Vandaag bevinden we ons in de provinciehoofdstad Phonsavan, op 260 km van Luang Prabang. Wij zijn hier gisteren aangekomen met de minivan. De weg hiernaartoe was - op zijn minst gezegd - heel kronkelend en hobbelig (we deden er dan ook 7 uur over!). We zigzagden door de vele bergdorpen en konden weer genieten van adembenemende uitzichten! Tot plots de groene bossen plaatsen maakten voor een dor en wijds landschap. Een dorre vlakte temidden van een bosrijke omgeving, we vroegen ons af hoe dit kwam. Het zou ons al snel duidelijk worden, Agent Orange heeft zijn effect hier niet gemist.

Phonsavan is een jonge stad, slechts 35 jaar oud. De stad is vooral gekend voor zijn vlakte der kruiken (plain of jars). Nog zo een mysterie, niemand weet waar ze vandaan komen of waarvoor ze dienden. Meest waarschijnlijk werden ze gebruikt als een soort begraafplaats. Hoewel de legende zegt dat de reuzen hier 's avonds kwamen drinken en hun lege kruiken achterlieten. Who knows!

Het waren hallucinante cijfers die we vandaag te horen kregen van onze gids Tey. Laos heeft van 1964 tot 1973 meer dan 270 miljoen bommen geïncasseerd, of anders gezegd elke 8 minuten een bom, en dit gedurende 24 uur over een periode van 9 jaar. Laos is het meest gebombardeerde land ter wereld en heeft meer bommen te verwerken gekregen dan er ooit in WOII werden gedropt. Of ook nog de secret war genoemd. Een combinatie van verschillende factoren speelden hier een rol. Enerzijds had je de strijd tegen het opkomend communisme, en anderzijds had je de impact van de Vietnam oorlog: de vernietiging van de Ho Chi Minh route (die Noord met Zuid Vietnam verbindt en daarbij door Laos en Cambodja loopt) die een belangrijke aanvoerroute vormde om de troepen actief in Zuid Vietnam te bevoorraden vanuit het noorden. Maar het afschuwelijkste was dat Laos heel wat bommen te verwerken kreeg doordat - wanneer het Vietnamese doelwit niet kon worden gebombardeerd - vliegtuigen hun bomladingen moesten zien kwijt te geraken omdat het anders te gevaarlijk was om te landen ...

Van die 270 miljoen bommen is meer 30% (!) ongeëxplodeerd terechtgekomen op het land. En dat maakt het ook gevaarlijk om vrij rond te lopen. Toeristische sites worden pas toegankelijk gemaakt eens ze vrijgemaakt zijn van die UXO's (unexploded ordnances). Willen mensen bouwen, dan laten ze best ook hun perceel controleren. Sinds 1994 is de MAG (mine advisory group) gestart met het ontmijnen. Eens ontmijnd, wordt dit aangeduid met MAG tekens. Belangrijk dus om die in de gaten te houden! Slachtoffers van UXO's zijn er nog jaarlijks, maar dankzij de MAG al sterk gereduceerd. Maar er is nog veel werk, heel veel werk om alles bomvrij te krijgen. Er wordt geschat dat Laos pas UXO vrij zal zijn in 2099.

En ondertussen worden in verschillende dorpjes allerlei gebruiksvoorwerpen en souvenirs gemaakt met de gevonden tanken, vliegtuigen en (ontmijnde) bommen. Knap om te zien hoe dat gebeurt! Onze jongens mochten elk iets uitkiezen. Ze kozen voor een granaat en raket. En de rest van de dag werd er oorlogje gespeeld met bijhorende explosies, tja.

Geschreven door Thuis.in.de.wereld