Heel vroeg uit de veren, want er wacht ons een lange tocht naar Franeker. Maar eerst zalig ontbijt buiten in het zonnetje, voor we om 8 uur op onze fietsen stappen.
Wij beginnen de geleide wandeling aan de Elfstedentocht-fontein "de Oortwolk", die voor de Martinikerk staat. Kerk uit de 14e eeuw met houten gewelf, met fresco's beschilderde pilaren en de enige middeleeuwse Friese kerk met een kooromgang.
We wandelen verder langs het Diakens weeshuis (alweer voor de rijkere burgerwezen), vroeger het Botania stins. Een stins is een stenen huis, geconcipieerd om als verdediging te dienen, een soort bolwerk dus), een standbeeldje "Klaarkamster-weeshuis (nu verdwenen maar dat was dus voor de minder gegoede wezen).
We stappen naar het stadhuis dat een bijzondere erker bevat: de erker staat in de rechtszaal, waar vonnissen werden uitgesproken. De erker diende om de buiten staande menigte in te lichten over de gedane uitspraak. De muren van de trouwzaal zijn bespannen met goudleerbehang (een van de weinig overgebleven restanten, dankzij een tekort aan geld om het interieur op te frissen). In de secretariskamer hangen enorme schilderijen op doek. In de Raadzaal een mooie schoorsteen met een leuk detail op de stoel. Er hangt ook een mooie klok en, heel eigenaardig, een kastje met allemaal kievit eieren.
Vroeger waren er heel veel kieviten en de eieren werden verhandeld als kippeneieren nu. Er was ook een wedstrijd: wie het eerste kievit ei vond van het seizoen kreeg een prijs. Ondertussen is die kievit echter een bedreigde vogel en mag dit niet meer.
We wandelen verder langs de vaart en komen aan het brugje waar de schaatsers van de Elfsteden tocht de zwaarste etappe moeten afleggen van Franeker, afslaan naar Dokkum... zo'n 40 kom tegen wind en dat nadat ze al meer dan 100 km geschaatst hebben.
Langs de vaart zien we verschillende theehuisjes. Dit zijn huisjes die op het einde van de mooie diepe tuinen van de herenhuizen werden gebouwd.
Enkele mooie oude pakhuizen en zo komen we aan de "mouterij": deze oude mouterij werd tijdens de geloof troebelen omgevormd tot een "schuilkerk", pas als je er binnen gaat zie dat het om een kerk gaat. Bij de renovatie ervan hebben ze een beekje ontdekt waarvan geen enkele Franeker wist dat het er was.
We trekken verder langs het wachtlokaal voor de graanhandelaars, stappen door een mooi steegje, langs een mooie gevel van een oude drukkerij en een Jugendstil gebouw (Verenigingsgebouw) uit 1909, dat nu een bibliotheek herbergt, de balken in de zoldering zijn beschilderd.
Verderop staat ook het geboortehuis van Saskia Van uilenberg, de schoonzus van Rembrandt van Rijn.
Het enige "hofje" Westerhuis Vrouwengasthuis" in Friesland dat overbleef, een verblijf voor weduwen en oude vrijsters (geen verhoudingen toegestaan!) gesticht door Titia Bogarda, de weduwe van de plaatselijke burgervader. Net daarnaast ligt het verblijf van de stichtster: het Martena park en het Martena stins, dat nu een museum is. Hier staat nog een unieke xylotheek, (een herbarium in houten kisten in de vorm van een boek gebruikt door de universiteitsstudenten) die bewaard gebleven is doordat de universiteit van Franeker een jaar later werd gesloten, en de xylotheek nooit werd gebruikt.
En dan een welverdiende pint op het zonnig terras.
En last but not least... het planetarium van Eise Eisinga. Deze wolkammer had als hobby wiskunde en sterrenkunde en slaagde erin om eind van de 18e eeuw in zijn huiskamer een planetarium te maken dat nu nog steeds volledig juist loopt. Hij deed dit in 7 jaar tijd met de hulp van zijn vader. Ook de duizenden nageltjes nodig voor het raderwerk, werden door hemzelf gemaakt.
Het bezoek zit erop. Wij hebben nog een laatste maaltijd met de groep en na zo'n 52 km zijn we weer aan de camper.
Morgen vertrekken we onder ons tweetjes richting De Veluwe.
Geschreven door Tgsvb.reizen