We slapen tot 5 uur, want dan klinkt alweer de oproep tot gebed. Luidkeels, is deze grote stad! Om 6 uur gaat de wekker.
Voor we vandaag van boord gaan krijgen we uitgebreid instructies: Verkopers negeren! Laat je niks ‘gratis’ aanbieden, want daarmee verplicht je je aan de verkoper. Hij zal je na het bezoek aan de tempel ‘claimen’ waarna je bijna niet meer wegkomt. Je hebt in ieder geval niet meer de kans om in een ander winkeltje, dat je misschien leuker vindt, te kijken. Wissel geen geld, want er kunnen waardeloze Egyptische ponden tussen de euro’s zitten. De handelaren willen erg graag wisselen (‘tauchen? vragen ze steeds), omdat ze met hun losse euromunten nergens terecht kunnen. Als ze ze kunnen omruilen tegen biljetten van 10 of 20 euro, dan kunnen ze ermee naar de bank. Zeg niet hoe je heet, want ze blijven je dan roepen. Het beste kom je van ze af door te zeggen dat je na het bezoek aan de tempel in alle winkeltjes komt kijken. Maar als ze dan vragen: ‘Promise?’ , moet je geen ‘ja’ zeggen.
Per 4 gaan we in een paardenkoets. De paardenkoper zal om een fooi vragen, maar die hoef je niet te geven. Die krijgen ze centraal, maar alleen als ze zich behoorlijk gedragen. Er schijnen zich nogal een tafrelen af te spelen waarbij ze letterlijk vechten om de klandizie. Daarom moeten wij nu per 4 in een koets en we krijgen een papiertje met een nummer. Daarmee bepaalt dus de organisatie in welke koets we zitten, zodat er niet om ons gevochten hoeft te worden. We moeten ook persé in dezelfde koets terug! De rit door het stadje is imponerend! Wat een drukte, viezigheid, lawaai, stank!.. en dat om 7 uur ‘s morgen. Onmogelijk om het vast te leggen.
Na ongeveer een kwartier zijn we bij de tempel. De paardjes worden gestald onder een mooi afdak. Later zien we iets vergelijkbaars bij een andere tempel en daar staat er de naam van Brooke Hospital op. Mogelijk hebben zijn ook aan deze stalling hun bijdrage geleverd.
We moeten een tijdje wachten tot iedereen er is. Intussen vogelvrij ;-) De armbandjes met scarabeetjes die voor 5 voor een euro worden aangeboden, zijn - hoewel natuurlijk nep - wel leuk. Maar ook hier geldt: zodra je maar naar iets kijkt, of je hand in je broekzak steekt, staan er 3 jongens/mannen naast je. Zizo heeft heel duidelijk gezegd: niet kopen hier.

Morgen in Aswan is het beter. Daar is de mentaliteit anders en daar krijg je uitgebreid gelegenheid en het aanbod is overal precies hetzelfde.
Sommige mensen zijn door hun meegebracht losse euromunten heen en ruilen met tussenkomt van de gids hun biljetten voor een nieuwe voorraad. Een gemakkelijke manier om de jongens op straat een dienst te doen en zelf heb je er ook gemak van. Als iedereen er is, gaan we gezamenlijk door de entree en dan zijn we ‘veilig’. Net als gisteren bij Hatsepsoet, mogen de verkopers niet voorbij het entreehek komen. Doen ze dat toch dan worden ze met zacht hand, maar zeer overtuigend, terugverwezen naar buiten het terrein van de tempel. Uiteraard zullen beide partijen de stem verheffen, maar onaangenaam wordt het niet.
We moeten ongeveer 200 meter het grote voorterrein oversteken, de tempel komt steeds beter in zicht: een prachtige symmetrisch piloon, met enorme afbeeldingen van de farao Ptolomaeus VIII die voor het oog van Horus zijn vijanden verslaat.
