De zegen en vloek der elementen.

Het element vuur. Sedert de mensheid het enigszins heeft leren beheersen schakelde ze een belangrijk niveau hoger in haar wereldoverheersing ten opzichte van andere diersoorten en het is in haar verdere ontwikkeling steeds een grote katalysator gebleven. Ondanks deze zegen blijft vuur nog steeds een gevaarlijk iets, soms zelfs een vloek. Geen enkele andere bevolkingsgroep op Aarde onderkent dit zo goed als de Australiërs. Het staat gebrandmerkt in hun nationaal bewustzijn.
Yayoi en ik hadden Esperance geen dag te vroeg verlaten. Tijdens onze rit naar de staat South Australia hoorden we op de radio dat op de plaats waar we de dag ervoor nog waren een hevige bosbrand woedde die sterk werd aangewakkerd door rukwinden vanuit de oceaan. Niet veel later vernamen we dat er reeds vier doden geteld waren: een lokale boer die zijn buren had proberen verwittigen en drie buitenlandse jongeren (een Brit, een Noorse en een Duitse) die hier op werkvakantie waren. Voor het kleine Esperance is het ongetwijfeld een schok,... voor het grote Australië een triest begin van het bosbrandseizoen.

Nog voor je South Australia binnenrijdt houden de bossen op. Het is het begin van de uitgestrekte Nullarbor-vlakte, een Latijnse benaming die simpelweg 'geen boom' betekent. Dit is het meest onherbergzame gebied van Australië: een lege, droge en quasi onbewoonde woestenij van laag struikgewas. Hoewel een geasfalteerde snelweg ze van west naar oost doorkruist, neemt het enkele dagen in beslag vooraleer je aan het andere uiteinde bent. Genoeg drinkbaar water bij u hebben, geen tankbeurt overslaan en hopen op geen autopech zijn er de richtlijnen. Het was de laatste zeer lange, eenzame rit die Yayoi en ik dienden te doen in Australië. Een bijna meditatieve rit zelfs, want er zijn nagenoeg geen bochten... het was er bijna steeds strak rechtdoor (het langste regelrechte stuk was overigens 146km!).
In gelijk welke richting je kijkt, zie je de ogenschijnlijke oneindigheid van de elementen aarde en lucht, onlosmakelijk elkaar aanrakend. Heel af en toe, wanneer de weg zich dicht bij de kust bevindt, zie je de vlakte loodrecht naar beneden donderen. Via spectaculaire kliffen maakt de Nullarbor plots kennis met dat andere niet te onderschatten element: water!

Tijdens onze verdere rit naar het oosten hebben Yayoi en ik in grote lijnen de kust van South Australia blijven volgen. Deze staat herbergt nochtans ook een magnifieke outbackwildernis met o.a. zoutpannen en de fraaie Flinders-bergketen, maar werkelijk niemand raadde het ons aan om nu naar daar te gaan. Reden? Moordend heet! En geen enkele plaats met water waar je afkoeling kunt vinden. South Australia is de droogste staat van het land.

Net op het moment dat we opnieuw enkele bomen zagen verschijnen doemde er plotseling een raszuivere dingo op . Hoewel het nu reeds de vijfde was die we zagen in Australië was het de eerste keer dat ik hem kwaliteitsvol op de gevoelige plaat kon vastleggen. Deze rode wolf kwam oorspronkelijk ook in heel Zuid-Azië voor, maar door de grootschalige vernietiging van zijn leefgebieden is hij helaas er quasi uitgestorven. Sinds de komst van de blanke man heeft de dingo in Australië het ook zwaar ter verduren gekregen, maar hij is er nu wel overal beschermd.

De Australische zeeleeuw, die Yayoi en ik wat later zagen aan een mooi stukje kustlijn is ook maar op het laatste nippertje gered. Hoewel ze vroeger in grote getalen voorkwamen werden ze de laatste twee eeuwen door de mens zo fel bejaagd dat ze bijna voorgoed verdwenen waren. Sinds ze bescherming genieten zijn hun aantallen gelukkig terug wat stijgend, maar ze vormen nog steeds één van de meest bedreigde zeezoogdiersoorten ter wereld (en het gaat hier helaas niet om een klein lijstje). De mannetjes zijn veel groter dan de vrouwtjes en kunnen tot 300 kilo wegen. Toch dienen zij tijdens het jagen zelf goed op te letten voor een nog veel gevaarlijker jachtdier, de grote schrik der oceanen: de meer dan vijf meter grote witte haai!

