Deel 2: Java en Europa

Eén van de zaken die verre reizen me reeds hebben geleerd is om alles in een groter kader, breder perspectief te beginnen zien. Want hoezeer ik ook geneigd ben om de Javanen te bekritiseren en beschuldigen wegens de onderdrukking die ze uitvoeren op de andere etnische groepen van hun land en de massale vernietiging die ze plegen op hun prachtig leefmilieu mag ik als Europeaan toch niet vergeten dat ze dit alles wellicht wel van Europa hebben geleerd.

Het zijn inderdaad voornamelijk Europese machten die in de laatste 500 jaar volledige beschavingen van de kaart hebben geveegd (bijvoorbeeld Inca's en Azteken), volkeren quasi hebben uitgeroeid (bijvoorbeeld Noord-Amerikaanse indianen en Australische aboriginals) of hen hebben herleid tot zielige slaven (voornamelijk zwarte Afrikanen). Onze invloed over de hele wereld werd waanzinnig groot en op een gegeven moment werd de Aarde bestuurd vanuit een zevental Europese steden. Wij hebben elke cultuur (maar dan ook echt elke!) op zijn zachtst gezegd op haar grondvesten doen daveren en dit voornamelijk omdat we ons blanke ras als superieur beschouwden en probeerden te voldoen aan een onbevredigbare hebzucht. Om steeds meer rijkdom te vergaren gingen we letterlijk over tientallen miljoenen lijken en de natuur zagen we niet meer aan als iets waar we in harmonie mee moeten leven, maar iets dat je ten eigen voordele eindeloos moogt plunderen en vernietigen. Wij zijn de oorzaak van talloze oorlogen (zelfs twee wereldoorlogen), conflicten (bijvoorbeeld Israël-Palestina), genocides (bijvoorbeeld Rwanda, grotendeels toch), ideologische confrontaties (bijvoorbeeld het Koreaans schiereiland),...om nog maar te zwijgen van alle problemen die zijn ontstaan doordat wij zowat alle landsgrenzen van de wereldkaart naar ons believen hebben getrokken.

Gelukkig hebben we Europa echter in de laatste halve eeuw een radicale koerswijziging zien doen, in de goede richting. Democratie is bij ons nu in bijna elke natie goed ingebed, Kerk en Staat zijn gescheiden, racisme is bij wet verboden, evenals discriminatie van minderheden, vrouwen hebben nu veel meer gelijke rechten, holebi's worden steeds meer aanvaard voor wie ze graag zien, problemen lossen we - hoewel het er soms bitsig aan toegaat - diplomatisch op, er is wat regelgeving gekomen omtrent het beschermen van milieu, we proberen mensen die het moeilijker hebben een duwtje in de rug te geven en willen op ons pad vooruit niemand achterlaten, onderwijs is voor iedereen toegankelijk, evenals gezondheidszorg, we hoeven ons eigen leger of politici niet te vrezen, ons gerecht werkt onafhankelijk, corruptie is dalend, we hebben vrije meningsuiting, persvrijheid en de algemene levensstandaard ligt bijzonder hoog.

Hoewel we op vele vlakken nog veel werk voor de boeg hebben (en dat altijd zullen hebben) en het er soms wat rommelig aan toegaat mogen we tegenwoordig al bij al best wel fier zijn dat we Europeaan zijn. Onze waarden en normen beginnen in het algemeen meer oog te hebben voor alle mensen of onze hele planeet tout court. Ondanks nog grote hinderpalen zien we een licht schijnen aan de horizon en de overgrote meerderheid wilt daar geraken, andere visies ten spijt.

Ik ben van mening dat wanneer Europa (of bij uitbreiding het Westen) in contact treedt met de buitenwereld zich steeds moet bewust zijn van de hoeveelheid leed en de zware impact die we hebben veroorzaakt in elke gemeenschap op Aarde en dat we een groot deel van onze rijkdom aan hen te danken hebben. Onze kapitalistische visie heeft zich echter nu wereldwijd verspreid en de zucht naar rijkdom heeft momenteel zowat de hele wereldbevolking ingepalmd.
Wanneer wij zeggen dat de rest van de wereld hun bossen niet mogen kappen, zeggen ze dat wij dit hen hebben geleerd. Europa is inderdaad het enigste continent dat over bijna geen wildernis meer beschikt, behalve een stukje van Roemenië en Noord-Scandinavië dan.
Wanneer wij zeggen dat de rest van de wereld niet zoveel CO2 mag uitstoten, zeggen ze dat wij dit hen hebben geleerd. Als we eerlijk zijn moeten we inderdaad toegeven dat we dit reeds 200 jaar in gigantische hoeveelheden doen en de klimaatopwarming door ons (en niemand anders) is veroorzaakt. Dit terwijl vooral arme landen in het zuiden er voornamelijk de dupe van zijn.
Wanneer wij zeggen dat de wereld de mensenrechten niet zoveel mag schenden, zeggen ze dat wij dit hen hebben geleerd. En inderdaad, wie heeft in de hele menselijke geschiedenis deze rechten zo grootschalig met de voeten getreden? Europa.

Arme landen die nu beginnen te groeien en voor de eerste keer de mogelijkheid zien om ook wat rijkdom te vergaren vinden het niet kunnen dat het Westen zich nu plots anders gedraagt en veel regels probeert op te leggen. Wanneer je er wat over nadenkt, is het ethisch een vrij moeilijke kwestie. Toch ben ik van oordeel dat we de wereld moeten overtuigen dat ze in hun ontwikkeling niet dezelfde grote en grove fouten mogen maken dan ons. Niet door onze macht nog eens te etaleren, maar door een doorgedreven correcte en vastberaden diplomatie. Hoewel de mensheid veel verschillende achtergronden kent gaan we nu immers grotendeels een gemeenschappelijke toekomst tegemoet.

Geschreven door KevinYayoiTravel