Voor vandaag staan er twee leuke tours op de planning. We zijn natuurlijk in de Champagnestreek, dus het lijkt ons leuk om wel iets meer ervan te zien dan die herenhuizen op Avenue de Champagne van mensen met veel te veel geld π Ik had eigenlijk voor de afgelopen dagen geprobeerd een tour te boeken, maar we hebben een klein probleem: er is voor alle online boekingen een creditcard nodig, blijkbaar… Tot nu toe hebben wij nog nooit een creditcard nodig gehad, dus we hebben er niet aan gedacht om er eentje aan te vragen. We wilden op donderdag graag een Jeeptour door de wijngaarden doen, maar na mailcontact met het kleine Champagnehuis dat dat regelt bleek dat zij op donderdag een Champagnelevering in Parijs moesten doen. De enige optie was dus vrijdagmiddag. Eigenlijk hadden wij dan al onderweg willen zijn naar Purmerend, maar de tour lijkt ons te leuk om te laten zitten. We gaan hem doen dus! Omdat we de ochtend nog helemaal vrij hebben en Épernay boven de grond wel hebben gezien, zijn we nieuwsgierig naar de wijnkelders waar we al een paar keer over gehoord hebben. We hebben hiervoor iets leuks gevonden, namelijk een tour in een treintje door de wijnkelders! Helaas was ook hiervoor een creditcard nodig om te boeken. Gisteren, toen we in Reims aan kwamen, heb ik daarom het Champagnehuis opgebeld om te kijken wat er mogelijk was. Nadat eerst de verbinding verbroken werd, en ik bij een volgend belletje 4x ben doorverbonden is het gelukt om een treintour voor vrijdagochtend te boeken. Daar gaan we nu dus heen, we hebben er zin in!!
Als we bij het Champagnehuis Mercier aankomen, krijgen we twee audio-apparaten met genummerde knoppen waar we op kunnen drukken. Tijdens het wachten tot de tour begint kunnen we daarmee al veel leuke weetjes horen over het Champagnehuis Mercier. We zijn vroeg, dus we hebben hier ook echt tijd voor. Het champagnehuis is opgericht in 1858 door Eugène Mercier. Hij wilde dat er veel bekendheid kwam voor zijn champagne, en gaf dan ook veel aandacht aan marketing. Zo is er een reclamefilm van 5 minuten gemaakt voor zijn champagne, maar het filmen duurde wel twee jaar. Mercier wilde namelijk dat de werkzaamheden uit de wijnkelders in het filmpje voor kwamen, maar omdat het daar te donker was moest iedere setting boven de grond nagebouwd worden. Ook kwam Mercier op het idee om een enorm vat te maken waar de inhoud voor meer dan 200.000 flessen champagne in zou passen. Er werd hout geïmporteerd en in de constructie en behandeling van het houten vat ging veel tijd en moeite zitten. Maar: het lukte! Om te zorgen dat mensen over Mercier zouden gaan praten, pakte hij zijn kans op een wereldtentoonstelling in Parijs. Hij ging met een stoet van 24 ossen met daarachter een kar met het champagnevat erop op pad. Door het enorme gewicht hield de kar het niet, waardoor deze gerepareerd moest worden. Binnen een dag was de stoet weer op pad. Het doel van Mercier was om in Parijs meer bezoekers te krijgen dan de Eiffeltoren, maar dat lukte nét niet en Mercier werd tweede. Zijn uiteindelijke doel was wel bereikt: veel aandacht! Iets anders, waarvoor Mercier voor gek werd verklaard, was dat hij opdracht gaf om 18 kilometer aan wijnkelders aan te leggen. Andere champagnehuizen hadden kelders die berekend werden in aantal meters, dus een wijnkelder van kilometers lang was gekkenwerk. Maar door te dromen en te doen heeft hij het toch voor elkaar gekregen, waarna andere champagnehuizen gevolgd hebben met kilometerslange wijnkelders.
