Woensdag 18 september 2019,
De dagen bij C.A.R.E beginnen vroeg, al om 6 uur, nog voor we mogen ontbijten, hebben Robbie en ik onze eerste shift. Lekker vroeg uit de veren dus, en net op tijd om de prachtige Afrikaanse zonsopgang te zien.
Op dit vroege uur worden de eerste flesjes klaargemaakt, het is één van de taken die we hier vaak zullen doen, daarom is het belangrijk dat we de routine snel onder de knie krijgen.
Vandaag start ook "Assassins", een spel tussen de vrijwilligers dat inhoudt dat iedereen een naam heeft gekregen van een persoon die hij moet vermoorden. Als je daarin slaagt krijg je een nieuwe naam enzovoort. De moord gebeurt door het gooien van een sok naar deze persoon. (Je moet iets te doen hebben als je zo afgelegen zit natuurlijk) Ik mis mijn doel twee keer en wordt uiteindelijk zelf vermoord. Ach ja...
Na het ontbijt krijgen we uitleg over onze volgende shift: Troop Cleaning!
Niet meteen de meest glamoureuze taak zo blijkt. Samen met Wenda, Martijn en Abbi maken we 2 hokken schoon van de bavianen in fase 2. Uiteraard zijn de bavianen eerst uit die hokken verwijderd, anders zou ik op dit moment deze blog niet schrijven. We schrobben vloeren, boomstammen, rotsen en apenbadjes en als alles klaar is strooien we vers hooi uit. Het klinkt misschien eenvoudig maar aangezien er bavianen in de aangrenzende hokken zitten moeten we constant een extra paar ogen hebben terwijl we de kanten schrobben. Vooral voor Tuck-Tuck, een enorm mannetje, moeten we uitkijken zegt Marie, het Franse meisje dat ons begeleidt. Tuck-Tuck is erop uit om vrijwilligers te grijpen door de omheining heen en als hij daarin slaagt wil hij je echt pijn doen. Hij is vrij rustig vandaag, al komt hij een paar keer dichtbij het hek en beukt hij er 1 keer hard tegenaan. Om Troop Cleaning te doen draag je een speciale polo van C.A.R.E, een broek van jezelf die smerig mag worden en rubberen laarzen. Omdat het fase 2 is moet je ook de hele tijd je mondmasker ophouden. Hierbij gerekend dat het vandaag 37 graden is en je fysiek toch wel vrij hard werkt, kan je je voorstellen dat we geen kou hebben geleden!
We zijn iets voor op schema als we klaar zijn dus Marie stelt ons voor de keuze: ofwel harken we nog een beetje buiten, ofwel gaan we naar Oreo kijken. Geen moeilijke keuze! Oreo is een jong weesje dat sinds een paar weken in het "bonding" proces zat, dit wil zeggen: overstappen van contact met mensen naar een baviaan surrogaatmoeder. Vandaag werd hij dan eindelijk geïntroduceerd in één van de troepen, een heel groot moment voor Oreo dus! We kunnen niet te dichtbij komen omdat hij nog steeds geïnteresseerd is als hij mensen ziet. Hoe hard het ook is voor de vrijwilligers die met hem gewerkt hebben: in fase 2 moet je de bavianen zo veel mogelijk negeren, alleen zo kunnen ze ooit succesvol terug vrijgelaten worden in het wild. We hebben 3 uur lang troop Cleaning vandaag, maar gelukkig is dat inclusief een half uur douchen gerekend. Een zalige douche, dat hoef ik je niet te vertellen!
Na de lunch maken Wenda en ik flesjes voor de tweede shift, die Robbie en Tom naar fase 2 brengen. Dit is een taak die nooit door vrouwen gedaan mag worden. De reden? Bavianen zijn seksistisch én racistisch! Ze hebben het meeste ontzag voor zwarte mannen, op 2 staan blanke mannen, op 3 zwarte vrouwen en helemaal onderaan de ladder bungelen wij. Omdat er veel wilde bavianen (bijgenaamd de longtit troep) rondhangen in fase 2, zou het gevaarlijk kunnen zijn als ze een blanke vrouw met een emmer vol papflessen zien rondlopen. Robbie en Tom moeten de flesjes aan de jongere bavianen geven door het hek heen, zonder teveel contact te maken, om dezelfde reden als eerder beschreven.
