In het begin van ons verblijf in Fantanele bezochten we een markt waar we zomaar vanalles gratis meekregen van de mensen daar. Het was een bijzondere ervaring voor ons. Inmiddels zit onze reis er alweer bijna op, en hebben we deze ervaring nog veel vaker mogen hebben. De vrijgevigheid van de bewoners van dit land zit in alle lagen van de (plattelands)bevolking volgens mij, rijk en arm. Elke keer weer word ik erdoor ontroerd.
Afgelopen weekend hebben we een ontzettend bijzondere dag mogen meemaken bij een Roemeense man die we op de bovenstaande markt hadden ontmoet. Hij verkocht houtsculpturen en sprak goed engels. Dus Jan greep zijn kans voor een praatje ;). Direct zag ik iets aan deze man. Zijn ogen straalden een blijdschap en liefde uit die je zelden ziet. Al snel kwam het gesprek op God en de man vertelde dat hij gelovig was en naar een Pentacoastal church (Pinksterkerk) ging. De Pentacoastal Church is hier in Roemenië een hele grote stroming. Elke dorp heeft er wel een kerk van (Naast orthodox/Kopse kerk, Evangelic en katholic). Hij nodigde ons uit om eens mee te gaan naar een samenkomst en gaf ons zijn telefoonnummer.
De man liet mij niet los. Zijn uitstraling had iets waar ik meer van wilde weten. En zo kwam het dus dat we zondag bij deze man, Catelin, en zijn vrouw Maria, op visite gingen. Hij wachtte ons op langs een grote doorgaande weg, en reed voor ons uit naar zijn huis. Deze lag tussen de bergen aan een grindpad. Heel idyllisch hoor, met een beekje voor zijn huis langs. De brug erover was behoorlijk spannend om over te steken met onze drie kinderen (zie foto).
Zijn huis was boven verwachting groot, met oude maar ruime schuren eromheen, en een ruim perceel grond. Mijn eerste indruk was dan ook dat dit wat rijkere Roemenen waren. Na een rondleiding bakte Cathelin gehaktrolletjes (Mici) op een vuurtje terwijl zijn vrouw binnen eten klaarmaakte. Toen vertelde hij over zijn bekering met een blijdschap en een vuur waar ik helemaal warm van werd. Vervolgens vertelde hij dat dit niet zijn huis was, maar dat hij dit huis van God gekregen had. Hij had er 10 jaar voor gebeden (hij bad voor een klein huis met 2 kamers en een beetje tuin) en via een lang verhaal werd hem ineens dit huis gegeven door een Amerikaans gezin gefinancierd, met 6 slaapkamers, en een grote lap grond erbij. Hij knapt het huis op om er straks jongeren te kunnen ontvangen en christelijke kampen te organiseren. Hij gebruikt zelf, zoals “afgesproken met God” maar 2 kamers van het huis.
Catelin en zijn vrouw Maria behoorden zéker niet tot de rijke Roemenen. Ze moesten rondkomen van het geld dat hij verdiende met zijn houtsculpturen (met een seizoen van 4 maanden). In het huis stonden nauwelijks meubels en wat er stond wat al oud en versleten. In de koelkast stonden hoofdzakelijk zelfgeteelde groente en zelfgemaakte kaas ed. Maar we hoorden ze er niet over. Het enige waar ze over praatten was over hun leven met God eigenlijk (en de trots op hun land). Ze maakten een feestmaal voor ons klaar met Mici (soort gehaktrolletjes), aardappelpuree en wat groentes en brood (brood wordt hier bij alle maaltijden gegeten).
Het werd al gauw laat en om half 8 begon ik erop aan te sturen dat we naar huis moesten (1,5 uur rijden). “No, no, no, don’t go! Stay here this night. You can sleep here!”. Met 5 kinderen? Waar dan? Daar verzon hij wel wat op. Jan was allang “om”, en nadat mijn beren op de weg hun nek waren omgedraaid, verzette ik zuchtend mijn Nederlandse les naar de middag en gaf me gewonnen.
Ok, what do you want to eat? Eten? We zijn net klaar? Nono, we eat always after eight again. Hm, ik had eigenlijk niet echt honger na een maaltijd om 5 uur. Dus we hielden het op een mega grote watermeloen die Catelin speciaal voor ons had gekocht die ochtend. (kost hier nog geen 20ct/kg)
Om 9 uur begon ik over dat we iets moesten regelen voor kinderen om te slapen. Huh, now already? It’s only 9 oçlock? Eh, ja, al een uur later dan anders. Ok, hier hadden we een cultuurverschil, haha. In Roemenië slapen alle kinderen op de kamer (en vaak ook in het bed) bij hun ouders. Ze gaan ook allemaal tegelijk met hun ouders naar bed, rond 11 uur. Maar ten eerste ga ik écht niet met alle drie de kinderen én Jan in 1 bed liggen. Daarnaast had deze man mij zoveel te vertellen dat ik me daar graag zónder kinderen op wilde concentreren. Dus om half 10 bliezen we een mega groot luchtbed op met de stofzuiger (ja dat kán dus echt) en had ik alle 3 de kinderen op een rijtje daarop geinstalleerd. Maria vond het allemaal maar raar, haha.