Ook horen we eindelijk waarom in dit gebied zo veel champagne gemaakt wordt. Dit heeft blijkbaar te maken met de bodem. De bodem bestaat uit een dikke laag van kalk en krijt van soms wel 200 meter dik. De wortels van de wijnstokken kunnen gemakkelijk in deze zachte grond wortelen en groeien. Daarnaast is de kalkstenen grond een soort spons: wanneer de bodem te nat is voert het water af, wanneer het droog is houdt het water vast. Ondanks dat het gemiddeld vrij koud is in dit gebied (10,4 graden) worden de wijnstokken beschermd tegen de kou en vorst doordat de wijnstokken op hellingen liggen. De kalkbodem is perfect om wijnkelders onder te maken: de bodem is relatief makkelijk uit te hakken, en doordat de bodem zo veel vocht vasthoudt is er in de kelders een ideale temperatuur en luchtvochtigheid. Er hangt ook een kaart van de streek met waar de verschillende soorten druiven die in champagne zitten voorkomen. Épernay ligt precies op een stuk waar alle soorten druiven samen komen. Misschien heeft dat, naast de Avenue de Champagne, ook bijgedragen aan het feit dat Épernay hoofdstad van de Champagne wordt genoemd?
Na deze informatie is het tijd voor de tour. We zijn maar met 6 andere mensen, terwijl het treintje voor zeker 50 mensen plaats heeft. Eerst mogen we in een soort filmzaal zitten, waar we een filmpje kijken over de geschiedenis van Mercier. Daarna gaan we in een lift naar beneden, waar we een soort reclamefilmpje zien. Als we beneden zijn, kunnen we in het treintje en gaat de tour van start! We krijgen nu ook de informatie via dat audio apparaat in het Nederlands. Er wordt uitgelegd hoe champagne gemaakt wordt en welke processen achtereenvolgens plaatsvinden. Ook zien we de champagnes in de kelder staan in rekken die gebruikt worden om de neerslag/bezinking naar de hals van de fles te laten zakken. Om dit voor elkaar te krijgen, moeten de flessen achtereenvolgens in verschillende rekken staan die de flessen steeds meer op de kop zetten. Als de neerslag in de flessenhals zit, wordt de flessenhals diep bevroren. De kurk wordt uit de fles getrokken, en daarachteraan plopt het bevroren stuk neerslag uit de fles. Er wordt extra suiker en gist in de fles gestopt voor de bubbels, en er gaat een nieuwe kurk op. En na (ik dacht) minimaal anderhalf jaar wachten is de champagne klaar! Het is leuk om al die gangen te zien, we zitten 30 meter onder de grond en het is daar continue 10 graden. Gelukkig hebben we onze jassen meegenomen π Het treintoertje duurt ongeveer een half uur. Daarna kunnen we een beetje champagne proeven. Ik houd eigenlijk niet echt van champagne, maar deze vonden we allebei wel lekker π.
Na de treintour gaan we lunchen. Rick vindt een leuk restaurantje, waar ik echt een van de beste Caesar salades ooit eet en Rick is helemaal blij met 3 stukken vlees. Het is ook meteen ons laatste etentje van de vakantie, dus daar moet even een foto van gemaakt worden π
Begin van de middag gaan we op weg naar onze laatste uitje van de vakantie: de Jeeptour door de champagnevelden! We moeten naar een paar dorpen verderop rijden. Als we aankomen zijn de vier anderen waarmee we de tour gaan doen al aanwezig, het zijn Belgen dus gelukkig kunnen we elkaar verstaan. De tour zou in het Engels gegeven worden, maar de eigenaar geeft aan dat hij in het Frans meer uit kan leggen en vraagt of de Belgen dat dan voor ons willen vertalen. Dat vinden ze prima (en wij ook), dus dat spreken we af π
