Fred:

4 mei en 5 mei. Het zijn ‘onze’ dagen om te herdenken, te vieren.
We kijken dan terug op wat er gebeurde in 1940-1945, op de verschrikkingen.
In de rest van Europa wordt voornamelijk een andere oorlog herdacht: die van 1914-1918.
De Grote Oorlog wordt die genoemd, een vier jaar durende uitputtingsoorlog, waarbij Europa hopeloos verdeeld was.

Over die oorlog hebben we vandaag het een en ander geleerd. Uiteraard wisten we er wel een beetje van maar nu ging het onder onze huid zitten. De loopgraven, de slagvelden, overal rondom Verdun nog steeds aanwezig.

Vanmorgen vroeg eerst met de fiets naar Bras-sur Meuse en vandaar richting het Ossuarium, het gedenkteken voor de slag bij Verdun.

Frankrijk had in verband met eerdere geschillen met Duitsland over Elzas-Lotharingen een hele verdedigingslinie aangelegd met fortificaties.

Een van de kleiner versterkingen besloten wij onderweg te bezoeken. Het was een korte wandeling door het bos, waar we op een informatiebord de informatie kregen dat we voor onze eigen veiligheid niet van de paden moesten te wijken. Het was indrukwekkend en we zagen, ondanks dat het hele gebied direct na 1918 is aangeplant met bos, de sporen van de hevige gevechten die er hadden plaatsgevonden. Een kraterlandschap, nu begroeid met een hele variëteit aan planten.

De fietstocht ging de hele weg omhoog, nu en dan vrij steil dan weer ‘vals plat’ en we waren blij met de pauze en de wandeling.

Verder naar het Ossuarium. Het is een imposant, massief gebouw met een hoge toren. Van binnen zijn de wanden gevuld met namen van gesneuvelde militairen en in de kelder liggen de beenderen van 130.000 onbekende soldaten, zowel van de Geallieerden als van de Duitsers.

Voor het Ossuarium is een Franse militaire begraafplaats met nogmaals 16.000 individuele graven. Zeer imposant! In de omgeving zijn ook nog twee gedenkplaatsen: een voor de Joden die in Verdun omkwamen of als militairen sneuvelden en een voor de moslimsoldaten die aan Frans zijde meevochten.

Verder ging het, de weg steeg nog steeds stijgend, naar het fort Douaumont. Onderweg nog meer kraterlandschap, doorsneden door overblijfselen van loopgraven waarvan sommige min of meer gerestaureerd waren. En overal gedenktekens en plekken die een bijzonder betekenis hadden tijdens de strijd.

Het fort Douaumont is het grootste fort in de aangelegde verdedigingslinie en er is zeer hevig om gevochten. Tijdens bombardementen kwamen er dagelijks wel 7.000 tot 14.000 granaten op het fort terecht maar slechts één voltreffer heeft schade kunnen berokkenen.

Het laatste doel van de dag was het Musée Memorial de Verdun.
Alweer indrukwekkend, en je kan je inleven in de omstandigheden van de soldaten tijdens de strijd. Nou ja: ze hebben zeker hun best gedaan, maar helemaal inleven lijkt me onmogelijk als je leest welke verschrikkingen de soldaten maar ook de burgerbevolking heeft mee moeten maken.
In ieder geval viel onze inspanning om de plekken op onze vouwfietsjes te bereiken in het niet bij al die verschrikkingen.

De terugweg was een verademing, nu ging het bergafwaarts en we konden vrijwel de hele terugweg ‘freewheelen’ en afkoelen door de rijwind.


Kaja:

Gisteren bezochten we de kathedraal van Verdun, die momenteel aan twee zijden gerestaureerd wordt. Er is een mooie kloostertuin bij.

We brachten een bezoek aan de plaatselijke VVV, en wandelden in het park daar vlakbij. In de avond wandelden we langs het water een stukje in de richting van onze volgende bestemming.

De steigers in het centrum, we liggen inmiddels aan de ‘mooie’ kant, bleven relatief leeg in vergelijking met de dag waarop we aankwamen.

Verdun heeft een bruisend centrum en nu ik dit schrijf, het is vrijdagavond 21 juni tegen elf uur, is de hele kade nog vol met gezinnen en jongelui die hier bij de café’s en op de trappen zitten, spelen, skateboarden en naar de live muziek luisteren.

Geschreven door Op.reis.met.de.wadjan