3-11
Na een korte maar vroege vlucht met een propellorvliegtuig zijn we aangekomen in Varanasi, ook wel bekend als Kashi (City of Life) of als Benares. Vanuit het vliegtuig hadden we een mooi zicht op de bergtoppen van de Himalaya. Varanasi ligt ook maar zo'n 400km van Nepal. En we waren gewaarschuwd: Als je Old Delhi indrukwekkend vindt, dan is Varanasi dát, maal twee(entwintig). En inderdaad, het werd een bijzondere dag.

Bij aankomst werden wel verwelkomd door Pappu. Een kleine man met een aanstekelijke lach en vrolijk gezicht. (Voor de mensen die het boek Shantaram hebben gelezen, is dit voor ons de verpersoonlijking van Prabaker). Met de bekende oranje bloemenkrans om onze nek wilde hij meteen een foto van ons maken om door te sturen naar Jacqueline, de Nederlandse die onze reis heeft samengesteld. Hij is trots op zijn land, dat merk je aan alles maar met name het enthousiasme waar hij alles mee vertelt. Zelf woont hij in Bodhgaya, zo'n 250km van hier. Hij heeft daar een restaurant maar is daarnaast al jaren actief als gids. Daardoor heeft hij veel interessante vrienden en kennissen over heel de wereld, maar vooral in Nederland. Daarover later meer.

Het verkeer viel nog mee maar dat kwam doordat we al om 9uur aankwamen. Hoewel ze in Delhi minder aanwezig leken te zijn, lopen de 'heilige' koeien hier wel overal. Midden op straat, op de vangrail, voor de winkels maar ook gewoon in de smalle steegjes van 80 cm breed. Na het inchecken in hotel Surya werden we door Pappu voorgesteld aan Sunny. Afwisselend zouden ze ons de stad en omgeving gaan laten zien. Het hotel is prima. Met een grote binnentuin, zwembad en spa is dit hotel in Engels-koloniale stijl een mooie uitvalsbasis voor de komende dagen.

Het eerste wat op het programma van Pappu en Sunny stond was een bezoek aan de Hindoeïstische Universiteit van Varanasi. Volgens Sunny één van de beste universiteiten van India. Hier was de ochtendceremonie gaande in de Kashi Vishwanath tempel. We liepen blootsvoets achter Pappu en Sunny aan de tempel in. Iedereen, dus wij ook, geeft daar donaties in de vorm van geld, bloemen en melk. Natuurlijk zit hier een grote commercie achter maar de Hindoes geloven dat ze geluk zullen krijgen door deze donaties. De bloemenkransjes worden op het beeld gelegd en "heilige" koemelk wordt over de lingus gegoten. De lingus en de melk staan voor het vrouwelijk geslachtsorgaan dus vruchtbaarheid en geluk.

Na het bezoek aan deze tempels was het tijd voor een lunch bij de ghats (trappen die naar Mother Ganga, oftewel de Ganges rivier, leiden). Aangekomen bij de ghats van deze God Shiva stad, bleek de burgemeester vandaag ook langs te komen. Kosten noch moeite werden gespaarden dus er was een hoop politie op de been en natuurlijk mocht een grote schoonmaak niet ontbreken. Bij Assi Ghat konden we vanaf het terras genieten van een Indiaase pizza. En ook in India bakken ze dus blijkbaar prima pizza's.

Na een korte break in het hotel werden we opgehaald door Pappu en de chauffeur om naar de avondceremonie te gaan aan de Ganges. Tijdens de rit zei Pappu ineens: "Sunny" en toen bleef het even stil... Marlie reageerde door te zeggen "yes Pappu, it's very sunny". Wat bleek? Pappu zat te bellen met Sunny en had het helemaal niet tegen Marlie. Hij praatte vrolijk door met zijn telefoon aan z'n oor zonder dit komische moment door te hebben.

Je kon inmiddels goed merken dat het leven weer in volle gang was. Voor zover mogelijk is het verkeer hier nog drukker dan in Delhi. Gelukkig een stuk minder smog maar in ruil daarvoor krijg je de geur van koeienvlaaien :).