We gaan met z’n allen in een Jeep zitten. Ik zit met twee andere dames op de achterbank, hun mannen zitten op een soort bankjes helemaal achterin de Jeep en Rick heeft geluk met zijn 1e rangs-plek op de bijrijdersstoel! We rijden als eerste naar de plek waar de uiteindelijke champagne gemaakt wordt. We komen in een ruimte met heel grote metalen tanks, waarin de druivensap aan het gisten is. Om te laten zien dat een champagne niet zomaar gemaakt is, worden we meegenomen naar een aantal kleinere wijnvaten die op de grond staan. Van één van de vaten gaat er een dop af aan de bovenkant. In dit vat vindt hetzelfde proces plaats als in de metalen tanks, de gisting. We mogen even ruiken boven het vat. De Belgen ruiken als eerste, en deinzen terug voor de lucht. Ik denk, zó erg kan het toch niet zijn… nou ja, wel dus haha. Ik kon me écht niet voorstellen dat iets wat uiteindelijk champagne wordt zó kan stinken. Het ruikt ook gewoon naar niks bekends, alleen maar stank. Gelukkig gaat de dop er weer snel op. Het vat ernaast is een stapje verder. Met een pipet haalt de eigenaar wat van de inhoud uit het vat en doet een klein beetje in glazen, en we mogen het proeven. Dat is gewoon witte wijn! Het is minder zuur dan champagne, en miste ook de bubbels natuurlijk. Maar deze witte wijn wordt later wel champagne. Daarna haalt hij uit een ander vat een rode sap, die we ook kunnen proeven. Rick vindt het naar Cassis smaken (wel Cassis zonder prik dan π). Als laatste klimt de eigenaar een hoge trap op om uit de gistingsvaten rode druivensap te pakken. Deze rode druivensap is van de laatste pluk van twee weken geleden en zit nog middenin het gistingsproces. Als we dat nu zouden gaan drinken, kunnen we allemaal ziek worden ervan. Een van de Belgen vraagt waarom hij eigenlijk rode druivensap heeft als champagne alleen van witte wijn wordt gemaakt. Had ik mezelf nog niet eens afgevraagd eigenlijk. Maar de eigenaar vertelt dat het een vernieuwend iets is, en dat ze aan het experimenteren zijn om over een aantal jaar rode champagne aan te bieden. Krijgt Rick dan toch gelijk, dat ze eigenlijk gewoon Cassis met wat alcohol erin aan het maken zijn?
We lopen door naar de ruimte achter de metalen tanks. We komen in een enorme ruimte, een soort grote schuur. Daar staan de apparaten waarmee de druiven geperst worden. Twee weken geleden was het hier een grote drukte, toen kwamen alle druiven binnen om te persen. Nu zijn ze net klaar met het schoonmaken van de machines en de kratten, alvast alles klaarmaken voor de oogst van volgend jaar. Tijdens de weken dat er geplukt en geperst wordt slapen de medewerkers bijna niet. De eigenaar vertelt dat hij zelf tijdens deze weken 20 uur per dag werkt, en dus maar een paar uur heeft om te slapen. Hij wijst later ook een deur aan vlak naast de loods waar we in staan, dat is een plek om te slapen tijdens deze drukke weken zodat hij vlakbij het bedrijf is. Geen idee of hij echt zo veel uren werkt of dat hij overdrijft. Maar in die weken werken ze in ieder geval heel veel π Weten jullie nog dat ik toen we van Montpellier naar Carcassonne reden uit mijn droom geholpen werd dat alle druiven nog met de hand geplukt werden? Terwijl we in de loods staan vraag ik naar die machines die we wel eens hebben zien rijden in de wijngaarden, en de eigenaar begint meteen zijn hoofd te schudden. Ik zei iets verkeerd geloof ik π Blijkbaar is het machinaal plukken in de Champagnestreek verboden. Er zijn veel regels waaraan men zich moet houden in deze regio, en één daarvan is dat alle druiven met de hand geplukt moeten worden. Wanneer dit machinaal gebeurt, beschadigen de schillen vaak en komen de druiven los van de steeltjes waardoor de steeltjes niet meekomen. En de steeltjes en schillen zijn (vooral voor de rode wijn) belangrijk voor de smaak, vanwege de tannines die erin zitten. Oke, dus er is tóch nog een gebied waar de druiven met de hand geplukt worden π
