Gisteren eindigde ik met Konstatinos Karamanlis. Hij brengt me terug naar 1974. Dat was de zomer van de omverwerping van het kolonelsregime. We waren toen als retoricastudenten op Griekenlandreis. Karamanlis werd teruggeroepen en leidde een overgangsregering. Hij won de eerste verkiezingen met zijn partij Nea Dimokratia overtuigend. Een lange carrière volgde, hij loodste Griekenland de EU binnen.
Ik trok toen een verkiezingsaffiche van een paal. Die affiche heeft jaren op mijn zolderkamer in mijn ouderlijk huis gehangen. Bewaard gebleven ondertussen terug naar Griekenland verhuisd. Op een werkvergadering van ons Erasmusproject heb ik die affiche aan Maria gegeven. Ze was er heel blij mee, want het is een mooi aandenken aan de overgang van dictatuur naar democratie.
Daguitstap naar het niet-toeristische binnenland. We passeren overstromingsgebied. Mensen zijn nog modder aan het wegschoppen. De waterbom was vergelijkbaar met wat in Valencia gebeurde. Men vreest voor het weekend, want het weer zou opnieuw heel slecht worden. Onbegrijpelijk dat er nog altijd klimaatontkenners zijn. Hun (gezond) verstand moet worden ontkend.
Zodra we de luchthaven voorbij zijn, zijn ook alle hotels verdwenen. Het binnenland en het zuiden zijn vooral agrarisch en voorzien het toeristische gedeelte van fruit en groenten. Dit eiland is op dat gebied grotendeels, haast volledig zelfvoorzienend. Er staan hier ongeveer evenveel olijfbomen als het aantal jaarlijkse toeristen.
75% werkt in toerisme, 25% in de agrarische sector. In goede verstandhouding omdat ze elkaar nodig hebben. Tot eind oktober zijn er 3,5 miljoen toeristen de luchthaven gepasseerd met meer dan 120 vluchten per dag. Nu haast verlaten. De toeristen zijn weg. Enkel wij onverlaten zijn hier nog. Ook toeristen, dus.
De gids - zijn huis is aan het uitdrogen - spreekt over de overgang van het Helleense geloof in Zeus en Athena naar het christendom. Ook hier door acculturatie, net zoals bij ons. Je kunt het sluw noemen of verstandig, maar het werkte wel. Athena werd vervangen door Maria en is hier nu nog steeds zeer aanwezig in de Grieks-orthodoxe versie van het christendom.
Ondertussen passeren we de vallei van de vlinders (5 km lang), waar miljoenen vlinders elke zomer verblijven. Reden: aanwezigheid van water en de orientalisboom (oosterse plataan). Door toeristische verstoring was het fenomeen aan het verdwijnen, maar nu kun je het enkel nog van op afstand zien, waardoor de natuurlijke toestand is hersteld.
Onderweg zien we enkele andere eilanden. Onder andere Kos, geboorteplaats van Hippocrates. Rhodos levert aan die eilanden van de Dodekanesos. Een goede moeder zorgt voor haar kindjes, voegt de gids eraan toe.
Stop in Kritinia, betekent min of meer Nieuw Kreta. Een prachtig kerkje, gewijd aan Hagios Giorgios (Sint-Joris), van de vroege zeventiende eeuw. Zoals altijd, alle muren zijn beschilderd. De iconostase is vervaardigd uit olijfhout. Hoeft natuurlijk niet te verwonderen hier. De schilderijen in miniatuur met taferelen uit het Nieuwe en Oude Testament zijn echt prachtig. Zo anders dan bij ons. Deze orthodoxe kerkjes stralen volgens mij nog altijd meer rust uit dan onze kerken, alhoewel het duinenkerkje in Mariakerke kan concurreren.
Op zijn naamdag wordt de icoon van Sint-Joris door de priester op een wit paard door het dorp rondgereden.
De ex-voto’s die hier hangen daarentegen zijn precies dezelfde als in ons museum in Kontich. Benen, armen en andere lichaamsdelen in zilveren plaatjes geslagen. Trouwens, ons museum in Kontich is echt niet te versmaden: museumkontich.be.
Volgende stop is Embonas. We proeven er souma, de Griekse grappa. Kon me beter bekoren dan de vier wijnen die we daarna dronken: De gustibus … Het landschap rond Embonas is heuvelachtig. We rijden naar Apollona voor de lunch door een landschap van verbrande bomen. Dat roept herinneringen op aan een reis naar het Noord-Griekse eiland Thassos (tegenover Kavala), waar we door zo’n groot stuk verwoest gebied wandelden. De bodem was nog warm, die branden kunnen zelfs ondergronds verder lopen. Onwezenlijk. Voor meer uitleg: zoon Bruno en neef Bert zullen het wel kunnen uitleggen. Net zoals voor de moderne brandweerauto in Apollona waar we een souvlaki eten.
Laatste stop is Platania, een klein dorp waar vroeger een sanatorium was. Nu enkel nog verlaten gebouwen.
Op de bus en in de zon klopt het zandmannetje aan en de uitleg van onze gids dringt niet meer echt door. Ik leg de boeken neer.

Geschreven door Paul.gaat.op.reis.en.neemt.mee