Deze tempel is gebouwd door de farao Ptolomaeus III (237 v Chr.) en zijn opvolgers (tot 57 jaar v. Chr.). Ptolomaeus en als zijn opvolgers met dezelfde naam waren Grieks, daarom krijgen daar dus eerst wat algemene uitleg over deze zogenaamde Griekse periode. Ptolomaeus presenteerde zich aan het volk als een Egyptische farao. Hij hield zich nauwgezet aan de Egyptische tradities. Toch verschilt deze tempel in een aantal opzichten van de oude Egyptische:
1. De zuilen zijn veel gevarieerder. Waar de oude Egyptische tempels alleen lotus of papyrusvorm hebben, zie je hier veel meer verschillende bovenkanten.
2. De tweede ruimte in de tempel heeft een dak. Dat hadden de oude tempels nooit.
3. In de oude tempels zie je altijd het geboortehuis van de farao achter in de tempel.
In de Griekse tijd staat het geboortehuis apart. Ook hier zien we rechts voor de tempel een apart gebouwtje.
Qua versieringen (beelden en hiërogliefen) is ook in de Griekse tempels alles Egyptisch!
Als we door de poort van de eerst pyloon naar binnen lopen, komen we op een grote binnenplaats met 32 zuilen. Ze zijn allemaal verschillende en representeren allemaal een Egyptische stad.
Door de poort gaan we naar de 2e ruimte die overdekt is, daar staan 18 zuilen. Zizo laat ons de oude bibliotheek zien, niet veel groter dan een flinke walk-in closet. Er zijn heel veel papyrusrollen met tekst gevonden met informatie over 3000 jaar Egyptische geschiedenis. Ze liggen nu allemaal in het museum van Cairo.
Hij toont ons ook een prachtige cartouche en legt uit hoe we die kunnen ‘lezen’. De cartouches gaven in het oude Egypte de naam van de farao aan in symbolen. Belangrijk omdat ze allemaal worden afgebeeld met het zelfde gezicht. Vanaf de Griekse tijd stelt ieder teken een letter voor. Dus met ons kaartje met het alfabet erbij kunnen we de cartouche van Ptolomaeus lezen. Naast de cartouche met de geboortenaam is er ook een cartouche met de kroningsnaam. Aan de hand daarvan kun je alle Ptolomaeussen of Ramsessen uit elkaar houden.
Ook in deze tempel is weer heel veel kapot geslagen. In dit geval vooral door de Kopten, die natuurlijk monotheïstisch waren en het aanbidden van verschillende goden maar niks vondern. Ze begonnen altijd met de ogen en met het gezicht en als ze hun werk grondiger deden, moesten ook de armen en benen eraan geloven. Maar gelukkig is er ook nog heel veel gespaard gebleven: prachtige gravures van goden, farao’s, scarabeeën, ibissen en cobra’s. Je weet gewoon niet waar je kijken moet. De details zijn goed te fotograferen, maar de grootsheid van het geheel is moeilijk vast te leggen!
Als Zizo ons zijn favoriete plekjes heeft laten zien, krijgen we de gebruikelijke 32 seconden om vragen te stellen en daarna mogen we ‘los’. We lopen eerst buiten om de tempel en dan aan de andere kant weer naar binnen door nog een paar prachtige kamertjes. Langzamerhand lopen we terug, onder andere langs het geboortehuis van de farao. Terug bij de paardjes treffen we de mevrouw die bij ons in de koets zat (we moesten met 4 tegelijk reizen). De terugweg is nog hectischer dan de heenweg, omdat inmiddels het straatverkeer echt op gang gekomen is. We zien volgeladen wagen, een markt, een enkele compleet gesluierde vrouw (er zijn weinig vrouwen op straat en de meeste dragen alleen een hoofddoek).
Even na 10-en zijn we terug bij de boot. Tijd om alles meteen weer op te schrijven! En om 11 uur krijgen we in de lounche van Abdul (een van de andere gidsen) uitgebreid uitleg over de twee facultatieve excursies, waar Zizo eerder ook al over vertelde. We gaan beide doen, hoewel het programma er wel erg vol van wordt.
