CP in Elsloo
Nederland, Ooststellingwerf
'Vroeg' op vanmorgen na een muggen nacht. Douchen, ontbijten en weg. Oh ja, ook nog betalen. Toen op weg naar het enige werkende stoomgemaal ter wereld. Het Ir. D. F. Wouda Gemaal. We kwamen mooi op tijd aan maar had de indruk dat een half uur later ook niks had uitgemaakt. Nou ja. Eerst even door de tentoonstelling met alle water problemen waar Friesland mee te maken heeft. En dat de gemalen in Stavoren en Lemmer zeer belangrijk zijn. Er zijn nog meer, kleinere, gemalen maar deze 2 zijn wel de belangrijkste. Later werden we, groepsgewijs, ca 10 personen, meegenomen naar het eigenlijke gemaal. Dit gemaal is specifiek gebouwd om water uit de polders van Fryslân te pompen naar het IJsselmeer. Andersom kan niet. Doordoor is er een soort sluis gemaakt om water vanuit het IJsselmeer
de polders in te laten lopen, mocht dat nodig zijn. In het gemaal staan 4 grote ketels om water te verhitten tot stoom en die stoom te gebruiken om de machines aan te drijven. Er stonden 6 ketels maar doordat men vroeger van kolen over is gegaan naar olie staan er nog maar 4. En van die 4 heeft men er nog maar 3 nodig. De 4e staat als reserve. Door de zuivere verbranding van de olie en de grotere hitte die daardoor verkregen wordt bleek men met 3 ketels af te kunnen. De stoom zet een stel zuigers in beweging die een heen en weer beweging omzet in een roterende beweging die op zich weer de pompen aan het werk zetten. Het hele stoom en water circuit is een gesloten kringloop zodat er nauwelijks tot geen stoom/water verloren gaat. De uitleg gaf aan dat het een zeer ingenieus systeem is. De degelijkheid waarmee dit gemaal 100 jaar geleden gebouwd is is onevenaarbaar. Wanneer alle pompen draaien en alle vliegwielen rondtollen is er nergens in het gebouw een trilling te voelen. Er zit zelfs niet het kleinste scheurtje in de muren van het gebouw. Toen konden ze pas bouwen. De rondleiders die vol enthousiasme vertelden waren ook heel trots op het gemaal. Zelfs de oude koperen oliekannetjes in verschillende uitvoering en formaten werden nog steeds gebruikt. Geweldig om te zien hoe zoiets in stand gehouden wordt. Zelfs wanneer er door wat voor oorzaak ook een tegeltje van de wand kapot gaat (en dit zijn speciale tegeltjes) worden deze exact nagemaakt. En omdat de manier hoe deze tegels gemaakt werden niet bewaard was gebleven heeft men er 3 maanden over gedaan om ze goed na te kunnen maken. Zo nauwkeurig zijn ze om het origineel te houden. Woensdag de 7e oktober bestaat het gemaal 100 jaar en komt Koning Willem Alexander op bezoek. De 13e, 14e en 15e wordt het gemaal weer onder stoom gezet en draait hij weer. Helaas waren de entreekaarten voor die data al uitverkocht.
Na van dit alles genoten te hebben zijn we nog even Lemmer in gegaan. Boodschapjes en een patatje mayo gekocht. Ook Lemmer heeft een centrum waar een groot water doorheen gaat en er dus veel boten zijn. Ook heel veel terrasjes, café's en eetgelegenheden. Een zeer gezellig dorp. Het was toen al weer wat later dus op naar de volgende overnachtingsplaats. Dat is Elsloo geworden (niet de Elsloo in Limburg). Onderweg heel veel regen gehad en op de camperplaats nog veel meer. Snel de camper neergezet en stroom er op gezet in de regen. Ook later de verwarming maar even aangezet want het werd fris. Nou maar hopen dat het morgen beter is.
