Omdat ik Paul en Lieve vanmiddag pas tegen lunchtijd weer tref, ben ik vanochtend naar Fort Zeelandia gegaan. Donderdag was ik te laat en heb het niet verder dan de binnenplaats kunnen brengen.
Van Jacqueline had ik gisteren begrepen dat er op zondag een gratis rondleiding wordt verzorgd.

Onze gids was een mevrouw die 53 jaar geleden voor de liefde naar Suriname was gekomen. Net nog voor de onafhankelijkheid. Het gidsen deed ze als vrijwilliger. Het toeval wil dat ze vandaag haar laatste rondleiding geeft. Ook hier weer iemand met liefde voor wat ze doet. Ze vertelde honderduit.
Omdat niet alles te onthouden is, heb ik wiki er weer even bijgehaald, vandaar de jaartallen.

Fort Zeelandia staat nog altijd statig op de oever van de Surinamerivier in de schaduw van eeuwenoude mahoniebomen. Hier ligt de oorsprong van Paramaribo: de kleine handelskolonie die hier begon groeide uit tot de levendige hoofdstad met tegenwoordig 290.000 inwoners.

Al in 1614 vestigden de eerste Nederlanders hier een verstevigde handelspost van schelpsteen, vlakbij een indianendorp langs de rivier. In 1651 namen de Engelse troepen van Lord Willoughby de nederzetting in beslag en maakten er een echt fort van. Totdat zij in 1667 op hun beurt weer werden verjaagd door Zeeuwse kolonisten, die de vesting Zeelandia noemden. Pas in 1784 kreeg het fort zijn huidige gebouwen van baksteen (verscheept uit Nederland!), met groene luiken, rode dakpannen en gietijzeren lantaarns.
Die bakstenen, aldus de gids, waren nodig om de schepen te verzwaren. Met bakstenen e.d. kwam men uit Nederland naar Suriname en met koffie, suiker, kantoen etc. ging men weer terug naar Nederland. Deze schepen voeren heen en weer en hadden nooit slaven aan boord. Dit in tegenstelling tot de schepen van de West-Indische Compagnie en VOC, die voeren tussen de oost, via Afrika, naar de west. Overal werden mensen (slaven) opgepikt, vervoerd en verhandeld. Vandaar ook al die Javaanse, Afrikaanse, Chinese en Joodse invloeden.
Ieder van ons kent het spreekwoord „Je stinkt een uur in de wind“. Volgens de gids kwam dit door de schepen die die slaven vervoerden. Deze schepen zaten beneden in het ruim prop en propvol met mensen die hooguit een uurtje per dag aan dek mochten. Benedendeks was de stank dan ook niet te harden en dat was van verre te ruiken. Men zei dan dat men al lang voordat men het schip zag, kon ruiken dat er een slavenschip aan kwam. De wind bracht de stank mee. Vanwege die stank mochten deze schepen geen andere goederen vervoeren.

Een stenen trap vanuit de binnenplaats voert naar de omloop langs de 3 uitkijkpunten/bastions met weids uitzicht op de kleikleurige rivier met op de achtergrond de Jules Wijdenboschbrug. Die drie punten dragen de namen Middelburg, Veere en Zierikszee.
Aanvankelijk waren het er vijf. Twee zijn afgebroken zodat de stenen gebruikt konden worden om de voorste te verstevigen.

Vandaag de dag biedt het fort onderdak aan het Surinaams Museum. In de diverse gebouwen vindt je stijlkamers en expositiezalen met foto’s en historische voorwerpen. Die herinneren aan het inheemse verleden, de koloniale tijd en de verschillende etnische culturen in Suriname. In het voormalige kruithuis is een 19de-eeuwse apotheek nagebouwd. Inclusief toonbank en medicijnflessen.
Een van de vroegere gevangeniscellen doet nu dienst als museumwinkel, met Delfts blauwe tegels op de muur.

Een gedenkplaat op bastion Veere herinnert aan een recentere tragedie, de Decembermoorden van 1982. In de muur aan de rivierkant zijn nog altijd de kogelgaten te zien: hier werden 15 politieke tegenstanders van het militaire regime van Desi Bouterse geëxecuteerd.
De gaten zijn groter dan na de executies, omdat ze de kogels uit de muur gesneden hebben en voor technisch onderzoek naar Nederland hebben gebracht. Uit dat onderzoek bleek dat er twee vuurpelotons op de slachtoffers vuurden: een vanaf het bastion zelf en een vanuit een raam van boven naar beneden. Tevens werd bewezen dat het militaire kogels waren, want alleen het leger had over dat soort kogels de beschikking. Op het bord is te lezen dat alle slachtoffers hoog opgeleid waren; de zwager van onze gids was een van hen. Jammer dat Bouterse zijn straf toch heeft kunnen ontlopen.

De brasserie/het restaurant, heet Baka Foto. De keuken is, zo hoor ik, fusion/internationaal met Surinaamse invloeden. Prachtig uitzicht. Ik kom hier een dezer dagen zeker terug voor een diner met uitzicht over de Surinamerivier.

Ook deze rondleiding was zeer interessant.

Aan de overkant van Fort Zeelandia heb ik de tentoonstelling Fu Moi Moi bezocht over het versieren van het menselijk lichaam. Ook interessant; helaas maar twee foto’s. De rest lag achter glas en dat spiegelde teveel.

Lieve en Paul zijn er weer. Ze blijven hier nu twee nachten. Volgende week zijn ze ook weer een aantal dagen hier. Zij maken dan een fietstocht en ik kan mee. Leuk.
Morgen mijn eerste lesdag en hoewel ik dat jaren heb gedaan, voel ik toch enige (gezonde) spanning.

De avond is met een fikse tropische regenbui afgesloten. De weersvooruitzichten voor de komende dagen beloven niet veel goeds. Ik heb tot nu toe prachtig weer gehad, maar ja…… we zitten in de tropen.

Geschreven door JosetteMath.vakantie