Australië. Welk ander westers land roept nog zo'n exotische sfeerbeelden op wanneer je haar naam uitspreekt? Zeer duidelijk: geen enkel! Ondanks grote veranderingen in de laatste tweehonderd jaar heeft Australië - mede door haar geïsoleerde ligging - gelukkig nog de romantiek van een ver en vreemd land kunnen behouden, in een wereld die maar steeds kleiner en kleiner lijkt te worden.
Australië, de gigantische landmassa die een oppervlakte heeft van meer dan 22 keer Duitsland, maakte zich zo'n 65 miljoen jaar geleden los van Antarctica en dreef een eigen koers naar de Stille Oceaan. Enkel omringd door uitgestrekte wateren heeft de fauna en flora er zich grotendeels in afzondering kunnen evolueren en ze verschillen hierdoor behoorlijk sterk van al het leven op de andere continenten. Het is slechts enkele tienduizenden jaren geleden dat er mensen voet aan wal zetten, met name de Aboriginals die met kleine bootjes de oversteek hadden gemaakt van enkele Aziatische eilanden. Beetje per beetje heeft dit volk zich kunnen verspreiden in het uitgestrekte land en ze bouwden een ongeëvenaarde kennis op om op harmonieuze wijze te overleven in een weliswaar prachtige, maar evenzeer meedogenloze natuur waar je te kampen krijgt met levensbedreigende droogtes, bosbranden en giftige dieren.
Hun oeroude tradities en cultuur verdwenen echter plotseling zeer snel met de komst van Europeanen. Het eerste contact was met de Nederlanders, maar die laatsten vertrokken al bij al vrij snel omdat er in dit dor land 'waar de horizon danst van hitte' en dat wordt bevolkt door 'woeste, wrede, zwarte wildemannen' geen rijkdom viel te rapen. Twee gebeurtenissen deden de Engelsen daarentegen op een gegeven moment snel beslissen om Australië in te palmen: vijand Frankrijk stond op het punt hetzelfde te doen en de Verenigde Staten hadden zich kunnen losrukken van Engeland waardoor een nieuwe grote kolonie wel welkom was.
Oorspronkelijk diende Australië voornamelijk om zich te ontdoen van gevangenen en een Eerste Vloot arriveerde vanuit Engeland in 1788. Hoewel ze werden afgezet in één van de mooiste natuurlijke havens ter wereld met talloze inhammen en baaien (waar later de stad Sydney zou ontstaan), hadden deze gedetineerden het zeer zwaar te verduren en wanneer je kon ontsnappen wachtte je zo goed als zeker de dood door zon, honger of een confrontatie met een Aboriginal. Na de komst van zo'n 160.000 Engelse gevangenen groeide Sydney uit tot één van de ruigste en gevaarlijkste steden ter wereld en het was er geen pretje om te (over)leven. Een zekere hervormingsgezinde gouverneur, Macquarie, straalde echter zoveel gezag uit en kon het roer zo stevig in handen houden dat hij schoon schip maakte (om even in hetzelfde woordelijke vaarwater te blijven) met de welig tierende criminaliteit. Het was hij, die men zelfs als naamgever van Australië kan beschouwen, die de aanzet gaf om Sydney om te buigen van een rauwe strafkolonie tot een welvarende nederzetting.
Hoewel toen de 60.000 km lange kust van Australië bijna volledig in kaart was gebracht (ter info: tegenwoordig hebben reeds meer dan 7.000 stranden een naam gekregen), was er nog niets geweten van het gigantische binnenland. De tijd brak aan van onverschrokken ontdekkingsreizigers en avonturiers die het met gevaar voor eigen leven begonnen te verkennen. Sommige keerden terug met ongelooflijke verhalen, maar van de meesten werd nooit meer iets vernomen. Toen wat later grote hoeveelheden goud werden gevonden en boeren ontdekten dat het land best wel meevalt om er vee op te laten grazen was er aan de groei van Australië geen houden meer aan. Veel immigranten (meestal Europeanen) besloten in Australië hun geluk te beproeven en palmden immense stukken land in. Dit was bijzonder nefast voor de oorspronkelijke bevolking en in sommige regio's schoten de blanken elke Aboriginal neer die hen voor de loop kwam. De overlevenden vluchtten noodgedwongen naar de meest onvruchtbare en onherbergzame streken. Tegenwoordig telt Australië 130.000 boeren, veelal veeboeren, die als moderne cowboys hun vee soms opdrijven met behulp van helikopters over waanzinnig grote boerderijen (er is er zelfs één die groter is dan België).
Toen bleek dat zowat heel Australië beschikte over een gigantische minerale rijkdom kende ook de mijnbouw een ongeziene opmars. De Engelsen wreven zich zeer lang zelfvoldaan in de handen en lieten het geld uitgebreid binnenrollen, terwijl de Nederlanders het zich wellicht eindeloos beklaagden dat het niet zij waren die Australië hadden veroverd.
In de Eerste Wereldoorlog verloren veel Australische jongemannen het leven (niet op zijn minst rond Ieper) toen ze de Engelsen te hulp schoten tegen de agressie van de Duitsers. In de Tweede Wereldoorlog bleven ze echter dichter bij huis in een poging om de Japanners buiten te houden, wat met de hulp van de Amerikanen toch grotendeels lukte. Hoewel Australië in 1901 officieel reeds onafhankelijk was geworden, bleef Engeland nog lang haar macht behouden, zelfs grondwettelijk. De verschillende regio's van het uitgestrekte land kwamen oorspronkelijk zeer moeilijk overeen en gezien ze steeds in ruzie vielen bij bijvoorbeeld het bepalen van een hoofdstad besloten ze er gewoon een nieuwe te bouwen: de nog steeds niet zo bekende stad Canberra.