De smalle straatjes lopen als een doolhof door de stad. Koeien, mensen en de Engelse Royal Enfield motoren lopen en rijden hier al toeterend kris kras door elkaar. Jacqueline had al gezegd dat het goed is om in deze stad een gids te hebben. En dat kan ik alleen maar beamen.

Marlie wilde langs een oliewinkel. Sunny wist een shop te zitten die al 7 generaties van vader op zoon over was gegaan. Na een uitgebreide uitleg besloot Marlie om wat dingen te kopen. Er moest even gepind worden dus onder begeleiding van een medewerker moest ze in de smalle straatjes op zoek naar de ATM.

Ondertussen moest ik in de shop wachten en de eigenaar begon een verhaal over sterke mannen. Ik was volgens hem een sterke man. "You look like Hector". Uhhh... Well, thank you" ( Who the f* is Hector?). "Yes Yes, strong man andere beautiful face... like Hector". (Uhhh...Nu wordt het echt een beetje ongemakkelijk, wie is Hector??).
"Yes, You go to Mumbai? Bollywood?" "No, sorry...we don't go to Mumbai". (Uhhh, word ik nu naar Mumbai gestuurd zodat ze Marlie hier in de shop aan het werk kunnen zetten, of wat?). "That's a shame, you really would be nice in movie". (Ohwwww....wacht..... Hij zegt Actor ipv Hector!!!). Dussss.......

Marlie kwam tijdens haar pin-avontuur een lopende rouwstoet tegen. Op een bamboe strecher lag een ingepakte lichaam. En even daarna opnieuw hetzelfde tafereel. Elke dag worden er op twee plaatsen aan de Ganges constant crematies gehouden. De Hindoes geloven dat wanneer je daar gecremeerd wordt, je uit de cyclus van 7 levens stapt en naar het Nirwana gaat. Of je rechtstreeks gaat, hangt af van je Karma. Slechte Karma zorgt er voor dat de brandstapel niet goed brandt bijvoorbeeld of dat het lichaam moeilijk gaat branden. Een beetje luguber maar aan de andere kant ook wel mooi.

De zonen en mannelijke familieleden dragen de overledene op een strecher op hun schouders naar de Ganges om hem of haar vlak voor de crematie met de voeten in het heilige water te leggen. Daarna gaat het lichaam op een brandstapel en dient de oudste zoon het lichaam in brand te zetten door een brandende doek op het gezicht te leggen. Als een familie geen zoon heeft, doet een neefje dat. Vrouwen nemen thuis afscheid van het lichaam en mogen niet bij de crematie aanwezig zijn.

Wanneer het lichaam verbrand is, blijven van de vrouwenlichamen het heilig been over. Ook bekend als het staartbeen. Bij mannenlichamen is dit het borstbeen. Deze beenderen zijn het hardste en worden na de crematie in de Ganges afgezonken.

Voor elke crematie koopt de familie 180kg hout om de brandstapel te maken. Grote stapels hout staan dan ook opgestapeld boven in de ghats. De Ganges kan, zeker in het regenseizoen, wel zo'n 8 meter hoger staan dus het hout moet hoog en droog opgeslagen worden. Het vuur waarmee het lichaam en de brandstapel aangestoken worden, duurt al meer dan 2000 jaar voort. Een soort van Olympische fakkel met het eeuwigdurende vuur zoals wij die kennen. Met deze informatie, vooraf uitgelegd door Sunny, vonden we het beide toch best spannend.

Aangekomen bij de ghats was het een drukte van jewelste. ELKE AVOND komen er zo'n 10.000 man naar de ceremonie. Voor de duidelijkheid, deze ceremonie staat los van de crematies en wordt enkel bij de hoofdghat (Dashashwamedh Ghat) gehouden. De crematies vind je bij twee andere ghats (Manikarnika Ghat en Harishchandra Ghat).

Bij de ceremonie klinkt muziek en zang. De ghat wordt verlicht door paraplu's en vanuit de Ganges kijken de mensen vanuit de vele bootjes naar dit spektakel. De straatverkopers proberen je een rode stip op je voorhoofd aan te smeren en staan daarna dwingend om 100 roepie (€1.40) te roepen. Natuurlijk werden ook wij hierdoor overvallen, ondanks de aanwezigheid van Pappu en Sunny. Ach ja... De tip van Pappu was dan ook: Just say "jee na-heeng" (klinkt een beetje als NEIN) en "challo challo". Dat betekent samen zo veel als "nee, ga ga (weg)". En dat werkte daarna inderdaad :).