Na het bekijken van de loods gaan we naar de velden toe! We stappen weer in de Jeep en rijden via allemaal smalle weggetjes tussen de velden door. Het is af en toe wat hobbelig, maar ja dat is te verwachten natuurlijk als je met een Jeep op pad moet! We moeten via de weggetjes bij de velden komen van degene die de tour geeft. Op een gegeven moment ligt er een enorme hoop aarde over de weg heen, iemand is zijn druivenvelden aan het omploegen ofzo. Maar er is niemand te bekennen. Na een foto gemaakt te hebben van het obstakel (want dit mag niet, het is een gemeenschappelijke weg), probeert de gids deels langs, deels over de hoop aarde heen te rijden want we moeten toch bij zijn velden komen. Helaas lukt dat echt niet, waardoor we moeten omkeren. Gelukkig heeft hij nog wel een andere route. Vlak na het omkeren komen we de “dader” van de hoop aarde tegen, en hij geeft aan dat de hoop morgen weg is. Wij hebben er niks aan natuurlijk, maar goed voor de gids om te weten π De alternatieve route wordt een stuk spannender, we gaan heel stijl naar beneden en het gehobbel wordt nu wel heel erg achterin. Ik kon me gelukkig goed vasthouden, maar ik had steeds bijna mijn buurvrouw op schoot zitten die zich niet goed vast kon houden, haha! De gids vertelt dat hij hier vroeger met zijn vader ook kwam als het sneeuwde. Dan reed zijn vader met de auto naar boven, en mocht hij daarna met de slee van de steile heuvel af. En dat steeds opnieuw. Gelukkig waren de brandstofprijzen in die tijd wat anders… π
We komen bij de velden van de gids en stappen uit. Eerst worden er natuurlijk wat foto’s gemaakt, en daarna komt de uitleg over de druiven. Er hangen nog wat kleine trossen aan de ranken, dus we mogen de druiven ook proeven. Het zijn kleinere druiven dan we in de supermarkt kopen, dus ik denk eerst dat ze misschien gewoon niet zo goed gegroeid zijn. Maar de gids vertelt dat de druiven zo klein horen en dat wijndruiven inderdaad anders zijn dan de druiven in de supermarkt. Hiervan kunnen we bijvoorbeeld maar een paar druiven eten, als we te veel eten kunnen we al last van onze buik krijgen. Naast dat de druiven een stuk kleiner zijn, zijn ze ook een stuk zoeter. Bij het maken van wijn of champagne wordt er veel suiker toegevoegd, ik dacht voor champagne tussen de 6 en 12%. De gids vertelt dat hij altijd echt aan de onderkant zit, dus rond de 6%, omdat de druiven al zoet genoeg zijn en hij de smaak van de druiven niet wilt maskeren. We krijgen wat champagne om te proeven. De Belgen zijn erg benieuwd wat de gids eigenlijk de rest van het jaar doet, als er maar twee weken echt geoogst en geperst moet worden. Gelukkig kan de gids lachen om deze vraag en vertelt dat ze ieder jaar bijvoorbeeld alleen al vijf maanden bezig zijn met het snoeien van de wijnranken. Hij laat dit zien en begint aan een boompje te knippen. Ik denk dus dat er gewoon wat takjes af gaan, en ik maak tussendoor wat foto’s van de omgeving. Als ik weer kijk, is dat hele boompje gewoon gekortwiekt! Er blijft eigenlijk alleen nog een stengel over. Op verschillende hoogtes hangen ijzerdraden tussen de wijnranken. De gids vertelt dat de stengel op zo een manier aan de ijzerdraden vastgemaakt moet worden dat de stengel een beetje scheef getrokken wordt. Op die manier verdelen de voedingsstoffen zich het beste, of zoiets. En na de maanden van snoeien, moeten de stengels steeds weer op een andere manier vastgemaakt worden aan de ijzerdraden. Hij is dus wel echt méér dan die twee weken per jaar hard aan het werk π
