1 Extra vakantiedag
2 geen kerk
3 Hundertwasser
4 Karl Marx hof en Japanse tuin
5 Wiener schnitzel en Belvedère
6 Wien Hauptbahnhof
1 Extra vakantiedagVandaag is een extra vakantiedag! Pas tegen uur of vijf app ik mijn collega's dat ik dagje later terugkom. Ik word al drie weken gestalked met mailtjes van OBB dat de rechtstreekse trein naar Düsseldorf die ik geboekt had is gecancelled. Door werkzaamheden aan het spoor in Duitsland zou ik een andere trein moeten nemen. Maar elk alternatief dat ze bieden is minimaal vijf keer overstappen en er wordt gewaarschuwd dat ze druk zijn en om reservering vragen. Maar daar heb je niets aan als een overstap mislukt en ik heb ook geen zin ergens in Duitsland te stranden. Dus heb ik de nachttrein geboekt. Die zal ongetwijfeld ook te laat aankomen, maar als de geplande aankomsttijd uurtje of tien 's ochtends in Utrecht is, kan ik een paar uur vertraging wel hebben.
Het gaat me qua batterij en tijd niet lukken om op de terugweg al mijn verhalen die ik nog niet heb gedeeld op te schrijven. Hoeft ook niet; hoewel ik maandag (morgen😥) weer in Nederland ben, blijf ik nog een beetje in vakantiestemming door komende dagen door te gaan met het schrijven van de ontbrekende verhalen.
2 Geen kerkAls ik wakker word is Alexander al op. We moeten vroeg uit het appartement, dus we drinken snel een kop koffie. De kerk vlakbij heeft dus een Poolse priester en een Slowaakse en Oostenrijkse diaken. Ik kom al een aantal jaar alleen met kerst of pasen in een kerk voor een viering - en dat ook niet altijd en alleen in de Ekklesia in Tilburg - maar ging vroeger wel met Alex mee als ik bij hem logeerde. Ben ook met anderen meegeweest in Slovenië en Frankrijk en Oostenrijk uit respect voor de familie bij wie ik logeerde en omdat het een manier was om te communiceren met mensen wiens taal ik niet spreek. Een ervaring te delen met iemand die ik niet kan verstaan. Maar met Alex kan ik gewoon Duits praten. Heb er geen behoefte aan, weet niet zo goed wat ik daar nog te doen heb. Artistiek vind ik ze wel interessant en in orthodoxe kerken vind ik kaarsjes aansteken wel leuk, een momentje om even stil te staan bij levenden en doden. Maar een klassieke mis met gestandaardiseerde teksten ipv de poesie van Oosterhuis is aan mij niet meer besteed.
We zijn allebei veranderd in dertig jaar tijd. De wereld uit de jaren negentig is er ook al niet meer. We hebben samen als jonge twintigers vol verwondering de jaren negentig beleefd en hebben onze levens opgebouwd en die zijn anders verlopen dan we toen dachten. Logisch. That's live. Ik heb nog ordners vol brieven uit die tijd, vooral in brieven vinden we elkaar. Echte praters zijn we beiden niet. Waar we gisteren weer aan elkaar moesten wennen, maken we vandaag plannen voor de dag en vinden we daarin in elk geval onze vakanties terug.
Nog even naar de kerk vlakbij gaan is qua tijd onhandig en om daar nu met bagage heen te lopen, is voor mij eigenlijk alleen een optie als ik light zou reizen. Het voorstel om naar het Karl Marx hof te gaan en de Japanse tuin spreekt me wel aan. En dat doen we dus nadat we mijn bagage op het station in een kluis hebben gestopt. In Wenen kan dat nog heel ouderwets alleen met contant muntgeld. Gelukkig heb ik nog genoeg.
3 HundertwasserOmdat het Kunsthaus gesloten is en ik toch wel graag Hundertwasser wil zien stappen we even uit de U-bahn bij halte Spittelau waar de vuilverbranding installatie door Hundertwasser is ontworpen. Alexander wist nog dat het hier was omdat er ook een grote park&ride naast ligt. Handig voor automobilisten, maar dat zal ik wel nooit worden denk ik. Ik heb thuis ergens een groot boek van Hundertwasser liggen. Ik doe hem nu te kort. Hij was ook ecologisch activist avant la lettre. Wat mij vooral aanspreekt was zijn filosofie over relatie tussen mens en huis en omgeving en het principe dat dat elk mens het recht heeft zijn muur te schilderen zover als je arm uit het raam reikt. Zoiets heeft mijn host in Bucuresti met de blauwe kozijnen ook gedaan. Zelf deed ik dat in mijn huurhuis in Den Haag zodra het nieuws kwam dat het gesloopt zou worden. Later in de trein als ik dit verslag schrijf, ontdek ik dat je ook een rondleiding kunt krijgen door de vuilverbranding installatie. Misschien toch eens doen een volgend bezoek.
