Ga er maar even voor zitten, dit wordt een flink verslag met een enorme hoeveelheid foto's! Nota bene: onder de foto's heb ik af en toe wat tekst geplaatst, maar die valt niet altijd goed op, helaas.

Zondagavond heb ik gegeten bij Stathis, heerlijk vlees met een glaasje droge witte wijn erbij.
Maandagochtend de 20e was het tijd voor de grote excursie die ik had geboekt, i.p.v. het autohuren dat niet door kon gaan vanwege de hersenschudding waarvan ik herstellende ben (het gaat de goede kant op!). Ik had die geboekt bij www.jamas.gr , een Nederlands startend bedrijf. Het echtpaar Jack en Margriet zijn momenteel aan het verhuizen van Nederland naar Samos.
Voor de vakantie had ik al telefonisch met Jack mijn wensen overlegd (rondje eiland inclusief de bergdorpjes Manolates en Vourliotes) en vandaag was het dan eindelijk zover!
Ruim op tijd kwam Jack me ophalen en het grote avontuur kon beginnen!

Het was vrij bewolkt weer, maar wel warm. De wind was heel wisselend, afgelopen nacht was heel winderig, ik werd er wakker van, overdag varieerde het van winderig tot windstil (gek genoeg was dat windstille in de bergen).

Eerst reden we langs Samos Stad naar het klooster Moni Agio Zoni uit eind 17e eeuw, gelegen in een rustige omgeving. Het is een monnikenklooster met binnen de buren een prachtig onderhouden tuin. De kerk zelf ligt centraal in de tuin. Er gelden strenge regels, zo moet je bedekt gekleed gaan en binnen de kerk is fotograferen absoluut verboden. Wat ik begrijp, maar wel ontzettend zonde is, want het interieur is geweldig! Wanden en plafond zijn beschilderd, er is veel mooi gedetailleerd houtwerk en er zijn zilveren afbeeldingen en ikonen. Er branden honingkleurige kaarsen. Ik heb ademloos naar de details gekeken!

Naast het klooster is een klein begraafplaatsje. Het is hier gewoonte dat de graven maar een paar jaar bezet zijn. Daarna worden de restanten opgegraven en bewaard in een klein kistje met daarop naam van de overledene en een datum. Soms gewoon met een viltstift er op geschreven. De kisten worden opgestapeld in een klein knekelhuisje. De graven zijn allemaal van marmer en zien er netjes verzorgd uit. Er is vaak een venstertje met foto's, kaarsjes en ikoontjes op het graf.

Daarna reden we door dennenbossen omhoog naar het klooster Zoodochou Pigis, gelegen bij een oorlogsmonument en met prachtig uitzicht over de baai van Mourtia. Direct in de buurt is een militaire plek, daar mag je niet fotograferen (de Grieken kunnen daar heel lastig over doen), maar bij het klooster en het monument wel.
Het klooster komt uit de 18e eeuw en is gewijd aan de Heilige Maagd. Ooit woonden er monniken, sinds begin 20e eeuw nonnen. De jongen, in het zwart geklede nonnen waren nu ook duidelijk aanwezig en gaven desgevraagd informatie. Ook hier is een dresscode en mag je wel in de tuin maar niet in de kerk fotograferen.

De tuin was nog mooier dan van Agio Zoni! Er was o.a. een indrukwekkende, zeer rijk bloeiende klimroos. In de kerk was ook prachtig houtsnijwerk en in zilver gevatte ikonen. Een prachtig klooster! Buiten het klooster vond ik de bijna zwarte drakenbloem, die ik alleen van foto's kende. Hij was nog niet helemaal open, helaas.

Daarna reden we naar Vathi/Samos Stad. Overal waar je keek was ergens wel een kapelletje of het blauwe dak van een kerkje te zien. We vonden een klein, dik wit gepleisterd kerkje waar we niet naar binnen konden. Er achter waren barakken waarvan niet duidelijk was waar het voor diende.
De flora was rijk en afwisselend. Olijfbomen, citrusfruit, amandelen, walnoten, veel bloemen. Niet veel wijnbouw in deze noordoostelijke hoek.
Wat ook opviel waren de her en der achtergelaten autowrakken. Daar zaten soms echt heel oude exemplaren bij die volgens mij uit de jaren vijftig waren!
Maar schijn bedriegt. Ik dacht ergens onderweg ook weer zo'n wrak te zien... tot ik ook twee heren er in zag zitten en de auto weg reed. Ja, de APK stelt hier niet zo heel veel voor...