Niettegenstaande veel regeringen een 'White Australia'-beleid voerden en zowat enkel blanken welkom waren is dit nu enigszins veranderd en het straatbeeld toont momenteel een multiculturele samenstelling die er is gekomen door gecontroleerde immigratie. Men probeert ook het zwaar geraakte volk van de Aboriginals wat meer te betrekken in nota bene hun eigen land waar ze zich reeds zo'n tweehonderd jaar meer vreemdeling moesten voelen dan autochtoon. Pas in 1967 werden ze aanzien als staatsburgers (!) en hoewel verzoening nu meestal vrij hoog op de politieke agenda staat liegen de statistieken er niet om: hun kindersterftecijfer is driemaal groter, hun levensverwachting is 15 jaar korter en de kans dat ze in de gevangenis terechtkomen is 16 keer groter dan de rest van de Australische samenleving. Ondanks een florerende economie moet overigens 60% van de Aboriginals het doen zonder job. Er zijn met andere woorden nog behoorlijk veel maatschappelijke correcties te doen waarbij beide partijen inzet zullen moeten tonen vooraleer deze immense kloof wat kan worden gedicht. Toch zijn niet alle Aboriginals ontwrichte en alcoholverslaafde armoezaaiers zoals de statistische cijfers doen geloven. Velen van hen leven nog in hechte gemeenschappen die stevig geworteld zijn in hun cultureel erfgoed die rijk is aan zinderende kunst, muziek en kennis van de natuur. Ondanks de verplettering van hun cultuur zijn er nog die bijzonder trots zijn op wat er nog van resteert en Yayoi en ik kijken ernaar uit om hier in de komende maanden op zijn minst een glimp van op te vangen.
Voor de komst van de Europeanen telde Australië zo'n 300.000 inwoners (enkel Aboriginals) en hoewel de Aussies momenteel reeds met ongeveer 24 miljoen zijn is het door de enorme uitgestrektheid nog steeds één van de dunst bevolkte landen ter wereld. De meeste inwoners wonen in een handjevol steden aan de kust en hoewel ze doorgaans over een stoer imago beschikken hebben de meesten een nette kantoorbaan. De mijnbouw is daarentegen ook big business (sommige goederentreinen zijn met hun 1,5 km de langste van de wereld) en deze industrie alleen al zorgt jaarlijks voor tientallen miljarden euro's inkomsten. Niet slecht voor de begroting van een land die maar dubbel zoveel inwoners heeft als België. Ze voeden in waanzinnige hoeveelheden voornamelijk de grote economieën van China, Japan, Indië en Zuid-Korea en in tegenstelling tot Afrika belanden de opbrengsten van de grondstoffen in eigen zak. De Australiërs zijn tegenwoordig uitgegroeid tot zowat de rijkste mensen op Aarde en leven grotendeels in bruisende kosmopolitische wereldsteden waar de Grote Natuur reeds om de hoek begint.
Yayoi en ik kwamen toe in Sydney: de oudste, grootste en rijkste stad van Australië. Het was voor ons niet enkel een kennismaking met een nieuwe stad en een nieuw land, maar zelfs met een nieuw continent. Oceanië was het laatste bewoonde continent waar we nog niet waren geweest en enkel Antarctica blijft nu nog over als grote landmassa die we nog nooit hebben aanschouwd (komt nog wel).
Sydney is fantastisch gelegen en hoewel er op verschillende plaatsen aardig wat wolkenkrabbers bij elkaar staan is ze met haar 4,4 miljoen inwoners voornamelijk in de oppervlakte groot geworden: de afstand van de ene buitenwijk naar de andere bedraagt maar liefst 125 km! Er zijn nog enkele ruige buurten, maar de meeste woningen zijn peperduur en in sommige wijken mag je een achtcijferig getal op tafel leggen voor de aankoop van een stulpje.
Net voor de hoogbouw van Central Business District, het commerciële centrum, ligt de gezellige kade van Circular Quay vanwaar je een prachtig zicht hebt op de twee architectonische meesterwerken van de stad: de Harbour Bridge en het Opera House! Hoewel de brug is vervaardigd met verfijnd smeedwerk kent ze toch een spanwijdte van 503 meter en haar hoogste punt komt 134 meter boven het wateroppervlak uit. Het Opera House met haar daken als opbollende zeilen heeft wat voeten in de aarde gehad met een kostprijs die meer dan tien keer hoger uitkwam dan geraamd, maar het staat er wel en het behoort nu tot de grootste landschapsiconen van Australië en glinstert als ware het een parel.
Morgen gaan Yayoi en ik een bestelwagen oppikken die is ingericht als camper en die we voor vier maanden zullen huren. Het maakt ons wel enkele duizenden euro's lichter, maar we kunnen daarentegen wel veel uitsparen door steeds ons eigen bed bij ons te hebben en ons eigen potje te kunnen koken. Bovendien zorgt het in dit uitgestrekte land voor een grote vrijheid en het belooft een lange en onwaarschijnlijke roadtrip te worden!
Geschreven door KevinYayoiTravel