"Je moet meer knoflook eten jij." Say what?! Sinds wanneer is knoflookconsumptie een pré? Da's me nog nooit eerder gezegd.

Ik ben in Unesco-stadje Campeche, waar alles binnen de historische stadsmuren fris geverfd en schoon is. Daarbuiten is het echte leven, met de bijbehorende (verkeers)chaos. 3x raden waar ik meer mijn ogen uitkijk?

Op straat bekijk ik een beeld van een inheemse vrouw en een passant vraagt me of ik een foto wil met mijzelf en het beeld. "Eh, best. Vind m'n moeder vast ook leuk, kan ze zien dat alles oké is." Hem vallen de roze puntjes op mijn benen op. Niet zomaar wat roze puntjes, het lijkt wel een plaatselijke waterpokkenaanval. "Last van muggen?" "Hmhm, nogal. Op een of andere manier vinden ze mijn vel onweerstaanbaar." "Precies, je hebt meer knoflook nodig. Daar houden ze niet van. Als je wilt, heb ik wel wat voor je."

Het is een van de eerste en meest spontane ontmoetingen met Mexicanen zomaar op straat. Ook op dat gebied is de overgang vanaf Cuba enorm. Had je daar soms schoon genoeg van alle aandacht, hier in Yucatán moet ik zelf weer harder aan de slag. Bij overduidelijk oogcontact is een 'hola' zo ongeveer de max. Ze kijken hier net zo hard als ik de kat uit de boom. Soms best lastig.

De overgang vanaf Cuba valt me sowieso nog niet mee. Dat was de droom die uitkwam. Anders dan verwacht, maar daarom niet minder boeiend en fantastisch. Een kleine zes weken zoog ik als een spons alles op wat ik tegenkwam. Alles, zowel positief als negatief, was even intrigerend. Het vervolg van mijn reis daarna op het vasteland van Centraal Amerika zou bonus zijn. Die ontvankelijkheid voor wat dan ook die daar zo vanzelfsprekend was, ontbreekt me nu juist een beetje. Begrijp me niet verkeerd, de nieuwsgierigheid is er zeker nog en en route zie ik prachtige dingen en ontmoet ik mooie mensen! Nu mijn pinpas het gelukkig weer doet, maakt dat het leven ook wel een stukje eenvoudiger dan in de eerste week ter plaatse hihi. Ik klaag echt niet.

Afgelopen week in Mérida sprak ik urenlang met een neurolinguist/sociaal wetenschapper over zijn enorme onderzoek naar hoe toeristen kijken naar zijn land en vooral de Maya-cultuur, hoe de Maya tegen diezelfde toeristen aankijken en hoe de toeristen vreemdelingen in hun eigen land zien. Er gelden dubbele standaarden, ongelooflijk. Het was confronterend, soms schokkend en moeilijk om niet in de verdediging te schieten (dat wij Hollanders niet zo liberaal zijn als we pretenderen te zijn alla, maar hoezo zijn wij het meest racistisch?!), maar ook onwijs interessant en prikkelend. Heb ik weer, tref ik precies een socioloog! Iemand met een missie bovendien. Het openbreken van het nieuwe imperialisme -ik mag als toerist doen en laten wat ik wil hier, of dat jou en jouw cultuur nou tegen de borst stuit of niet, onder het mom van: mijn cultuur loopt jaren voor op de jouwe, ik weet echt wel hoe het werkt en bovendien, ik betaal er toch voor?!- en meer dialoog creëren tussen culturen (inheems en westers). Dat Maya zich voelen als aapjes in een dierentuin als toeristen hun dorpen bekijken en ongevraagd foto's maken, doet er blijkbaar niet toe. Dan ga je toch iets anders doen? Ja, dat zijn keuzes die voor Westerlingen de normaalste zaak van de wereld zijn. Zulke keuzevrijheid is hier niet zo vanzelfsprekend, zeker niet voor een minderheidsgroepering waar de overheid met oog op toerisme juist veel aan kan verdienen. Interesting!

Als ik hier dan 's avonds over het plein loop en aan de ene kant een volledig orkest fijne luisterliedjes speelt, aan de andere kant aan lange tafels al sinds de middag ijverig gebingood wordt en voor de kerk het halve durp in vol ornaat (baljurken extravaganza!) wacht op een aanstaand bruidspaar, denk ik: ook hier is genoeg te zien en te ontdekken. Het komt wel goed.

Geschreven door Karianne