Daarna krijgen we meer uitleg over hoe bavianen bij C.A.R.E belanden. Vaak is het uit onwetendheid en angst dat ze worden gedood, mensen denken dat ze gevaarlijk zijn. Ze zien er imposant uit maar nu we al een paar keer tussen de wilde longtits hebben gewandeld weten we dat ze niets doen zolang je jezelf niet agressief opstelt. Het gaat gewoon om wederzijds respect. Ook worden ze gedood door boeren, omdat de bavianen op hun land komen, wat hierbij vergeten wordt is dat het territorium wel eerst van deze dieren was. En nogmaals, als ze met respect worden behandeld krijg je respect terug. De meest verschrikkelijke reden zijn natuurlijk de jagers, die ze voor de lol vermoorden... en we krijgen meteen een vreselijke reportage te zien waarna de tranen in mijn ogen staan. Wat heel vaak gebeurt is dat zo'n jager vrolijk wat bavianen neerknalt omdat hij voor God wil spelen, de lijken laten ze nadat ze er trots mee geposeerd hebben trouwens meestal liggen, opeens ziet dat een doodsbang kleintje zich gillend aan zijn dode moeder vastklampt. Terwijl ze weten dat ze dit kleintje binnen een paar jaar als het groot is ook gewoon zouden neerknallen, hebben ze er toch het hart niet voor en zo komt het soms rechtstreeks, soms via via bij C.A.R.E terecht. Zoals Eliana, de enige baby die hier momenteel zit en waar ik samen met Abbi en Nadine het volgende uur mag bijzitten. Haar verhaal is gruwelijk, zoals hierboven beschreven. Caroline liet ons een foto zien die de jager had doorgestuurd naar het center om te vragen of ze haar wilden opvangen. Op de foto is Eliana te zien, haar mond wijd open in een doodsbange schreeuw gevormd, angst en paniek in haar oogjes, ze was amper een tweetal weken oud.
Intussen stelt ze het gelukkig heel goed, al draagt ze het trauma ongetwijfeld met zich mee, en een uur met haar is eigenlijk veel te kort om haar vertrouwen te winnen maar het is fantastisch om haar te leren kennen en ik hoop dat er nog veel Eliana shifts komen.
's Avonds na alweer een superlekker diner blijkt Permission nog een cake te hebben gebakken!
We spelen traditiegetrouw Glums and Glows, een spelletje waarbij we om de beurt ons slechtste moment van de dag (Glum) en ons beste (Glow) moeten vertellen. Er is echter een adder: als iemand bijvoorbeeld zegt dat z'n Glow: Eliana ontmoeten was, begint de rest te schelden: hoe durf je! Ze is een wees! Weet je wel wat ze heeft meegemaakt? Dus het komt erop neer dat je nooit dieren voor een Glow mag gebruiken, wat het spel vrij moeilijk maakt... ach ja, werken met grotendeels mensen die bijna de helft van je eigen leeftijd zijn houdt je wel jong en onnozel ;-)
Na het avondeten wordt er een kampvuur aangestoken en roosteren we marshmallows. Plots ziet Robbie iets kruipen onder een betonnen opbergruimte voor het hout, vlak naast de picknicktafel waar we aan zitten... een schorpioen! Roly, een stille zwarte jongen waarvan ik nog steeds niet weet of hij een vrijwilliger is of één van de vaste medewerkers hier, vangt hem om hem straks verder op het terrein vrij te laten. De schorpioen is slechts een 4-tal centimeter groot maar het blijkt een gevaarlijke soort. Dat kan je zien aan het feit dat zijn scharen heel klein zijn maar zijn staart heel dik, daar zit namelijk het gif in. De dag erna horen we ook dat Roly een cobra uit het washok heeft gejaagd. Spannend hier! Benieuwd wat morgen weer brengt!
Ps: ik vergat gisteren nog een docu te vermelden die je kan opzoeken op YouTube als je geïnteresseerd mocht zijn: Paul o' Grady heeft een paar filmpjes gemaakt over C.A.R.E.
Neem ook gerust eens een kijkje op www.primatecare.org
En voor nu: Slaapwel!