Geen foto van de nieuwe camperplaats omdat 1. Het niet de moeite waard is en 2. Het buiten zijkt van de regen.
de polders in te laten lopen, mocht dat nodig zijn. In het gemaal staan 4 grote ketels om water te verhitten tot stoom en die stoom te gebruiken om de machines aan te drijven. Er stonden 6 ketels maar doordat men vroeger van kolen over is gegaan naar olie staan er nog maar 4. En van die 4 heeft men er nog maar 3 nodig. De 4e staat als reserve. Door de zuivere verbranding van de olie en de grotere hitte die daardoor verkregen wordt bleek men met 3 ketels af te kunnen. De stoom zet een stel zuigers in beweging die een heen en weer beweging omzet in een roterende beweging die op zich weer de pompen aan het werk zetten. Het hele stoom en water circuit is een gesloten kringloop zodat er nauwelijks tot geen stoom/water verloren gaat. De uitleg gaf aan dat het een zeer ingenieus systeem is. De degelijkheid waarmee dit gemaal 100 jaar geleden gebouwd is is onevenaarbaar. Wanneer alle pompen draaien en alle vliegwielen rondtollen is er nergens in het gebouw een trilling te voelen. Er zit zelfs niet het kleinste scheurtje in de muren van het gebouw. Toen konden ze pas bouwen. De rondleiders die vol enthousiasme vertelden waren ook heel trots op het gemaal. Zelfs de oude koperen oliekannetjes in verschillende uitvoering en formaten werden nog steeds gebruikt. Geweldig om te zien hoe zoiets in stand gehouden wordt. Zelfs wanneer er door wat voor oorzaak ook een tegeltje van de wand kapot gaat (en dit zijn speciale tegeltjes) worden deze exact nagemaakt. En omdat de manier hoe deze tegels gemaakt werden niet bewaard was gebleven heeft men er 3 maanden over gedaan om ze goed na te kunnen maken. Zo nauwkeurig zijn ze om het origineel te houden. Woensdag de 7e oktober bestaat het gemaal 100 jaar en komt Koning Willem Alexander op bezoek. De 13e, 14e en 15e wordt het gemaal weer onder stoom gezet en draait hij weer. Helaas waren de entreekaarten voor die data al uitverkocht.
Na van dit alles genoten te hebben zijn we nog even Lemmer in gegaan. Boodschapjes en een patatje mayo gekocht. Ook Lemmer heeft een centrum waar een groot water doorheen gaat en er dus veel boten zijn. Ook heel veel terrasjes, café's en eetgelegenheden. Een zeer gezellig dorp. Het was toen al weer wat later dus op naar de volgende overnachtingsplaats. Dat is Elsloo geworden (niet de Elsloo in Limburg). Onderweg heel veel regen gehad en op de camperplaats nog veel meer. Snel de camper neergezet en stroom er op gezet in de regen. Ook later de verwarming maar even aangezet want het werd fris. Nou maar hopen dat het morgen beter is.
Geen foto van de nieuwe camperplaats omdat 1. Het niet de moeite waard is en 2. Het buiten zijkt van de regen.
Geschreven door Clements.reisdagboek
Al 2 reacties bij dit reisverslag
Echt industrieel erfgoed dus, dat gemaal. Zeker. Was erg mooi en indrukwekkend.
Nina 2020-10-04 07:25:34
Ziet er spic en span uit dat gemaal. Dat klopt helemaal. Alsof het nog nooit gebruikt was. Echt heel netjes.
Lineke 2020-10-04 22:49:38
Over deze reis
| Aantal reisverslagen: | |
| Aantal foto's: | |
| Laatste verslag: | |
| Reisduur: | |
| Reisperiode: | |
Of schrijf je reisverhalen via de app
Met de Pindat App kun je offline reisverhalen schrijven en foto's toevoegen. Zodra je weer internet hebt kun je jouw verslagen uploaden. Ook via de app plaats je gratis onbeperkt foto's.
Klik op 1 van onderstaande knoppen om de app te installeren.