Gelukkig hoefde we de onderhandelingen niet aan te gaan, want Pappu had al een "nice boat for Maharadja en Maharadji" geregeld. Mahawaddan....?? "King Paul and Queen Marlie" zei hij met zijn grote, napiepende lach. Echt een hele leuke en vriendelijke man!

Van dichtbij mag je natuurlijk geen foto's maken. Hoewel sommige Engelsen het respectloos toch deden, gebruikte ik van afstand mijn telelens om in te zoomen op de verbrandingen. Op 8 plaatsen zie je de vlammen. De ene groter dan de andere. Maar in tegenstelling tot wat wij van tevoren dachten, ruik je helemaal niets. Geen brandgeur van het hout of de lichamen. Niets....
Volgens Sunny is dat te danken aan Shiva die de lichamen naar Nirwana brengt.

Bovenop een stenen pilaar zit een Aghori. De Aghori Hindoes houden er rituelen op na die tegensteld zijn aan het traditionele of orthodoxe hindoeisme. Deze Aghori heeft vlees van dode lichamen gegeten en smeert zich in met as van de doden. Op die manier worden ze steeds heiliger volgens hun geloof. Voor deze Aghori staat een schedel. Op een meter afstand voor hem zitten 3 mannen. Het lijkt wel of ze hem bewaken. De orthodoxe Hindoes komen niet in zijn buurt uit respect en angst, volgens Sunny. Bizar....

Na deze indrukwekkende momenten was het tijd om een kaarsje in de Ganges te leggen. Op een mooi blad met bloemen hebben we het kaarsje in het water laten glijden, denkend aan de mensen die het op dit moment nodig hebben.

Terug bij de hoofd ghat was de ceremonie net begonnen. De schipper manoeuvreerde het bootje met zijn peddels vakkundig tussen de 300 andere bootjes. Er waren weinig toeristen te vinden maar vooral Indiërs. Velen van hen lieten hun kaarsjes in het water glijden. Een mooie gezicht. De ceremonie duurde drie kwartier. Een paar bootjes verderop had Pappu Martin, zijn Nederlandse vriend, gevonden. Hij is met zijn partner en een 5-koppige Amerikaanse filmcrew in India om een documentaire te maken over Varanasi en Bodhgaya. Pappu had hier al eerder over verteld. In 2002 heeft hij samen met hem 1000 kilometer gelopen. Waarom? Martin bleek naast ecoloog en reisleider ook schrijver te zijn. Hij is gespecialiseerd in het Boeddisme. Door de verschillende vormen van het Boeddisme te bestuderen 'herontdekte' hij de pelgrimstocht tussen de heilige Indiaase steden Sarnath, Bodhgaya, Kushinagar en het Nepalese Lumbini.
Pappu heeft deze tocht (deels) met Martin meegelopen.
Daarna heeft Martin deze pelgrimstocht beschreven in zijn boek 'Lopen in het voetspoor van de Boeddha'. Check voor meer info https://www.snp.nl/algemeneinformatie/indevoetsporenvandeboeddha.

Na de ceremonie zijn we gaan eten bij Dolphin restaurant. Op het dakterras hadden we een mooi uitzicht over de Ganges en de ghats. Ook Martin en zijn crew kwamen daar eten. Pappu stond er op dat we hem zouden ontmoeten. Het bleek ook een interessante man. De documentaire wordt in april afgemonteerd en dan wordt deze hopelijk verkocht aan tv zenders. Een van de crewleden werkt voor CNN en een ander voor National Geographic Channel dus er zal vast wel een zender komen die de docu koopt.

Na deze indrukwekkende dag was het tijd voor een biertje
in het hotel. Pappu slaapt ook hier. Als hij klaar is met werken rookt hij pas anders valt hij in slaap. Marlboro Light zijn voor hem luxe sigaretten dus hij hijst er vrolijk op los als hij die van ons krijgt. Met een biertje erbij vertelt hij ook over zijn leven in Bodhgaya. Hij had altijd een restaurant totdat er bomaanslag werd gepleegd in zijn stad. Daarna was zijn restaurant niet rendabel meer en moest hij de tent sluiten. Maar met zijn positieve instelling en charmante voorkomen heeft hij inmiddels weer een restaurant weten te openen en is hij weer volop in business. En dan siert deze man... die komt er wel!