Wanneer je weet waar je moet zoeken is het vrij gemakkelijk om dolfijnen te spotten in South Australia. Ze patrouilleren op veel plaatsen stukken kust en zijn niet bang om dicht bij u te komen. Eens we een groep hadden gevonden hebben Yayoi en ik er enkele uren naar gekeken. Het zijn zeer gedreven jagers die soms alleen op pad gaan, maar vaak ook samen een school vissen opdrijven en insluiten door continu met elkaar te communiceren. Het zijn één van de weinige diersoorten die niet enkel geslachtsgemeenschap hebben die louter voor de voortplanting dient. Zonder meer intelligente dieren!

Hoe droog South Australia ook mag zijn het zuidoosten van de staat is opvallend groen. Niet enkel omdat er daar wat meer regen valt, maar ook omdat de Murray-rivier er via de staat Victoria binnenstroomt. Het is de grootste rivier van Australië en de enigste die enigszins bevaarbaar is. Niet te verwonderen dat bijna alle mensen van deze staat hier wonen. Ongeveer 80% woont zelfs in één stad, met name: Adelaide.
Deze stad is even elegant als haar naam zelf en is in 2015 uitgeroepen tot de vijfde beste stad ter wereld om in te wonen. Een bloeiende economie, veilig, een aangenaam klimaat, veel stijlvolle Victoriaanse gebouwen, kerken en kunstgalerijen, een centrum volledig omringd door grote groene parken, goed onderhouden buitenwijken die in het westen geflankeerd worden door lange stranden en in het oosten door lieflijke heuvels. Zoals alle Australische steden kan Adelaide qua architectuur niet tippen aan de oudere Europese steden, maar de omgeving maakt dit wel steeds meer dan goed.

Via een paar reizigers die Yayoi en ik weken geleden hadden leren kennen in Centraal-Australië en waar we contact mee blijven houden hebben kwamen we in Adelaide terecht op een bijeenkomst van Sea Sheperd. Deze organisatie die zich heeft afgescheurd van Greenpeace omdat zij volgens hen te weinig overgaan tot directe actie zijn hoegenaamd geen doetjes met geitenwollensokken. Door sommigen worden ze zelfs omschreven als eco-terroristen en er lopen een aantal processen tegen hen. Ze focussen zich op het beschermen van bedreigde diersoorten in onze wereldzeeën en nemen het op tegen bijvoorbeeld Japanse walvisvaarders of grote vissersvloten die het niet nalaten om zelfs beschermde zeereservaten leeg te plunderen. Hoewel velen hen zouden omschrijven als alternatieve jongeren is het een goed georganiseerde miljoenenorganisatie die met verschillende boten wereldwijd actief zijn.
Eén van hun kapiteins, die de voorbije twaalf jaar bijna volledig besteedde aan het beschermen van de wateren rond Antarctica, kwam er speechen. In een notendop vertelde hij dat hoewel de mens het kan hij het recht niet heeft om de planneet te vernietigen en al zeker niet om dieren- en plantensoorten die vaak al miljoenen jaren langer dan ons bestaan louter gedreven door hebzucht doen uitsterven. Gevoed door een groot onrechtvaardigheidsgevoel en een zwaar ethisch knagen zal hij zijn hele verdere leven het blijven opnemen voor de vele bedreigde diersoorten, wiens volledige voortbestaan nu bijna afhangt van de goodwill van de mens.
Hoewel ik wellicht in deze materie niet zo onderlegd ben als hem weet ik maar al te goed waar hij het over heeft: de ravage van de natuurlijke rijkdom van onze planeet heeft zeker in de laatste 200 jaar enorme proporties aangenomen. Toch was ik verheugd dat hij afsloot met te zeggen dat hij en zijn crew zich de laatste jaren bij hun acties zichzelf wel binnen het wettelijk kader blijven houden en zich vnl. richten op het verzamelen van bewijzen. Met succes overigens: ze hebben reeds verschillende massa-stropers via internationale rechtbanken jaren achter de tralies doen verdwijnen of hen enorme boetes doen betalen. Het zou natuurlijk absurd zijn dat je bij uw inzet tegen illegale praktijken zelf de gevangenis in moet of dat uw organisatie die zich inzet voor de goede zaak zelf verboden wordt of brede maatschappelijke steun verliest.

Niet ver van Adelaide staken Yayoi en ik tijdens onze rit naar de staat Victoria de Murray-rivier over. Door overirrigatie en uitzonderlijk lange droogte is het watervolume behoorlijk geslonken. Het baart South Australia wel wat hoofdzorgen, want zo'n 90% van al hun huishoudens en quasi alle landbouwbedrijven hangen van die ene belangrijke levensader af. Het is de grootste bedreiging voor de welvarendheid van de regio.

Het element vuur dient Australië steeds goed in het oog te houden, maar naar mijn mening vormt het element water in de toekomst nog een grotere uitdaging.

Geschreven door KevinYayoiTravel