Op de terugweg in de Jeep vertelt de gids dat het eigenlijk niet meer mogelijk is voor mensen om een champagnehuis te beginnen. Hij had het geluk dat zijn opa er ooit mee begonnen was, wat daarna over ging naar zijn vader en daarna naar hem. Maar om zelf te beginnen moet iemand zó veel investeren dat het eigenlijk onmogelijk is. Daarnaast moet het ook echt je passie zijn, omdat je het anders niet volhoudt. Ik kan me er wat bij voorstellen… We kletsen nog even met de Belgen over hun vakantieplannen. Zij zijn voor een lang weekend in Frankrijk en dat weekend is net begonnen. Ze vertellen dat ze naar Épernay gaan en een restaurant hebben gereserveerd. Ik voel het al aankomen, dus ik vraag welk restaurant ze hebben gereserveerd. Yep, precies dezelfde als wij op onze eerste avond in Épernay. We hebben ze dus maar de tip gegeven om voor de zekerheid op zoek te gaan naar een plan B, C en D π
Voor ons is Épernay natuurlijk de afsluiting van onze reis. We gaan de auto weer in, op naar Purmerend! Uiteraard weer met voldoende eten, drinken en verhaaltjes over wat we allemaal zien onderweg. We rijden bijvoorbeeld langs Waterloo, waar we het laatste hoofdkwartier van Napoleon zien en de herdenkingsplaats voor de slag bij Waterloo. Ook ervaren we weer wat een baggerwegen België heeft. Het is best hard aan het regenen en de weg is niet verlicht, waardoor we heel erg slecht zicht hebben. Ik kan echt niet wachten tot we de Nederlandse grens bereiken zodat we in ieder geval weer veilig kunnen rijden. Vlák voordat we de grens over rijden stopt het gehobbel op de weg, hebben we geen last meer van opspattende regen van de voorganger, is er verlichting en kunnen we weer lekker rijden. Hallo Nederland, we zijn er weer! We krijgen best wat trek. Rick weet dat er in Breukelen een McDonalds zit, dus daar gaan we even naartoe om naar het toilet te gaan en wat eten te halen. Nog even en we zijn thuis!
Als we in Purmerend aankomen helpt Dennis met het uitladen van de auto en het tillen van de bagage. Rick heeft blijkbaar veel vertrouwen in hem, want hij krijgt de twee dozen wijn die we hebben gehaald in Frankrijk in zijn armen. No pressure… π Gelukkig komt alles heel aan boven. De verwachting, of hoop misschien, is dat de katten blij aan komen rennen als we binnen komen. Nou, vergeet het maar, er wordt een beetje om een hoekje geobserveerd wie de indringers zijn. Dennis heeft tijdens de vakantie op het appartement en de katten gepast, en ze hebben het veel te leuk gehad om ons te missen, denk ik. Gelukkig maar, eigenlijk π Dennis gaat na 2,5 week op zichzelf wonen weer naar huis, en wij gaan de katten knuffelen. Opruimen komt dit weekend wel π Beau is weer helemaal in de wolken dat haar vriend Rick weer thuis is, Belle is volgens mij boos op mij dat ik haar “in de steek heb gelaten”. Ze gaat vanaf een afstandje naar me staren, en als ik haar roep draait ze haar hoofd van me weg. Nou, dat komt morgen wel weer goed wanneer ze me nodig heeft om eten in haar voerbak te doen π
Wat hebben we een geweldige vakantie gehad, we hebben zo veel gezien, zo veel gedaan en vooral heel erg veel geluk gehad met het weer! Zo’n autovakantie als deze is zeker weten voor herhaling vatbaar. Het duurt nog even voordat we weer zo’n lange vakantie hebben, maar tot die tijd kunnen we heerlijk bedenken waar we dan allemaal heen zullen gaan. Voor de vakantie waren we blij met de “vrijheid” die het gaf dat we van tevoren nog niks hadden geboekt, maar het was ook wel spannend. Want wat als het alleen maar wekenlang stress oplevert? Gelukkig was daar totaal geen sprake van en konden we samen vrij last-minute steeds bedenken waar we heen wilden. Op deze manier hebben we minder leuke (of op dat moment veel te dure) steden kunnen vermijden en konden we om gebieden met slecht weer heen rijden. Zijn we uitgerust? Nope, maar dat was ook niet het doel van de vakantie. Hebben we veel leuke herinneringen gemaakt? ZEKER, op naar de volgende autovakantie!
Geschreven door RickenCarmen