Vanmorgen alweer de laatste keer ontbijt in Ubud. Onze chauffeur zit al in de lobby als we gaan ontbijten. Ontbijt dus, en koffie. Als de koffers zijn ingeladen zetten we koers naar Sidemen. Onderweg worden nog twee stops aangedaan. Langs de route is duidelijk dat Bali welvarender is dan Java. De wegen en de dorpen zijn schoner en verzorgder. Er zijn meer en grotere winkels, ook in bijvoorbeeld bouwmaterialen, tegels, en hindoe tempel onderdelen voor thuis.
Onze eerste stop is in klunkung. Het monument Puputan klungkun is ter nagedachtenis van de bloedige historie van het klunkung district. Het bestond van origine uit een hindoeïstisch vorstendom, dat na kolonisatie en diverse pacificerende acties ten gronde is gegaan. In het monument verhalen een aantal 3 dimensionale vitrines van de bloedige strijd die tegen met name de Nederlandse koloniale troepen zijn gevoerd. In 1908 werden de laatste vorsten in een kansloze strijd tussen geweervuur en speren en krissen verslagen. Van het voormalige paleis of fort van de eerdere koningen is nog alleen het deel over dat vroeger de rechtbank was. De Kertha Gosa is de plaats waar rechtgesproken werd, aldus onze gids, door de plaatselijke vorst, zijn adviseur, en de gouverneur generaal. Tegenover hen gezeten waren lawyers en de beklaagde. In de geschilderde panelen aan de binnenzijde van het dak worden de straffen getoond die bij ieder misdrijf horen. De taferelen zijn redelijk expliciet en gruwelijk: van eeuwig branden in hindoe hell, tot afsnijden van lichaamsdelen. Ongetwijfeld leidden de meeste straffen destijds vroeg of laat tot de dood. Centraal in het resterende deel van het complex is een ‘Floating House’. Het is het deel waar ceremonies en ontvangsten worden gehouden. Ook hier aan de onderzijde van het dak illustraties over hoe deze ceremonies en gebruiken eruit zien. Het nabijgelegen kleine museum toont gebruiksvoorwerpen, een kroon, de klassieke Kris, en het originele meubilair van de kertha gosa.
Na een korte rit brengt onze chauffeur ons naar een hindoeïstisch tempelcomplex waar een ceremonie plaatsvindt. De bewoners van de omliggende dorpen komen offers brengen voor de overledenen van de afgelopen periode. Het tempelcomplex van goa lawah is overladen met gelovigen. Voor iedere overledene wordt een symbolische mand met offergaven voor goede maar ook voor slechte geesten meegebracht. Tussen de giften aan de tempel zien we onder andere een levende eend, keurig verpakt in een ‘reismandje’ van kunstig gevouwen bananenblad. De gids is een enthousiaste verteller over de tempel, het hindoegeloof (I am you, you am I) reïncarnatie, en de gaande ceremonie. Hij toont ook een mandje dat symbool staat voor de belevenis van de hindoeïstische gelovige, als onderdeel van alle mensen op de wereld onder een God. Het mandje bevat de gebruikelijke bloemenoffergave, een ei dat symbool staat voor het eigen dorp, en een kokosnoot, die de hele wereld representeert.
In onze sarongs mogen we achter de gelovigen langs lopend alles van nabij meemaken. Aan het einde van de rondleiding worden we gevangen in een fuik van souvenirverkoopsters. We ‘kopen’ ons een weg naar buiten, nadat de gids zijn welverdiende fooi heeft gekregen. We vervolgen onze reis in de auto naar Sedimen.
Het Alamdhari resort and spa blijkt nog meer overtreffende trap van idyllisch te zijn, dan we tot nog toe tegenkwamen. Op de bergheling van de sidemen vallei kijkt het balkon van onze familiekamer uit over de tuin met zwembad, sawa’s, en de jungle, met daarachter de vulkaan Agung. Na aankomst lunchen we voortreffelijk, en weer meer authentiek dan in Ubud op de resort. Na een middagje zwembad schuiven we aan bij het nabijgelegen Warung Deva. Daar is de authenticiteit van Indonesië weer helemaal terug. Balinese gerechten, bereidt en geserveerd door extreem vriendelijke mensen. We treffen een Nederlander uit IJsselstein die het hier zo beviel dat ie een huis op het complex kocht 2 jaar geleden. Hij ziet het nu pas weer terug in verband met COVID-19 lockdowns.
We eindigen de dag op het balkon, waar de jungle weliswaar niet meer te zien is, maar zich wel laat horen. Krekels, kikkers, en af en toe een vogel geven een continu concert.
Geschreven door Jossr.op.pad