Het bed was inderdaad veel te smal. En na 46 jaar huwelijk voor het eerst aan de rechterkant slapen omwille van mijn cpap-machine helpt ook dat niet echt. Zeker niet in een zeer warme kamer. Maar voor de rest is alles oké. Met ontbijt op de vijftiende verdieping en dus uitzicht op Jerevan en de omringende bergketen die wel in nevel is gehuld. Morgen krijgen we een andere kamer met een breder bed.
We zijn klaar voor een bezoek aan de stad.
Naar - al dan niet loffelijke - gewoonte is mijn verslag vooral een neerslag van indrukken. Ook nu verwijs ik voor feiten naar Wikipedia of vooral naar medereiziger Lut die op Polar verslag uitbrengt. Of naar Dirk die volgend jaar zijn boek over de Sovjet-Unie uitbrengt. Interessant is het in ieder geval, want de geschiedenis van dit brugland is complex.
Onze gids vandaag is Sona, spreek uit Sonia. Ze heeft minstens twee Duracellbatterijen ingeslikt, en neen het is zeker geen Duracellkonijn, maar een excellente gids. De batterijen slaan op de hoop informatie die we te verwerken krijgen in meer dan uitstekend Engels. Het is een onophoudelijke warme golf over dit mooie land en deze mooie hoofdstad die ons overspoelt. Heerlijk, wanneer alles zo duidelijk en eenvoudig is. En het verveelt ook niet dat ze de hele tijd vol enthousiasme ons groepje van negen op sleeptouw neemt. Ze vertelt ook heel open over Nagorno-Karabach.
Jerevan is een moderne stad die toch nog wel wat aan de vroegere Sovjet-Unie doet denken. Niet enkel qua architectuur, maar gewoon ook omdat bijna alle opschriften in het Armeens en het Russisch zijn. Dat Armeense alfabet is overigens iets speciaals. Negenendertig tekens die soms hard op spijkerschrift lijken en dus totaal onleesbaar zijn voor ons, mensen die denken dat enkel ons alfabet het enige ter wereld is. Neen, dus.
We wandelen door deze moderne en zeer propere stad. Ik had geen verwachtingen en toch lijkt deze stad anders dan ik (niet) had verwacht. Op onze tocht worden we langs heel wat hoogtepunten geleid. Onze eerste stop is een criée, een overdekte markthal. In enkele delen opgesplitst. Het eerste gedeelte bestaat uit tientallen kramen met alle mogelijke soorten gedroogd fruit dat aan Turks fruit doet denken, maar Armeens is geenszins Turks. Knoop dat in je oren. Via een trapje en een gedeelte waar schoenen en kleren worden verkocht, kom je in de groente- en fruitafdeling. Alles heel vers en uiterst mooi en hygiënisch voorgesteld. De kopers zijn voornamelijk mannen. Twee verklaringen. Ofwel doen de mannen hier de boodschappen. Ofwel doen ze nu vandaag op oudejaar de boodschappen omdat de vrouwen thuis aan het koken zijn. Gender bevestigend? Of net niet? Er worden in ieder geval kilo’s groente en fruit naar buiten gesleept. Ook kaas die er anders uitziet dan bij ons. Hij lijkt in sommige gevallen meer op spaghetti dan op kaas. Net zoals het brood dat meer op zeemvellen lijkt dan wel op brood.
We zijn nog vroeg, want er liggen hier nog wel vele tientallen kalkoenen, honderden kippen en ook een speenvarkentje op gewillige klanten te wachten. Hier wordt duidelijk veel en goed gegeten. De prijzen zijn overigens relatief hoog bij de inkomsten van de Armeniërs, maar armoede zien we voorlopig niet.
Van daar gaan we door de stad naar het grote beeld van Moeder Armenië boven op een heuvel. Het toont meteen dat de Armeniërs hun tijd ver vooruit waren met hun eerste transgenderoperatie. Waar nu het grote beeld van Maria staat, stond vroeger het beeld van Stalin. Die is echter verdwenen. Hij werd eerst onthoofd. Het beeld werd dan gesmolten en omgebouwd tot een jonge strijdvaardige vrouw. Stalins hoofd werd niet gesmolten. Het kwaad moet je apart leggen. In een museum. Bij zijn collega Lenin. De vrouw die er nu staat torent boven de stad uit en kan je hier en daar zien als een soort beschermheilige. Ze is gemodelleerd naar een jonge vrouw die de kunstenaar in de stad zag.
De wandeling loopt langs de cascade. 572 trappen die hoog en laag Jerevan verbinden. De klim is voor later. Aan de voet is een soort mini Middelheim, de Cafesjian collectie beeldhouwwerken met onder andere drie beelden van Botero. Er is wel wat beweging, maar het is heel makkelijk om voor te stellen dat het hier in de zomer erg druk moet zijn op de terrasjes die het plein omzomen. Nu beperken we ons tot een Irish coffee om de kilte uit ons lijf te krijgen. Echt koud krijgen we het wel niet, want de wandeling brengt ons van het ene monument naar het andere. En ook Sona warmt ons op met de vele verhalen die ze onophoudelijk over ons uitstrooit. Ja, van Aznavour wist ik dat hij van Armeense afkomst was, van Cher wist ik dat niet. Ze komt uit de Armeense diaspora, haar echte naam is Sarkisian. Wegens herhaald ombouwen – eerst door Sonny, daarna door plastische chirurgen – is zij in tegenstelling tot Moeder Armenië nog nauwelijks herkenbaar.
In het midden van het Franse plein staat er ook een eerder klein beeldje van Rodin plompverloren alleen te zijn. Een geschenk van Sarkozy. Het moet de vele auto’s trotseren die er voorbij zoeven. Zelf kun je er niet bij wegens te gevaarlijk. Het beeld van Katschaturian is wel dichterbij. Nog een grote naam waarvan ik niet wist dat hij Armeniër was, hij was opgegaan in de grote Sovjetbrij, maar wist met zijn Sabeldans toch de wereld te veroveren.
Porsches, Land Rovers en ander moois zoeven ondertussen voorbij. De Armeniërs uit de diaspora komen terug voor Nieuwjaar en rijden hier rond alsof ze in Knokke zijn. Neen, in Kontich zie ik weinig dergelijke voertuigen. En toch is de stad meerlagig. In het souterrain dat naar het plechtstatige station leidt, vind je vooral “vluchtelingen” uit Nagorno Karabach die hier een stalletje hebben.
Ook nog langs andere gebouwen gelopen en zelfs even binnengeglipt in een beluik waar de wereld er plots heel anders uitziet. Een enorm contrast met het Plein van de Republiek waar de verlichte gebouwen het hele plein in een kerstsfeer onderdompelen.
Tijd om ons klaar te maken voor oudejaar. We zijn er rap bij dit jaar. Drie uur sneller dan jullie in Belgenlandje.

Geschreven door Paul.gaat.op.reis.en.neemt.mee