Omdat ik een goedkoop appartement had uitgekozen en ik gisteren zag wat de onderhoudsstaat van het blok was, dacht ik even in de meest achterstallige wijk terecht zijn gekomen. Dat blijkt wel mee te vallen. Ik ga vandaag het Sint Anna-klooster bezoeken waarbij ik zoveel mogelijk van het kleine stadje wil zien.
Mijn eerste stop is bij de katholieke kerk. Geen mensen die buiten staan zoals in Mostar, maar de kerkdienst is dan ook vandaag al lang afgelopen. De dames van de bloemen zijn nog wel bezig en nodigen je uit de kerk binnen te gaan. De kerk is gebouwd in 1972-1974, ongeveer net zo oud als ik dus.

De architect is Hans Fackelmann en de schilder van de kruisweg is Gabriel Popa. De schilderingen raken me omdat naast het verhaal ook de emotie van Jezus bij de verschillende stadia door Popa is verbeeld. In de eerste statie vind je ook Lenin terug. Het is een gebouw in brutalisticche stijl, die uitstekend past binnen de socialistische filosofie. Het is ook een katholieke kerk die -bij uitzondering - van de communisten gebouwd mocht worden. Ter compensatie voor de dorpen - waaronder het oude Orsova - die moesten wijken voor het bouwen van de waterkrachtcentrale die eind jaren zestig is gebouwd door Roemenië en Servië gezamenlijk. Een van de grootste hydro-centrales in Europa. De ontwikkeling van dit gebied leidde tot industriële ontwikkeling en vervuiling, maar heeft ook bijzondere natuur, archeologie en veel toeristische potentie. Fascinerend gebied. Maar niet een gebied waar de welvaart de laatste dertig jaar lijkt toegenomen. Integendeel.

Muzeul Portile de fier: een stukje verderop staat de dependance van het museum portile de fier dat in Drobrogetu-Turnu-Severin staat. Onderweg aarzel ik even om in de bus naar dit stadje te stappen - zodat ik ook de waterkrachtcentrale zelf kan bezoeken het "grote" museum en de Romeinse ruïnes. Maar eerst het klooster waarheen ik op weg ben en dan zien we wel. De prehistorie en Romeinen komen wederom voorbij, maar ook het eiland Ada Kaleh dat in de Donau lag en dus tot in de jaren zestig (een van) de laatste "moslim-enclave" in Europa was. Dat de Ottomanen nooit Nederland hebben bereikt, hebben we aan centraal- en Oost-Europa te danken. Maar in de Europese geschiedenis - waarop de geschiedenis van Centraal- en Oost Europa grote invloed heeft gehad, hebben moslims wel degelijk al vanaf de middeleeuwen hun stempel gezet. Ze hebben eeuwenlang - ook in onze gouden eeuw- met ons handel gedreven, ze hebben meegevochten in de wereldoorlogen. Zij horen ook bij het Europees historisch erfgoed.

Via het voetbalveld met leuk uitzicht over de Donau - en de waterkrachtcentrale in de verte - en een meetstation van de geografische faculteit uit Boekarest, dat is opgeknapt met steun van Europa, kom ik bij een gebouw in aanbouw. Ook dat is Europees gefinancierd, maar lijkt in eerste instantie een nieuw kitscherig kasteelachtig hotel ofzo. Later zie ik dat dit een landmark is aan de Donau , dat 's avonds wordt aangelicht. Heb niet kunnen vinden wat dit was of wordt. Uiteindelijk kom ik bij het klooster Sint Anna uit. Mooi klein orthodox klooster met veel houtsnijwerk. Op de weg zijn al enkele kruisen opgericht ter nagedachtenis aan hen die sneuvelde in WOI, het klooster zelf is ook in de jaren dertig gebouwd ter nagedachtenis aan de helden van WOI. We hebben op school wel geleerd over de loopgraven in Vlaanderen en Frankrijk, maar over het Oost-front (ook hier is intensief gevochten) vrij weinig. Het klooster is na '45 een restaurant geworden en in 1990 opnieuw gewijd en nog altijd leven hier (jonge en oude) nonnen. Mooie aan orthodoxe kerken en kloosters vind ik dat je kaarsjes opsteekt voor levenden en doden. Kaarsjes bij Maria of heiligen ben ik niet zo van, maar even stilstaan bij wie er niet meer is en wie leeft vind ik wel kaarsjes waard.

Na het klooster slenter ik terug langs de Donau en eet forel uit de Donau. Ik zie wat Orsova op zondag doet: trouwen met veel getoeter, live muziek, overvolle kerkjes en balonnen bij de huizen van bruid en bruidegom, flaneren in park en langs de Donau, fietsen op wrakken die in Amsterdam niet gejat zouden worden, hangen op bankjes of limonada drinken op terrasje. En vooral vissen, heel veel vissen. Iedereen vist in Orsova op zondag. Forellen en sprot.

Over de architectuur van de katholieke kerk
https://oostblog.info/architectuur/brutalisme/

https://ro.wikipedia.org/wiki/Hans_Fackelmann

https://en.wikipedia.org/wiki/Gabriel_Popa

Problemen rondom aanleg waterkrachtcentrale
https://www.academia.edu/resource/work/33106792

Het verdwenen eiland Ada Kaleh
https://www.academia.edu/resource/work/9902756

Hydrologische impact waterkrachtcentrale en waterkwaliteit
https://www.academia.edu/resource/work/73964301

Europese Strategie voor Donau regio
https://www.academia.edu/resource/work/81102862

Sint Anna klooster
https://audiotravelguide.ro/en/saint-anna-monastery-orsova/

Geschreven door Tobia