4-11
Vandaag konden we na twee vroege dagen waar de wekker rond 5uur ging, een beetje uitslapen. Om 9.30uur stond Pappu gedoucht en al druk bellend klaar om ons weer mee te nemen. De eerste stop was in Sarnath, even buiten Varanasi.

Naast Bodhgaya (waar Pappu woont), Kushinagar in India en Lumbini in Nepal is Sarnath een van de meest belangrijke plekken voor het boeddhisme. Boeddhisten uit Myanmar, Thailand en Sri Lanka komen hier naartoe om Boeddha te eren. Hier werd volgens de mythologieën het boeddhisme overgedragen door Boeddha aan zijn leerlingen. Hij leerde hen om altijd via de middenweg het Nirvana te bereiken. Daarmee bedoel ik natuurlijk niet de rockband uit de 90's maar de ultieme verlossing. Elke dag wordt ook hier een ceremonie van 30 minuten gehouden om Boeddha te eren. Aan de buitenrand van de tempel staat een boom van zo'n 120 jaar oud. Deze boom komt voort uit een boom in Anuradhapura in Sri Lanka, welke op zijn beurt weer voort was gekomen uit de boom waar onder Boeddha mediteerde, op zoek naar verlichting
Gelukkig hebben wij tegenwoordig gewoon een knopje om de verlichting aan te doen.

Natuurlijk passeren er tijdens de uitleg zoveel namen van plaatsen en goden de revue, dat we dit morgen maar eens rustig terug moeten lezen in de Lonely Planet en op internet. Één ding is zeker, het leven van de mensen hier staat volledig in het teken van hun geloof. Wij nuchtere Hollanders zeggen: wie goed doet, goed ontmoet. Maar bij hen in dat een deel van hun levenswijze. Daarom voel je je op straat ook, ondanks alle chaos om je heen, niet onveilig. Leven en laten leven of je nu Hindoe, Boeddist, Moslim of Christen bent. Mooi....

Na dit bezoek werden we naar het archeologisch museum gebracht. Hier vind je originele stukken van de opgravingen even verderop. In een boeddhistische en hindoeïstische vleugel zijn de goedbewaarde beelden mooi uitgestald. Zo ook de 2600 jaar oude Ashoka pilaar met vier leeuwenkoppen. Ashoka staat voor kracht, net als een leeuw, vandaar de leeuwenkoppen. Op elk biljet van India zul je dit symbool aantreffen. De Chakra, het wiel met 24 spaken dat ook in het midden van de vlag van India te zien is, werd ook uitgelegd evenals de 2000 jaren oude stenen paraplu.

Tot slot was het voor de lunch tijd voor de opgravingen. Tsja, daar kunnen we wél kort over zijn: het blijft een hoop stenen ondanks dat ze oud zijn :).

Bij de lunch kwamen we Martin en zijn filmcrew weer tegen. Zij gaan hierna met Pappu naar Bodhgaya om daar te filmen. Wij zijn aan het einde van de middag met Pappu vanuit het hotel naar een zijdefabrikant gegaan. Diwali staat komend weekend voor de deur en het advies was om ons hier feestelijk voor te kleden. Dat is in het geval Marlie niet tegen dovenmansoren gezegd dus we moesten op pad voor een sari (6 meter gekleurde stof waar je een soort van ruime dwangbuis om je lichaam mee kunt draperen). Diwali is het feest der licht, vergelijkbaar met Kerstmis bij ons. Gebouwen worden overal opgeschilderd en zelf het trottoir wordt voorzien van nieuwe zwart witte strepen. Alles moet er tip top uitzien voor de viering van Diwali (zeg Diwáli). Wij zouden in Nederland misschien denken dat er hier dan nog een hoop moet gebeuren maar hier doen ze hun uiterste best met de middelen die ze hebben om de viering optimaal te maken. In ons hotel staat er bijvoorbeeld een ladder van bamboe om de 3e (!) verdieping te voorzien van een likje verf.

