iets verder lag dan verwacht. 😏
De mevrouw van de refuge had aangeboden om Monique de volgende dag naar een plaats 10 km verderop te brengen. Das weer mooi geregeld.

Woensdag 8 juni.
Monique gedag gezegd, die bleef in de refuge, wachtend op haar lift. Joseph en ik zijn gaan lopen. Na een paar kilometer scheidden onze wegen: hij de weg van Aarle richting Spanje en ik die van Piémont en dan tegen het loopverkeer in, van Spanje af, maar richting Lourdes. Het was een gezellige tijd met hen en ook weer goed om afscheid te nemen en alleen verder te gaan.

Vanaf daar was het goed opletten onderweg. De weg van Piémont valt gelukkig samen met de GR78 en een GR route staat altijd van 2 kanten aangegeven, dat was mazzel. De route die ik op mijn app had kwam niet helemaal overeen met de rood-witte streepjes. Prachtige wandeling, het eerste stuk langs een rivier en heerlijk pad om te lopen, beetje rotsig, hier en daar boomstronk en vooral veel in de schaduw. Daarna prachtige uitzichten: de Pyreneëen komen steeds dichterbij.
Het was benauwd warm en best een eind naar Arudy. Geen cafeetje of winkeltje onderweg.
Tegen half 6 was ik na 24 km in Arudy. Pfff.
Ik zou slapen bij de pastoor. Aan de telefoon klonk hij als bijzonder. Zoveel rust straalde hij door de telefoon al uit met zn stem. Hij zei op langzame toon dat ik heel erg welkom was. En dat voelde ik me daardoor ook. Daniel (de Zwitser uit Zurich) had er ook geslapen en aangegeven dat het een heel bijzondere man was. Hij zei: ik geloof niet en heb niks met kerk en religie maar deze man is pure liefde.

De verwachtingen waren hoog gespannen. De deur was dicht, dus ik belde aan en tegelijkertijd dacht ik, misschien kan ik gewoon naar binnen. En inderdaad. In de gang stond een stoel met een briefje voor mij. Welkom (H)Anna en waar mijn kamer zich bevond. Daar kwam de pastoor naar beneden. Een jonge vent nog, ergens in de 40? Hij zei: jij bent Anna?! En ik kreeg meteen een omhelzing. 'Mijn zuster', zei hij.
Oh, even wennen.
Boven gekomen zaten daar Bernard uit Polen en het setje Tim en Marina uit Duitsland. En Armand dus, de pastoor. Hij vroeg wat ik wilde drinken, een biertje misschien? Zoooo zeg, das lekker. Verder lag er allemaal zoetigheid op tafel: van oma's natte cake, tot chocolaatjes en banketkoekjes. Hij heeft mn kamer laten zien: ik mocht kiezen en dan de badkamer/wc. Het was een groot, oud huis, met krakende houten vloeren, niet erg best onderhouden, veel spullen overal. In de keuken wees hij me van alles wat we konden gebruiken. Het was duidelijk dat het de bedoeling was dat we zelf zouden koken. In de koelkast lagen groenten, in de kast pakken rijst, pasta, linzen, blikjes vis en meer.
Hij vroeg aan Marina en Tim of hij hun voeten mocht wassen. Ik had er al van gehoord de dag ervoor. En dat is wat hij deed, geknield op de vloer, met waskom, zeep en lampetkan met water. Marina en Tim zaten er een beetje ongemakkelijk bij.
Na hen was ik aan de beurt.
Wat een bijzondere ervaring: mn voeten werden gewassen, gedroogd, gekust en gezegend. Het ontroerde me zeer.

Rond half 7 kwamen er nog 3 Duitse meiden (Hedwig, Anastasia en Gabriella) bij van begin 20: Een huis vol gegieber.
Armand moest zijn avondmis gaan doen. Tim en Marina waren gevlogen. De dames gingen aan het koken. En Bernard dreutelde wat in de buurt en vond het best dat er gekookt werd. Fantastisch: één van de meiden nam de leiding en deelde de orders uit aan de rest, inclusief mijzelf. Later bleek dat Armand niet mee at en het stel had zelf boodschappen gehaald, maar gelukkig wilden ze ook spaghetti, want er was véél.
Terwijl wij aan het toetje zaten, ging Armand de keuken opruimen en afwassen. Huh! Wij moesten blijven zitten.