Donderdag 19 september 2019
Onze dag begint fijn: na het ontbijt hebben we Eliana shift! De dagen bij C.A.R.E zijn ontzettend afwisselend, elk uur doe je wel iets anders. Ons uurtje bij Eliana is kostbaar dus we zorgen dat we zeker op tijd zijn. Het is voor Robbie de eerste keer, Eliana is iets meer op haar hoede bij mannen, maar ze leert wel bij. Toen ze nog heel klein was begon ze blijkbaar altijd te gillen als ze nog maar een man zag. Mannelijke vrijwilligers moeten het rustig aanpakken en nog niet te dicht komen zitten. Eliana zit sowieso bij een vrijwilliger die hier al langer is en waar ze al vertrouwd mee is, als je geluk hebt leert ze dat je ok bent en springt ze af en toe op je om dan snel weer naar de eerste persoon te springen, of ze knijpt eens in je vinger, neemt een bosbes van je aan enzovoort. Je moet geduld hebben met haar, maar dat is ze meer dan waard. Van op een afstand vind ze Robbie heel interessant, maar dichtbij hem komen wil ze niet. Het zal tijd nodig hebben.
Hierna hebben we weer 2,5 uur troop clean, lekker smerig worden en dan een halfuur zalig douchen dus.
Vandaag zien we voor het eerst hoe de rangorde werkt: hoe zwarte mannen het meeste respect afdwingen bij bavianen. Als we naar het tweede hok moeten, zorgt Stephen ervoor dat de bavianen in een ander hok gaan. Dat lukt meestal heel vlot, Stephen is zo'n beetje een alpha baviaan, een heel rustige mens met superveel kennis: bij de vrijlatingen gaat hij bijvoorbeeld een half jaar in het gebied kamperen waar ze worden vrijgelaten, tot de lente komt en hij weet dat ze voedsel zullen vinden. Maar deze keer is er één baviaan die niet wil, Stephen probeert vanalles maar de baviaan blijft gewoon zitten. Stephen is blank, we hebben een zwarte man nodig voor deze klus. Hij roept de hulp in van één van de "workers" zoals ze de vaste mensen hier noemen. Deze man moet maar 1 keer een gebaar maken en de baviaan vliegt naar het ander hok. Gek hoe ze huidkleur kunnen onderscheiden!
Na onze douche helpen we Sam. Zij geeft les als de klassen op bezoek komen. Sam helpen betekent eigenlijk: in de buurt blijven, de kinderen mee van de ene plaats naar de andere brengen, muffins en water uitdelen tijdens de pauze... Het valt op hoe beleefd ze zijn, ze spreken steeds met twee woorden en noemen ons steevast "sir" en "madam". We kunnen ook meteen de les meevolgen en vinden het fantastisch hoe ze hier ingelicht worden. Ze leren alles over het project en waarom bavianen belangrijk zijn voor ons ecosysteem, waarom het slecht is om ze te doden enzovoort... Ik praat even met hun lerares en blijkbaar mag elke leerkracht zelf de schooluitstappen kiezen. Ze zegt dat de meesten typische dingen uitkiezen om met de kinderen te doen maar dat zij altijd voor C.A.R.E kiest omdat ze het ook belangrijk vindt dat de kinderen hierover leren. Afrikaanse kinderen worden meestal opgevoed met een angst voor dieren, dus dit is echt heel goed voor hen. Velen van hen zijn zelfs doodsbang van de hondjes die hier rondlopen, dus we leren hen dat dat niet hoeft, dat deze honden niet zullen bijten en dat ze heel zacht zijn als je ze RUSTIG aait. Dikke labrador Hamish weet niet wat hem overkomt als hij ineens door tientallen handen geaaid wordt!
We helpen Sam tot het tijd is voor de lunch, daarna maken we weer flesjes en dan mogen we opnieuw een uurtje naar Eliana. Robbie blijft fascinerend zolang hij niet te dicht komt. We zitten met z'n vieren bij Eliana volop bavianentaal te oefenen, een beetje een gek gezicht. Je moet vooral grunten: "eh eh eh" geluidjes maken om haar op haar gemak te stellen. En als ze naar je kijkt moet je "lipsmacks" doen. Dat is hoe alle bavianen communiceren op een vriendelijke manier: een soort kleine bewegingen van je lippen en je tong. Je krijgt er wel een droge mond van. Bij mij springt ze voor het eerst een paar keer op mijn schoot, voor enkele seconden weliswaar. En op een gegeven moment zit ze op mijn benen en plast ze op mijn sok. Kennelijk een teken dat ze me vertrouwt, en Anna raadt me aan de sokken niet te wassen en steeds te dragen tijdens Eliana shifts. We hebben een apart kastje voor onze Eliana outfits dus daar bewaar ik ze dan maar in, gelukkig ruikt haar plas niet echt.