De rest van de avond hebben we heerlijk met elkaar gepraat over ons leven, onze belevenissen en bleek Catelin ontzettend veel advies te kunnen geven over bepaalde dingen waar Jan allang mee liep. Mooi hoe je dan 2200km verderop ineens iemand treft die je antwoorden geeft.
De volgende ochtend, na het ontbijt waar Maria zich ontzettend voor uitsloofde en volgens mij haar hele voorraad eten op tafel zette (eieren, brood, schapenkaas, paprika, komkommer) en heerlijke thee zetten van gedroogde vlierbesbloesem geloof ik, was het tijd om verder te gaan. Cathelin wilde ons graag nog een hoogste berg van deze omgeving laten zien. We kregen een grote pot zelf ingemaakte schapenkaas mee. Maria ging ineens nog naar de kelder en haalde 3 potten Jam op. Je moet écht onze Jam meenemen, zei ze. Ik voelde me wat bezwaard. Dit was kostbaar voor hun. Dus ik besloot heel diplomatiek 1 pot uit te kiezen en de rest terug te geven. Maria begreep me hierin niet zo goed, maar toen kwam Cathelin en die zei”No no no, it’s all for you. Take it, please, it’s for you! Pff, ik voelde me wel wat bezwaard hierin. Ons hele bezoek kostte hen zo best veel geld, dat ze eigenlijk niet hadden.
Maria kijkt wat scheel en ik vroeg haar of ze blind was aan dat oog. Ze vertelde dat haar bril kapot was en dat er geen geld was voor een nieuwe. Ze haalde haar schouders op “zo was het nu eenmaal”. Ook was er geen geld voor Cateline om een kies te laten behandelen die ontstoken was… Pfff… En dan geven ze ons zomaar zoiets mee.
Bij de auto ontdekte ik dat Willemijn verschoond moest worden en mijn luiers waren op (ik had geen rekening gehouden met de nacht natuurlijk). Ik liep naar Maria toe of zij nog een luier had en ze drukt me zo een (klein) pak luiers in de handen. Ik wil er 1 uithalen, maar ze duwt me de deur uit “take with you, it’s for you, i don’t need it right now”. Ik heb het pak luiers later stiekem terug in Catelines auto gelegd. Het voelde als teveel.
Na onze wandeling met Cateline op een mooie berg, was het tijd om afscheid te nemen. We knuffelden elkaar, en ik was zo blij dat we hem ontmoet hadden. Hij nodigde ons wel een paar keer uit om toch zéker nog eens langs te komen en dan 2 weken te blijven.
Ik had van iemand geld gekregen om aan een goed doel in Roemenië te besteden als ik iets tegenkwam. Catheline had me verteld dat hij vaak kleding en speelgoed meeneemt uit Nederland en dat uitdeelt onder zeer arme gezinnen in zijn regio. Hij geeft dan niet zomaar een bulk kleding, maar gaat op visite, maakt een praatje en kijkt intussen of wie in het gezin nieuwe schoenen nodig heeft, of een nieuwe jas of welke kinderen geen speelgoed heeft, en haalt dan uit zijn auto datgene waarvan hij zag dat er tekort was. Ik gaf hem het geld, omdat ik het gevoel had dat hij dit zeker goed wist te besteden. Zijn ogen straalden toen hij het aannam en hij wist meteen wat hij ermee ging doen: hij ging er schriften, pennen en potloden voor kopen voor de kinderen, zodat zij naar school kunnen. In Roemenië moet iedereen zélf zorgen voor zijn benodigdheden en zulke gezinnen kunnen dat niet veroorloven.
Wat mooi, hoe iemand die zelf eigenlijk ook arm is, maar nét iets meer heeft dan de echte armen, blij wordt als hij iets kan weggeven aan een ander. Waar blijf ik dan? Wonend in mijn prachtige huis, met overvloed aan eten, kleding, inrichting en luxe. Ik kan het al moeilijk vinden om op straat iets aan een goed doel te geven of een fooi te betalen in een restaurant. Ik kan zwervers of straatmuzikanten soms irritant vinden omdat ze mij confronteren met mijn rijkdom. En zij geven weg van hun armoede, met een vanzelfsprekendheid en een blijdschap die ik echt ontroerend vind.
We namen afscheid, maar ik hoop dat onze wegen elkaar nog eens kruisen. Hier, of als hij in Nederland.
Geschreven door Dewegdiehijmijleidt