Vandaag staan cultuur en politieke waanzin op het programma. Namelijk het Koninklijk Paleis en de Zilveren Pagode plus het Nationaal museum enerzijds en de gevangenis S 21 Tuol Sleng en de Killingfields Choeung Ek, zo een 15 km buiten de stad anderzijds. De gevangenis is tijdens het ontbijt op het dakterras op het 15e verdiep al te zien.
Maar de bus brengt ons dus eerst naar het Paleis van de Koning. Gelegen aan de rivier is dit een prachtig complex van verschillende gebouwen waar op de kleur goud met de meeste aandacht gaat lopen.Het complex bestaat uit verscheidene gebouwen: de Troonzaal of Prasat Tevea Vinichhay die wordt gebruikt voor kroningen, officiële recepties en traditionele ceremonies; het Chan Chhaya Paviljoen waar dansvoorstellingen worden gegeven; de officiële residentie van de koning, de Khema.

De naast gelegen Zilveren Pagode welke vol staat met zilveren en gouden kunstwerken is ons volgende doel. Pronkstuk van de Pagode is een Gouden Boeddha van 90 kg en de vloer die uit meer dan 5000 zilveren tegels van 1kg per stuk is bekleed. De Rode Khmer heeft wel 60 % van de oorspronkelijk relikwieën vernietigd. Foto's maken is binnen verboden, maar wie ons kent weet dat we er wel enkele hebben genomen.
Daarna is het de beurt aan het Nationaal Museum van Cambodja. Hier is het cultureel erfgoed van het land op het gebied van beelden samengebracht in een prachtig gebouw. Het werd gebouwd tussen 1917 en 1920 in de typische Khmerstijl.
Maar hierna is het de andere zijde van dit land dat ons treft. De voormalige school S 21 werd door Pol Pot en zijn Rode Khmer als gevangenis. Het was zeker niet het enigste , maar wel het meest bekende. 2,5 miljoen mensen werden toen opgepakt en na een kort verblijf in soortgelijke gevangenissen allen vermoord. In S21 overleefden 2 jonge mannen en 2 kleine kinderen. De twee jonge mannen zijn nu oude mannen en ontmoeten we op het einde van ons bezoek. Het museum is realistisch en triest. Je ziet hoe de mensen gevangen gehouden werden en er zijn foto's van veel gevangenen. Erg confronterend. De mensen zijn gemarteld en gedood op gruwelijke wijze. Van bijna alle mensen zijn foto's gemaakt. Hoe ziek kun je zijn om dit te doen? We zien martelwerktuigen en tekeningen over de harde werkelijkheid. De "isoleercellen" zijn afschuwelijk. De kamers, voormalige klaslokalen waar mensen soms wel 6 uur gemarteld werden om maar informatie los te krijgen. Als dit niet werkte werden ze met de handen op de rug opgehangen op de binnenplaats. Als ze dan half bewusteloos waren werden ze verdronken in een stenen kruik. Dit alles werd gedaan in opdracht van het Pol Pot regime en uitgevoerd door gevangen die een keuze kregen van of meewerken of de dood. Er hangen foto's van deze mensen met hun verhaal in het museum.Hierna is het lunchtijd en deze nuttigen we in een gigantisch familierestaurant. Ongezellig, maar wel een zeer uitgebreide keuze. We betaalden de gids hiervoor 10 dollar , maar aan de deur staat 7,5 dollar geafficheerd. Dat gidsen extra bijverdiensten hebben, is ons al lang duidelijk. We proeven wat van alles en laten ons goed humeur niet bederven.
Wat ons humeur wel aantast is het bezoek dat we middags brengen aan Choeung Ek, ook wel de killing fields of velden des doods geheten, is een agrarisch gebied ongeveer 14 km ten zuiden van Phnom Penh in een boomgaard. Gevangenen van Tuol Sleng werden hiernaartoe gebracht en omgebracht. Om kogels te sparen sloegen de Rode Khmer kinderen dood door ze tegen bomen aan te slingeren of bij ouderen door hun hoofden met de achterkant van geweren in te slaan. Ook doodbloeden werd veel toegepast. Minimaal 20.000 mensen zijn hier omgebracht tussen 1975 en 1979. Choeung Ek was slechts één van de vele killing fields (velden des doods) in Cambodja.

In een monument, een witte toren met glazen ramen liggen veel schedels, gesorteerd naar kinderen/volwassenen en man/vrouw. Sommige graven zijn slechts half afgegraven en men kan de restanten van mensen en kleding erin zien liggen. Het wordt afgeraden om dit museum met jonge kinderen te bezoeken en ook door volwassen die snel geëmotioneerd zijn. Een bezoek aan deze velden en aan het Tuol Sleng Museum maakt een dipe indruk.

De avond brengen we, samen met 3/4' van de groep, door aan de River Front, metb enkele biertjes op ons adresje van gisteren en een lekker etentje in een lokaal Khmer restaurant. de door mij betselde "Snakehead" vis word vers naar het restaurant gebracht. We laten ons vervoeren door TukTuk's, want een taxi is een nog onbekend fenomeen hier.

Geschreven door RobertB