Frankrijk, Le Veurdre

Gisteren was het 6 weken geleden, dat ik de voordeur achter me dichttrok en met de Camino begon. Tot dusver is het me prima bevallen, het pelgrimeren vraagt veel maar geeft ook veel. Een derde van de route zit er op. Dus het schiet ook best lekker op!
Ik zit nu op de via Lemovicensis, de jacobsroute tussen Vezelay en st. Jean Pied de Port (het laatste Franse dorpje). Lemovicensis was een Franse heilige, naar wie Limoges vernoemd is. Limoges ligt ook aan deze jacobsweg.
Op de Camino zie je tal van religieuze uitingen, kerken, kapelletjes, kruizen en kruisbeelden. Maar ik zie veel verval. Kerken die slecht onderhouden worden, niet meer gebruikt worden en dus dicht zijn. Hetzelfde geldt voor de kapelletjes. Het is duidelijk dat het katholieke geloof zich in een crisis bevindt en niet weet wat ze zou moeten doen om het tij te keren.
Ik heb een jaar of 15 op het Stanislascollege gewerkt, de enige, allerlaatste jezuïetenschool in Nederland. Er was altijd best veel aandacht voor de identiteit van de school. Terecht natuurlijk, wat is er nou belangrijker dan je identiteit? Om die identiteit op te bouwen en te versterken, was er regelmatig contact met vertegenwoordigers van de jezuïetenorde, de Sociëteit van Jezus, en met de Vlaamse jezuïetenscholen. Een eigentijds antwoord op deze identiteitsvraag werd vertaald in een aantal pedagogische principes, dat het fundament onder het onderwijs vormde: de Ignatiaanse pedagogiek. Daarover later wat meer.
Ook waren we onderdeel van JECSE, een Europees verband van jezuïetenscholen. Binnen Jecse werden we in de eerste jaren van dit millennium vaak met de nek aangekeken, vooral door de vertegenwoordigers van de Spaanse scholen en van andere landen uit het middellandse zeegebied. Wij kwamen immers uit Nederland, waar het kerkbezoek achteruit holde, evenals het aantal kinderdopen. Nederland seculariseerde en men keek daar meewarig naar. Een aantal jaren later was de situatie totaal veranderd: ook de landen rondom de middellandse zee kregen te maken met secularisatie en men wist niet hoe daarmee om te gaan. Voorzichtig kwamen de vertegenwoordigers informatie vragen bij ons Nederlanders, hoe wij dat gedaan hadden: onze identiteit vieren, behouden en versterken in zo'n seculariserende wereld. En wat toen bij JECSE een vraag was voor de jezuïetenscholen, blijkt nu een vraag te zijn die in de hele Belgische en Franse samenleving speelt. En ik merk dat men nog geen antwoorden heeft.
De foto's: 1. Niet alleen kerken vervallen. 2. Maar het landschap is mooi. 3. De Allier. 4 de kerk in Le Veurdre, potdicht. Voorgoed?

Geschreven door Pelgrimpiet

31 mei 2022Bernadette

2 jun 2022Rare jongens, die Fransen!

Al 8 reacties bij dit reisverslag

Gelukkig mag ik met het stanislascollege nog wel hard aan de identiteit werken. Het kan zo mooi zijn. Zonde! Ben je weer wat vrienden tegengekomen?
Maaike 2022-06-01 15:52:15

Petje af Piet! Je geeft niet op. De antwoorden op het gemis aan spiritualiteit ga je ook vinden.
Jelly 2022-06-01 16:35:32

Interessante bespiegeling Piet. De vraag is waar de (christelijke) identiteit in ligt, in iets dat wij doen of in dat/degene waarin christenen geloven. Mooi om over na te denken, voor ons en voor jouw op de Franse wegen. Geniet ervan!
Corjan 2022-06-01 18:56:17

Goede analyse, Piet! Pindat is je op de kaart wel een beetje kwijt, alsof je opeens bij Genève in de buurt zit! Jij bent niet op weg naar de stad van Calvijn maar naar meer Roomse roots! Alle goeds en hartelijke groet uit de polder!
Fons 2022-06-01 19:14:00

Dank, Piet, voor je reflectie over identiteit en katholiek zijn. Doet goed. Gewoon even mijn gedachten: hegt goede van de Ignatiaanse Pedagogiek is dat het een maatschappelijke uitwerking is van spiritualiteit. Ik vrees dat onze RK Kerk - zo niet alle christelijke kerken - veel te veel op de eigen vroomheid en eigne-aardigheid gericht is (geweest?), zoals bv sacramenten, heiligenverering - hoe buitennissiger de heilige was, hoe beter (vgl jouw reactie bij Bernadette), wonderen, rozenhoedjes, bruidjesen alles wat wij nu met het Rijke Roomse leven associëren. En niet/nauwelijks op de maatshappelijke uitwerking van ons geloof: belangeloze naastenliefde voor iedereen, ook wanneer dat op tegenstand stuit of weggehoond wordt (vgl. Jezus zelf: dan dat kruis dragen en doorgaan met liefhebben). Wat wij op het Stanislas in praktijk hopen te brengen door er te zijn voor alle leerlingen en collega's. Nou ja, voor wat het waard is. Maar zo lopen we toch denkend met je mee.
Dries van den Akker s.j. 2022-06-02 08:55:13

Mooie overdenkingen Piet
Marlies 2022-06-03 17:20:29

Beste PP, Die secularisatie beschouw ik als een Godsgeschenk. Het liefst zou ik hebben dat deze ontkerkelijking een gevolg was van het inzicht dat Darwin ons de ogen heeft geopend met betrekking tot de ontstaanswijze van de mens en het leven op aarde. De evolutie dus. Maar ik vrees dat de ontkerkelijking in Frankrijk vooral een gevolg is van het verlies aan structuur in de maatschappij en dat vooral op het platteland. De naoorlogse verkaveling, de grootschaligheid van de landbouw t.g.v. de gewenste lage prijzen voor landbouwproducten. Denk maar aan het plan Mansholt van na de oorlog. Toen noodzakelijk, nu desastreus uitpakkend voor mens en natuur. In Frankrijk zijn de dorpen ontvolkt geraakt. Er is geen sociaal leven meer. Les maillots jaunes zijn er niet voor niks. De mens daar voelt zich waardeloos en verlaten. In zo'n atmosfeer zou je misschien verwachten dat de mensen weer naar het geloof zouden trekken. Maar ze geloven nergens meer in. Niet in de regering of de maatschappij. En kennelijk ook niet meer in de kerk of de religie. De mensen daar leven in een sociale woestijn. Er zijn sociale veranderingen noodzakelijk om daar verandering in te brengen. Pas als er weer kinderstemmen opklinken uit de gesloten schooltjes in die verlaten dorpen, komt er weer hoop in de harten van de mensen daar. In het vuur van die hoop kan het geloof mogelijk weer gedijen. Het verval zit veel dieper dan in de gebouwen. het zit in de sociale structuur ingekankerd. Hoe krijgen deze mensen weer hoop en geloof?
René Kropman 2022-06-03 22:00:33

Zoals sommigen al schreven, is voor mij persoonlijk het geloof niet mee geëvalueerd in de tijd en stil blijven stil in de middeleeuwen met zijn ouderwetse rituelen. Laat priester gewoon trouwen, open de deuren van de kerken en moderniseer. Discuseer ipv zenden. Verzorg muzikale (spirituele) optredens in de kerk met hedendaagse meezingers. Het Vaticaan is erg introvert en star.
Frank Engering 2022-06-29 23:12:57