In de shop waren drie handbediende machines te zien. Één was voor de oude stijl van weven en twee waren de moderne variant daarvan. Nou ja, moderner... De mannen die de zijden kleding, pashmina shawls en muurkleden maken zitten op een stuk karton in de kruipruimte van het gebouw. Met bamboestokken bedienen zij de machine en de wirwar van zijdedraad. Een soort van muziekkaarten, zoals bij een draaiorgel op de hoek van de Barones in Breda, bepalen het patroon. Handwerk ten top dus! Op de traditionele machine duurt het zo'n 6 maanden om 2 meter kleed te maken. Logisch dat de prijzen daarvan relatief hoog zijn. Voor een kleed van 2 bij 1,5 meter betaal je zo'n € 450. Natuurlijk moest er traditionele kleding gekocht worden. Vanavond om 22u wordt de sari van Marlie zelfs afgegeven bij het hotel. Letterlijk en figuurlijk een steekje los, geen probleem hier!

De rest van de avond blijven we in het hotel. Wat kleine biertjes met Pappu en morgen om 5.30uur weer op weg. Dan gaan we de Ganges weer op om de stad te zien ontwaken. Opkomende zon, badrituelen en waarschijnlijk opnieuw veel indrukken. Nu al zin in. Daarna zullen we ontbijten in het hotel en de rest van de dag chillen. De dag erna, 6-11, gaan we naar Khajurao. Een rit van ongeveer 10 uur door het chaotische verkeer van India.

5-11
Tsja, de wekker op dit tijdstip gaat niet wennen maar het zal wederom de moeite waard zijn. Pappu staat al weer goedlachs op ons te wachten met zijn koffertje bij de receptie van het hotel. Na de boottocht zal hij de trein naar Bodhgaya pakken om daar nog enkele dagen de groep van Martin te begeleiden. Aangekomen in het centrum is er al volop bedrijvigheid. We lopen op straat een optocht van Sikh mensen (de mannen met tulbanden) tegemoet. Volop muziek en kabaal maar de daklozen slapen ondanks dát lekker door. Soms wel met drie man onder een dekentje in de hoek, niet ver van de plasmuur.

Bij de Ganges worden mannen kaal geschoren op de traditionele wijze. Een scherp kappersmes snijdt de zwarte lokken vakkundig af. De haren worden later door de eigenaar geofferd aan Motha Ganga.

Pappu heeft inmiddels al een boot geregeld voor ons maar wij krijgen de tijd om rond te lopen op de hoofd Ghat waar we eergisteren de ceremonie gezien hebben. Hier zie je de gekleurde en bebaarde mannen zitten, wachtend op een toerist die ze wil fotograferen. Ze vragen een donatie dus voor 10 roepie maken we we wat foto's. Mooie mensen om te fotograferen!

Even over een dooie rat stappen en dan kunnen we de boot in. De grootte van de ratten vallen wel mee. In Cambodja waren het kleine honden, hier slechts groot uitgevallen muizen. De boottocht brengt ons langs de ghats. Ook nu is er bij de kleinere crematieplaats al veel bedrijvigheid. Zo'n 4 plekken laten de (economische) pijp roken zullen we maar zeggen. En inderdaad zie je alleen de mannen rondom het vuur staan. Op andere plekken zijn de mensen aan het baden in het water. Kleding wordt gewassen en op de bordessen wordt gemediteerd door vele Hindoes.

Na de boottocht is het tijd voor ons om afscheid te nemen van Pappu. Om 10.30u moet hij de trein hebben. Een vriend van hem, Bablu, zal ons naar het hotel terugbrengen om de rest van de dag te chillen aan het zwembad en uit te rusten voor de rit van morgen. Slecht een paar honderd kilometer maar door de wegen hier toch een rit van zo'n 10 uur.

Het is een lang verslag geworden maar om thuis nog iets na te kunnen vertellen van deze bijzondere dagen heb ik het (opnieuw) gedetailleerd beschreven.

Wij sluiten af met:
"Varanasi, a lifetime experience everyone should have".

And special thanks to Pappu, the best guide you'll find here!

Groeten van ons,

Marlie en Paul

Geschreven door Paulonthisglobe