Donderdag, 7 juli

Slovenië is een heel jong en heel klein land. Het is pas 31 jaar onafhankelijk. Daarvoor was het van heel veel andere landen, maar met name 600 jaar van Oostenrijk, het Habsburgse Rijk en na de Tweede Wereldoorlog van Joegoslavië onder Tito. Slovenië is zonder kleerscheuren door die onafhankelijkheidsstrijd gekomen, het was in 10 dagen gepiept. Zo ook in het verleden, toen Duitsland, Italië en Joegoslavië het landje bezetten, steeds zonder heftige schade, vandaar dat het centrum nog precies is, zoals het gebouwd werd.
Slovenië is heel klein, de helft van Nederland en ja, dan ben je klein, maar het heeft ook maar 2 miljoen inwoners, waarvan 270.000 in Ljubljana, de hoofdstad, wonen.
Deze informatie hebben wij tijdens de Free Tour van Helena gekregen. Het was een hele interessante en prettige tour. Helena, zelf geboren en getogen in Ljubljana, praatte enthousiast over haar land en stad.
Hier een paar dingen, die we onderweg zagen. Op de markt verkopen de boeren zelf hun producten, want ze mogen niet handelen met de supermarkten. Alles is zelf verbouwd of geplukt. Er was veel groente en fruit, maar er waren ook veel cantharellen en andersoortige paddestoelen. Bengt dacht met weemoed aan zijn jeugd, toen hij ook altijd cantharellen plukte.
Bij de markt vind je ook automaten waar je melk, yoghurt of kaas kon kopen. Deze automaten zijn ook van de boeren zelf, ze vullen ze zelf en de opbrengst is volledig voor henzelf zonder tussenkomst van derden.
Maar die melk is wel een dingetje, die is nl. rauw, niet gepasteuriseerd. Dat deed mij meteen aan mijn jeugd denken, toen wij ook losse melk kochten bij de melkboer, die langs ons huis kwam. Die melk moest dan gekookt worden en als ik er niet onderuit kon komen, moest ik op de melk letten, dat hij niet overkookte. Ik vond dat altijd doodeng, want het duurde en duurde en dan ineens kookte die als een idioot en was je te laat. Als die melk afgekoeld was, kwam er een vel op, dat mijn moeder eraf schepte en op een schoteltje legde. Ik at dat dan op met een schepje suiker en dat was superlekker. Vond ik, Ronald gruwde ervan.
Helena liet ons de St.Nicolaaskerk, de bibliotheek, het grote plein, het stadhuis, de 3 bruggen en een aantal fonteinen zien. De helft van de stad is door dezelfde archtect gebouwd, Plečnik. Hij ging nogal eclectisch te werk, veel zuilen in de Romeinse stijl, maar dan met Italiaanse Barok gecombineerd. Echt mooi vind ik het niet, de gebouwen in Jugendstil zijn veel mooier.
Zo’n tour is echt een aanrader.

Op haar advies, gingen we op de markt lekkere calamari en andere vis eten en niet zo lekkere aardappelsalade. Deze was aangemaakt met azijn en niet met lekkere vette mayo. We hadden ook veel over, maar toen kwam er een bedelaar langs en hebben we hem die salade aangeboden. Eerst keek hij bedenkelijk, maar ging toch maar overstag. Hij een beetje blij, maar wij zeer tevreden, dat we niets hoefden weg te gooien.
We zijn de St.Nicolaaskerk ook binnengegaan en ja, je dacht het al: heftig Barok.
Het werd ineens erg donker en we waren net op tijd thuis voor het losbarstte, veel regen en onweer. Dat ging een paar uur door en het koelde behoorlijk af. Ik kan niet vaak genoeg zeggen, hoe prettig het is een appartement te hebben. Ook al is het trappenhuis nog origineel 17de eeuws, het appartement is comfortabel en ruim. We kunnen onze matjes zo uitrollen en aangezien onze yogastudio sinds Corona, video on demand heeft, kiezen we zo een lesje van een favoriete teacher.
Na nog een lekker glaasje koude wijn, was het tijd voor het avondprogramma. Ik had al in Nederland deze balletvoorstelling van het Maurice Béjartballet uit Lausanne geboekt. Dit balletgezelschap staat sinds de 80-er jaren in mijn hersens gegrift. Toen was er de fantastische film Les uns et les autres en in die film danst het Maurice Béjartballet de Bolero, zo mooi.
Die film moet je echt gaan kijken, als je hem niet kent, zo geweldig. Ik ga ook met m’n zonen in conclaaf hoe ik die film kan downloaden om hem nog eens te zien.
We waren dus heel benieuwd wat we te zien zouden krijgen en wat werden we beloond, wat een fantastisch ballet, wat een perfectie, lichaamscontrole, elegantie, echt ik heb niet genoeg woorden. De voorstelling begon om 9 uur en was om 11.30 uur afgelopen en er was maar een kwartier pauze. Ze dansten aan een stuk door, voor de pauze op electronische muziek met allerlei geluidseffecten en elke beweging klopte feilloos op elk geluid en na de pauze op opgenomen muziek, klassiek maar ook wereldmuziek. Er waren steeds dansen van een paar minuten, soms Indiaas of Afrikaans of een Joodse bruiloft, echt magisch. We zijn behoorlijk verwend met het NDT in Nederland, maar dit was nog een tandje meer.
Ik voel me zooooo bevoorrecht dat ik dit allemaal mag zien en meemaken.
De voorstelling was in het Križanke, een heel oud klooster, waar we op de binnenplaats pauzeerden en daaraan, weer door Plečnik gebouwd, een enorm openluchttheater. Het was een beetje jammer, dat het zo afgekoeld was. Maar we hadden wel een vestje en trui mee.