We gingen naar het hoger gelegen oude deel van Samos Stad, Vathi. Het leek Jack een goed idee om van boven naar beneden te lopen, dan zou ik beneden wachten en hij haalde de auto (klimmen is niet zo'n goed idee voor mij). Een uitstekend idee!
Vathi is erg schilderachtig. Vanwege de nauwe straatjes is er op de eerste verdieping vaak een uitbouw gemaakt. Sommige huizen waren vervallen. De Grieken laten het vaak maar zo. Zo kun je wel zien hoe de huizen zijn opgebouwd, met een basis van houtwerk of skeletbouw zoals bij vakwerkhuizen. Ook hier beschildert men de straten met bloemen en liepen veel katten rond.
Een straatje werd "kanariestraat" genoemd, daar hingen een aantal vogelkooitjes met vogeltjes, maar volgens mij waren het geen kanaries maar puttertjes. Best zielig...
We bezochten ook een klein kapelletje waar net twee dames fanatiek aan het schoonmaken waren.
Een prachtige wandeling door de soms heel nauwe en steile straatjes, waar men ergens een bordje "narrow road for cars" had opgehangen. Joh...!
Sommmige huizen waren wel vervallen, kozijnen en deuren waren vermolmd en soms probeerde men de boel nog wat te redden door er een nieuwe plank tegenaan te timmeren.
Het is een schilderachtige wijk, maar absoluut niet toeristisch. Een hele belevenis om naar beneden te wandelen!

Beneden spraken we af dat Jack de auto zou halen en ik zou wachten op een terrasje, maar daar bleek een dode kat te liggen en dat vond ik niet echt gezellig. Ik heb water gekocht bij de naastgelegen supermarkt, want het begon ondanks de weinige zon wel erg warm te worden. Ik ben op een muurtje gaan zitten en ging mensen kijken. Op een dak blafte een hondje en er kwam een oud bestelbusje met luidspreker aan: die verkocht knoflookbollen zo groot als een tennisbal!
Jack arriveerde met auto en frappé en we reden door Samos Stad richting het zuiden, Pythagorion.

We zagen op een berg bij Samos ook de Hotspot, het vluchtelingenkamp. Een troosteloze verzameling kleine tentjes. Die mensen kunnen nergens heen en moeten een paar jaar wachten voor ze verder kunnen. Er zitten duizenden mensen samengepakt tegen de berg aan, vooral Syriërs die gevlucht zijn voor de oorlog. Een heel trieste situatie, die helaas ook effect heeft op het toerisme: sinds 2015 is het aantal toeristen flink gedaald, want stel je voor dat je een vluchteling tegenkomt die jouw vakantie-idylle komt verstoren... insert sarcasm

Voor we gingen wandelen in Pythagorion bezochten we Moni Spilianis, vlakbij de tunnel van Eupalinus, een in de oudheid gegraven tunnel voor watertransport. Die was nu nog gesloten voor publiek, de Moni Spilianis gelukkig niet. Op de lokatie was een geweldig uitzicht over de zuidkust en het vliegveldje. Trekpleister van de Moni Spilianis is een grot met daarin een heel klein, blauw geschilderd kapelletje. Je moet voorzichtig een trapje af, want het kan glad zijn, overal druipt water. De temperatuur is heerlijk koel. Er ontspringt ook een bronnetje maar dat is afgeschermd. In het kapelletje zijn twee stenen tableaus achter een schattig gordijntje, de schildering erop is door de tijd en het vocht vervaagd. Eén van de tableaus is gebarsten. Volgens de legende is het ooit ontvoerd en in vijf stukken teruggevonden. Op deze plek werden waarschijnlijk al in de oudheid goden vereerd.

Daarna reden we naar Pythagorion, de plaats die vernoemd is naar Pythagoras. We reden naar de 19e eeuwse Lotothetisburcht, die is gebouwd uit stenen van gebouwen uit de oudheid. Ernaast staat de eveneens 19e eeuwse (gesloten) Metamorfosiskerk. Bij de kerk was een begraafplaats waar alle graven van marmer waren, en een veld met restanten uit de oudheid, helaas was het wat overwoekerd door onkruid. Er waren ook fundamenten van een oud Christelijk kerkje.
Op deze lokatie prachtig uitzicht over zee. Je zit hier echt op de rand van Europa, Turkije ligt maar een paar kilometer verderop.
Vanaf deze lokatie wandelden we naar de haven, waar luxe zeiljachten lagen en vissersbootjes. Hier vertrekken ook de boten voor BBQ-tochtjes (ga ik niet doen) en naar Patmos (ga ik vrijdag doen).
We bezochten ook het beroemde Blauwe Straatje.
Aan de haven heb ik een omelet gegeten en mensen gekeken. Pythagorion is toeristisch met veel restaurantjes, souvenirwinkeltjes en zo. Er is onder toeristen ook altijd een strijd wat leuker is: Kokkari of Pythagorion. Ongeveer net zoals de strijd wat beter is: Android of iPhone :)

Van het nabijgelegen vliegveld hadden we amper wat gemerkt. Gedurende de tijd dat we hier waren steeg er één vliegtuig (en dat was een kleine) op.