https://www.wienenergie.at/privat/erleben/standorte/muellverwertungs-anlage-spittelau/ 4 Karl Marx hof en Japanse tuinVia een architectuurproject van een van zijn dochters (uiteindelijk koos ze toch een onderwerp in Bratislava) hoorde Alex van het Karl Marx hof. Het is gebouwd tussen 1927-1930 volgens principes van Karl Marx. Het is een symbool, het eerste project van het Rode Wenen, de eerste sociaaldemocratische regering na WOI, die dus tussen 1919-1934 absolute meerderheid hadden in de stad en dus aantal lange termijnprojekten op gebied van sociale woningbouw konden realiseren. Niet alle Oostenrijkers zijn (radicaal) rechts.
https://www.geschichtewiki.wien.gv.at/Karl-Marx-Hof https://www.geschichtewiki.wien.gv.at/Rotes_Wien Na het hof, dat veel groter blijkt te zijn dan we in eerste instantie dachten, lopen we naar het Setagayapark, een kleine Japanse tuin, vernoemd naar een stadsdeel in Tokyo. Bomen water vissen schildpadden. Hoe langer je kijkt, hoe meer je ziet. We lopen nog even door het nabijgelegen Wertheimsteinpark en nemen dan de tram naar Schottentor alwaar we wat slenteren door het stadscentrum naar de Stephansplatz. Alexander neemt hier de U-bahn naar de trein terug naar Bratislava en ik blijf nog even staan luisteren bij een cellist die strauss en Piazzolla speelt.
https://youtu.be/GouWBQCLiLM?si=_Isq0ADxwOguxXSW https://youtube.com/shorts/QD8DLVtaJz4?si=f_94mm8Mbbj1tdpz 5 Wiener Schnitzel en BelvedèreOmdat ik mijn viool op mijn rug heb, die laat ik liever niet achter in een kluis, denken mensen dat er een flashmob komt. Mooi niet, ik sta gewoon te luisteren. Om 13:00 heb ik afgesproken met Günther en Uli bij Sparkys bar en grill. Tijd voor echte Weense lunch: bier en Wiener schnitzel, het ophalen van herinneringen aan de Bouworde, maar ook bespreken hoe de tijd verandert en nieuwe generaties nieuwe keuzes maken. Hun wereldbeeld wordt door andere gebeurtenissen beïnvloed en dus hebben zij ook andere idealen. En dat is goed. Maakt voor ons beiden wel dat wij bij de Bouworde niet meer vinden wat ons aansprak. En dat geeft niet. C'est la vie. Günther heeft altijd de door Oostenrijk georganiseerde bouwkampen bezocht en beiden kennen Oost-europa ook van voor de Wende. Het is fijn met hen mijn beelden te delen omdat zij die landen ook kennen.(en tot de conclusie komen dat onze beide regeringen een verkeerde keuze maakten door Roemenië en Bulgarije niet tot Schengen toe te laten). Bij het afscheid nog een uitnodiging voor het 70-jarig jubileum van de Bouworde in Wenen in oktober en een Weense mop: zegt ene man tegen de andere: vanavond is het voetbal Oostenrijk-Hongarije. Vraagt de andere man "tegen wie?".
Bij Schottentor nemen zij de Ubahn naar huis en ik tram D via de ring naar Schloss Belvedère. Ik zie de kus van Klimt, een Weense schilderij dat de bezetting van Sarajevo bejubelt, kom erachter dan in dit Schloss in 1955 een verklaring werd ondertekend dat Oostenrijk na WOII weer onafhankelijk werd, zelfstandig en bij die gelegenheid russen en Amerikanen elkaar de hand schudden. Een mooi symbool dat groter was dan de gelegenheid. (Koude oorlogstijd). Ik ontdek een schilderij van Victor Huzár, mijn favoriete schilder van De Stijl- dat ik nog niet kende en zwerf door de zalen, immuun voor de drukte en het vele geroezemoes. Na het museumbezoek ben ik moe. Alles doet me zeer.
6 Wien HauptbahnhofIk loop langzaam naar het Hauptbahnhof. Haal mijn bagage uit de kluis, drink nog wat en wacht tot het vertrekperron van mijn trein verschijnt. Voor onze trein vertrekt op hetzelfde perron een nachttrein naar Ancona. Een jongetje van een jaar of acht huilt als hij zijn oma uitzwaait. Dat ontroert verschillende mensen op het perron. Van binnen huil ik een beetje met hem mee: mijn vakantie is nu echt voorbij.
Ik blijf nog even schrijven totdat alle verhalen van deze reis verteld zijn en ook de verhalen van vorig jaar zijn nog niet allemaal verteld en ik wil boeken lezen en borduren en mijn huis verven en viool studeren en Roemeens leren en nieuwe plannen maken voor volgend jaar.
Novi Sad, Subotica, Scebrenica, Pristina, Prizren , Tirana, Bucuresti, Iasi, Hunedoara staan op het verlanglijstje en andere plekken waar de kunstenaars die ik dit jaar heb leren kennen me heen brengen. Ik kan niet wachten !
Met een glimlach luister ik naar de studentes met wie ik mijn coupé deel vannacht. Ze komen uit Roemenië en Oostenrijk en delen elkaar's ervaringen over Amsterdam waar ze studeren. De wereld verandert en nieuwe generaties maken nieuwe keuzes, maar in essentie verschillen ze niet zoveel van de student die ik was.
Geschreven door Tobia