Vrijdag, 8 juli

Vanochtend eerst naar het station om te proberen stoelen te reserveren voor de treinreis van zondag, eerst van Ljubljana naar Zagreb en daarna van Zagreb naar Split. In Nederland lukte het ons niet, maar er staat op onze site: seat reservation required. De juffrouw aan het loket vertelde ons, dat ze in Slovenië helemaal niet met stoelreservering werkten en vond het heel raar dat dat op onze site stond. Voor de tweede treinreis, kon ze ook niets doen, want Zagreb ligt in Kroatië. Gelukkig hebben we 4,5 uur overstaptijd, zou genoeg moeten zijn voor een stoelreservering. Er. Is altijd wel wat, of de trein is maar de helft van wat hij behoort te zijn, of de overstaptijd is heel krap, of je bent niet zeker of je een stoel hebt. Afwachten maar, meer kunnen we niet doen.

Na de koffie de berg op naar het kasteel. Dit klinkt heftiger dan het was, het stelde niets voor, een kwartiertje. Boven in het complex hebben we een poppenmuseum gezien. In ons boekje stond, dat het zeer de moeite waard was, niet alleen voor kinderen. Het waren marionetten en handpoppen. We waren niet onder de indruk. Daarna de uitkijktoren op en ja, het uizicht was mooi, zeker nu er weer een stralend zonnetje schijnt. Je doet zo’n kasteel omdat je het van alle kanten boven je uit ziet torenen, maar het was geen levensveranderende ervaring.
Wel heel leuk, is het vrijdaggebeuren. In de zomer werken een aantal restaurants samen en koken op de markt voor kostprijs. Er was een enorm aanbod, Thais, Sloveens, wraps, vis en ga zo maar door. Wij kozen voor paella. Om de markt staan tafels en bij de trappen kleine tafeltjes. Iedereen loopt gezellig met z’n bordje en zoekt een plekje. Let wel: kartonnen bordjes en houten vorkjes, want Ljubljana heeft in 2015 het certificaat Groenste stad van Europa gekregen.

Na het eten een boottocht gemaakt op de Ljubljanica, de rivier, die door de stad stroomt. Het is wel leuk om de huizen vanaf het water te zien, ook ons eigen appartement, maar het was ook wel een beetje gezapig.

Zaterdag, 9 juli

Vandaag de laatste puntjes op de i. Er was een kunstmarkt tegenover ons appartement, maar dat was meer vlijtig knutselen, m.a.w. gauw klaar. Het hoofddoel vandaag was de Moderna Galerija. Het grootste probleem hier, was, dat alles in het Sloveens stond toegelicht, dus het kwam neer op kijken. Vrijwel alle schilderijen waren van Sloveense kunstenaars, waarvan er sommige wel mooi waren, maar veel ook niet. Er waren ook veel posters uit de Socialistische tijd, maar wat daarop stond, geen idee. Na het museum gingen we naar het Tivolipark, de groene long van de stad, die toch al zo groen is. Het hele centrum is hier compleet autovrij. Alleen fietsen en wandelaars en voor degene die slecht ter been is, rijdt er een golfkarretje rond.
Het park was heel prettig met uiteraard een kasteeltje en pilaren van Plečnik, een leuke ‘library under the trees’ en een hele serie prachtige sandwichposters (foto’s op elkaar gelegd, zoals het Utrechtschilderij van Ingmar en Trudie)van het Ljubljana Festival.
Na een fijne wandeling, tijd voor een Sloveense hap: worst met sauerkraut en gnocchi met truffel en paddenstoelen. Zeer smakelijk.
Na veel gezwoeg, heeft Bengt toch de Viaplay aan de praat en kunnen we de sprintrace zien. Morgen wordt een groot vraagteken, omdat we dan onderweg zijn.

Het bezoek aan Ljubljana is bijna voorbij, dus maar even evalueren. De stad is absoluut niet Praag. Hij is veel kleiner en heeft ook niet de grandeur. Er zijn mooie gebouwen, maar er zijn er veel met een dringende behoefte aan een verfje. Maar, wat hier wel is, is joie de vivre. Je merkt, dat het een jong land is. Ze zijn zo trots op het feit, dat ze Sloveen zijn en ze staan heel erg open voor toeristen om dat met hen te delen. Zelf genieten ze ook met volle teugen. Deze mentaliteit zagen wij ook in de Baltische Staten, het besef vrij te zijn van een jarenlang juk. Eigenlijk denk ik, dat het ook zo is in de Oekraïne. Mensen die jarenlang hebben moeten leven volgens opgelegde regels en nu voor het eerst vrijheid proeven.
Het is hier heel prettig toeven, want er zijn maar weinig toeristen, een handvol jonge rugzaktoeristen en wat gezinnen met kinderen. Onze generatie is hier niet. Diep in mijn hart, vind ik dit wel zo prettig.

Geschreven door Monique.op.pad