Na Pythagorion gingen we de bergen door, richting Karlovasi in het noordwesten. De bergen zijn indrukwekkend. Links ligt de 1400 meter hoge Kerkis, rechts de 1100 meter hoge Ambelos. Overal zijn olijfbomen, er zijn veel imkers te vinden, rond Koumaradei ook kruiden en etherische oliën (die ga ik donderdag per georganiseerde busrit bezoeken). Maar het spektakulairst is nog wel de brem! Hele berghellingen, tot bovenaan toe, zijn begroeid met flinke bremstruiken. Die staan nu in volle bloei. Dat zie je en dat ruik je!
Helaas kon ik niet overal fotograferen vanwege het leger. Het fotografeerverbod staat op borden aangegeven, maar nergens zie je waar dat verbod weer voorbij is. Net zoals je nergens ziet waar een snelheidsbeperking is afgelopen.
De doorgaande weg is hier wat minder goed (maar ook niet slecht) en er zijn veel (haarspeld)bochten. Hier en daar een dorpje, een kerkje, een kapelletje. Mooie vergezichten. In de dorpjes staat vaak een verschoten rode, oude brandweerwaren, afkomstig uit Duitsland of Nederland (de bosbranden zijn berucht hier, vooral in 2000 was er een heel heftige waardoor delen van Samos geëvacueerd moesten worden).

En overal de knalgele brem.

Helaas was het nogal heiig en bewolkt, waardoor de vergezichten niet goed te fotograferen waren, maar ondanks dat was het allemaal erg indrukwekkend.

Eind van de middag bereikten we Karlovasi, de universiteitsstad. Geen toeristische stad. Via Karlovasi waren we op de noordkust beland, waar het landschap heel anders was dan op de zuidelijke helft. Veel minder brem bijvoorbeeld. De weg liep pal langs zee, net zoals je ziet op reclames van automerken. Bij Agio Konstantinos werd het weer toeristischer. Hier namen we de afslag naar het kunstenaars-bergdorpje Manolates door het Dal van de Nachtegalen. De weg was heel steil met pittige haarspeldbochten, maar ook heel erg mooi. Het ging grotendeels door een bos met hoge bomen, waar overal beekjes klaterden, zelfs over de weg heen. Je hoorde de vogels zingen. Dit is een heel geliefd gebied voor wandelaars.
We parkeerden de auto voor het dorp. Manolates is mooi, met ook hier weer prachtige huizen en schilderachtig vervallen panden. Mooie vergezichten ook en een pittoresk dorpspleintje met cavé, waar ik een stel Nederlanders trof met wie ik ook in het vliegtuig heb gezeten. Ze drukten me op het hart Vourliotes, een afslag verderop, te bezoeken, want dat was nog mooier!

Gelukkig lag dat ook in de planning. Eén afslag verder op de grote weg gingen we naar Vourliotes. Hoewel ook erg bochtig en steil, was deze weg minder mooi dan die naar Manolates. Halverwege wel een prachtig uitzicht naar Kokkari. We konden de auto maar net kwijt op het kleine parkeerplaatsje, dat wordt wat als het hoogseizoen is...!
Vourliotes is een heel schilderachtige plaats met kleurige huizen en mooie doorkijkjes, maar qua krotten overtreft het elke andere plaats. Al meteen zagen we een krot waarvan de bovenbouw op instorten stond. We hebben het met open mond staan bekijken. Een optimist had er toch zijn auto onder gezet, maar die auto was ook niet echt nieuw meer.
Om het toch nog enigszins om aan te gluren te maken waren er goed verzorgde plantenpotten voor gezet.
Gelukkig waren veel andere huizen wel goed verzorgd en vaak mooi geschilderd en voorzien van allerlei versierselen. Manolates heeft de naam kunstenaarsdorp te zijn, maar Vourliotes straalt het meer uit.

En toen waren we het eiland rond. Ik heb Jack op drinken getrakteerd bij Birra en hem met heel mijn hart bedankt voor de geweldige rondrit, de vele informatie, de gezelligheid, kortom een uiterst geslaagde dag waar ik nog lang met een heel goed gevoel en dankbaarheid op terug kan kijken!

Geschreven door Marijke.onderweg