De volgende shift is er ook eentje om naar uit te kijken. We mogen Patats een uur gezelschap houden! Weet je nog dat ik vertelde over Patats? Ze werd 20 jaar lang in een vat gevangen gehouden, een witch doctor gebruikte haar uitwerpselen en urine om medicijnen te maken. Helaas gebeuren zo'n dingen nog altijd in Afrika. Patats is klein en gebocheld en een beetje eenzaam. Ze is de enige volwassen baviaan waar vrijwilligers bijmogen, al wordt ons wel gevraagd om alleen foto's van haar te nemen, en niet met haar. Het sluit namelijk niet aan bij de aanpak van "geen menselijk contact na een bepaalde leeftijd", maar Patats is een ander geval. Caroline vertelt ons dat ze iets meer gesteld is op mannen en dat klopt. Ze "groomt" hem, haalt stukjes stro van zijn t-shirt, vraagt hem om haar te groomen... Ik krijg wel een knuffel, een heel gek moment. Als Patats een knuffel geeft komt ze ineens naar je toe, als je lipsmackt, kijkt in je ogen en pakt je arm vast en trekt die naar haar toe. Bavianen hebben prachtige ogen die recht in je ziel lijken te kijken. Patats heeft een nieuwe baby die Daisy voor haar heeft gekocht toen ze vanmorgen de wekelijkse inkopen in de supermarkt deed. Het is een pluche beertje en ze draagt het de hele tijd op haar rug, legt het af en toe neer om het te groomen. Het is triest en aandoenlijk tegelijk. Ze had een baby maar die werd door Stevie Wonder door de draad afgepakt en verscheurd, arme Patats.
Onze laatste shift zijn "kippen en cavia's", wat niet meer inhoudt dan dit: tellen of er nog steeds 3 cavia's en 2 konijnen in leven zijn, en de 5 kippen die loslopen op het terrein naar hun hok loodsen. Het gaat vlot met de hulp van pincher Jako, die zich echt als een herdershond gedraagt.
Om 5 uur springen we in de koffer van Samantha's pick-up truck, we gaan met een paar biertjes naar de picknickplaats buiten het C.A.R.E domein, een heel mooie plek bij de rivier, al staat er en gedenkbord voor een jongen die hier in 2000 werd opgegeten door een krokodil. Toch is het hier prachtig, en alsof het nog niet perfect genoeg is zien we opeens vlakbij een aantal olifanten! Olifanten! We staan te genieten van de pracht als we ineens een andere olifant nog veel dichter zien. Toch maar even terug in de auto springen dus! De olifant wandelt rustig over de weg en poseert voor de foto's.
De eerste van de big five: check!
Deze avond kan niet meer stuk!
Na het avondeten wil Sam graag een documentaire laten zien: "Blood Lions". Ze legt uit waar het over gaat en begrijpt dat niet iedereen dit zal willen zien. Robbie en ik passen, dit gaat teveel pijn doen. Ik vind het wel heel belangrijk dat zoveel mogelijk mensen hiervan weten, ik wil alleen de beelden niet zien. Kennelijk zijn er in Zuid-Afrika een aantal "rescue centers", waar vrijwilligers een bedrag betalen om "iets goeds te doen", net als hier. De projecten trekken veel mensen aan omdat je hier kan werken met leeuwenwelpjes, arme weesjes van gedoodde ouders. De projecten lijken zeer ok maar het zijn brainwash praktijken: als de welpen volwassen worden, worden ze voor veel geld verkocht aan gebieden voor Canned Hunting: ingeblikte jacht. Dit betekent letterlijke: jagen op tamme dieren die niet weg kunnen. Jagers (ik wil veel lelijkere woorden gebruiken) mogen hier tamme leeuwen komen afschieten als ze er veel geld voor betalen. Zelfs als je nog nooit een geweer in je handen hebt gehad kan je een leeuw vermoorden. Walgelijk. Ik wil de docu echt niet zien maar ik zal nooit een center voor wilde katten bezoeken zonder uitgebreid te hebben opgezocht of het ok is, wat het waarschijnlijk zelden is.
Wij gaan vroeg naar bed met de herinnering van deze onvergetelijke avond in ons hoofd. Als je het aankan raad ik je aan om Blood Lions te bekijken en twee keer na te denken voor je zulke projecten steunt. Een geïnformeerd mens is er twee waard!
Het is alweer een lange blog geworden zie ik, dus laat ik hem maar posten :-)
Tot gauw!

Geschreven door Debbie-en-robbie-in-wonderland