Ik was doodmoe, dus heb het niet laat gemaakt. De dames hebben nog lang beneden gezeten met Armand. De nacht verliep redelijk ondanks het vreselijke doorzak matras. Op de kamer waar ik sliep met Hedwig, hingen de toga's van Armand aan de kast.

De volgende ochtend, donderdag, kreeg ik van Anastasia een hangertje van de heilige maagd uit Lourdes, terwijl ik nog op bed zat en de dames al druk heen en weer liepen. Zij hadden een voorraad gezegende hangertjes van een broeder in Lourdes gekregen, om uit te delen onder de pelgrims. Lief. Toen ik beneden kwam voor het ontbijt stonden de 3 dames voor een afbeelding van Jezus hardop te bidden en ik ben maar mee gaan doen. De tekst meelezend vanaf de telefoon van Gabriëlla.
Bij het ontbijt zat er voor ieder een mars onder de beker verstopt. Zo schattig. Het lijkt Sinterklaas wel, zei ik. De 3 dames bleven erin. Uiteindelijk is pére Armand snel vertrokken met de dames, want die wilden mee naar een mis. Heb m niet meer gedag gezegd.

Vandaag 14 km naar Bruges.
Prachtige wandeling. De bergen zijn bijna aan te raken! Ik kwam onderweg andere pelgrims tegen. Een Canadees uit Quebec met een Franse dame die elkaar kenden van 6 jaar geleden op de camino en elkaar nu bij toeval teruggevonden hadden. En een Australische vrouw, Bronwin. Leuk mens, echt een klik voor wat het waard was, voor zo kort, met een hug bij vertrek. Zo grappig, dat je zo'n goed gevoel kan hebben bij iemand. Ze zei nog: ik zag jou aankomen en ik dacht: dat lijk ikzelf wel. We hadden hetzelfde postuur en liepen allebei erg voorzichtig, om niet uit te glijden op de glibberige stenen. Jammer dat we beiden een andere kant op liepen. Zij ging ook slapen bij de pastoor, en ik heb gevraagd of ze hem gedag wilde zeggen van mij. En haar voorbereid op een bijzondere ontmoeting.

Alles is zo mooi onderweg met klimmetjes en dalen. En almaar uitzicht op de groene bergen. Echt genieten.
In Bruges bij restaurant du commerce door de vrouw van het resto naar de gite gebracht, 2 km buiten het dorp. De gite was de voormalige boerderij van haar ouders. Inclusief heel veel vliegen.
Daar waren Jean-Louis, Lorraine en Bryan.
Toen ik kwam lag Lorraine op bed, wij deelden een kamer. Ze zei niet veel en was gaan slapen. Bryan was een jonge knul, ik dacht haar zoon. Hij reageerde wat eigenaardig toen ik mij voorstelde.
Later met Lorraine gekletst. Zij was begeleider/coach van Bryan. Ze was al 2 maanden samen met hem onderweg en het plan was nog een maand. Bryan was 16 en had de nodige problemen. Zij werkte voor een organisatie, die dit soort trips doet met jongeren. Het was géén vakantie benadrukte ze. Pfff, het lijkt me knetterhard werken, heel erg intensief voor allebei. Alleen al dat je zo lang op elkaar aangewezen bent en de hele dag samen. Ze vertelde dat het idee is dat de jongeren veel leren onderweg; wat betreft communicatie en contact met anderen, omgaan met situaties, eigen mogelijkheden en beperkingen, maar ook leren koken, meer zelfstandigheid, etc. En iedere dag reflectie verslag schrijven en bespreken.
En Jean Louis liep een poosje met hen op.

De 3 zouden samen koken en ik werd om 7 uur opgehaald om bij het resto te eten. Tout seul, mevrouw stond achter me te wachten tot ik het op had. Ook wel triest. Gelukkig kwamen er nog 2 fietsers wat drinken.
Morgen staat mw weer om 8 uur met autootje voor de deur om ons terug te brengen naar de route in Bruges. Ik zei al: ik ga die 2 km wel lopen. Maar ze keek me raar aan: hoezo? Volgens haar kunnen we met zn 5en en 4 rugzakken in het autootje. 🚙 We gaan het zien.

En vandaag dus 100 dagen onderweg...
Poe hé.
Nog 2 korte etappes en dan ben ik in Lourdes. Misschien mn eindpunt? Ik ga het zien. En jullie ook 😉.

Geschreven door An.aan.de.wandel