De rest van de dag is rustig: we gaan weer varen. Dus na de lunch doen we eerst een dutje, of we kijken wat van de foto’s terug. Marije heeft sinds vanmiddag last van steken in haar buik. Ze zijn bij buien heel gemeen, maar verder voelt ze zich niet ziek. Ze beperkt het eten wel tot dingen die haar maag niet te veel van streek maken, zoals yoghurt en fruit. Gelukkis is dat in ruime mate aanwezig. Ik geef haar 1 keer immodium en ze neemt een paracetamol, maar het zakt nog niet erg.
Theo kan beter tegen de hitte dan Marije en ik en hij installeert zich met een verrekijker en een fototoestel op het dek. Ik ga pas tegen 4-en weer naar buiten. Er wordt dan net op het dek een kopje thee geserveerd, met een half plakje droge cake erbij. Het wordt steeds gezelliger met de mensen in de groep. Dat komt vooral door de grote eettafels, waar je dus steeds andere mensen treft waar het eigenlijk altijd gezellig mee is. De gesprekjes variëren van het nabespreken van de dag tot ‘waar komen jullie vandaan’. Ook op het dek schuif je daardoor gemakkelijk aan bij een groepje dat al ergens zit. En op het dek, genietend van het uitzicht, deel je dat al snel met iemand die ook langs de reling staat en bijvoorbeeld even je verrekijker wil lenen.
We nemen net als gisteren een korte duik en het zwembadje en installeren ons dan op 3 stretchers. Maar lang kunnen we niet stilzitten. Telkens is er wat te zien, of we hebben ineens de GPS nodig die nog op de kamer ligt en dan moeten we dus op en neer lopen. Ongeveer 5 uur leggen we kort aan bij Kom Ombo. We hebben namelijk ook gasten aan boord die maar een halve Nijlcruise doen, zij gaan in Aswan van boord. Zij krijgen nu dus al de gelegenheid om hier de tempel van Sobek te bezoeken. Wij zullen dat pas dinsdag doen, als we weer op de terugweg zijn. Het schip zal ongeveer een uur langs de kade liggen en wie dat wil mag eraf.
We liggen vlakbij een winkelstraatje (lees toeristenwinkeltjes) en Marije wil heel graag een Egyptische jurk hebben. Dus dit is de gelegenheid om even rustig te kijken.
Natuurlijk klampen de verkopers ons aan, maar ze zijn niet erg opdringerig en Marije geeft gedecideerd aan of ze iets van haar gading ziet. Zo nee, dan lopen we door. Bij een van de winkeltjes ziet ze wel wat leuks hangen dat ze even mag passen. De kleur is mooi, maar de kwaliteit valt tegen, zegt ook de jonge verkoper. De jurk die ze nu aan heeft is ‘made in China’ en zal niet mooi blijven als ze hem wast (de goudverf gaat er dan af). Hij heeft wel wat beters voor haar, zegt hij, en het liefst natuurlijk ook voor Theo en voor mij ;-)
Na wat uitproberen en passen, besluit Marije op een gele jurk, zonder mouwtjes en Theo op een zwarte blouse met een mooie cartouche op de zak. We onderhandelen wat over de prijs.. niet al te strak, er had vast nog wel een paar euro afgekund, maar we vinden dat niet nodig. We betalen voor jurk, blouse en een sjaaltje 200 LE (ongeveer 25 euro). Als we teruglopen is het donker. De zon is onder gegaan maar daar hebben we weinig van gezien, want het is de hele dag min of meer bewolkt geweest. Het is wel een teken voor veel aanwezige mannen dat het tijd is voor het gebed.
Terug op de boot is het nog rustig tot het avondeten begint. Heerlijk om nu buiten te zitten of te liggen op de zonnebanken. Op je rug naar de sterren kijken en genieten van de geuren van de zwoele nacht. We horen krekels en soms kikkers boven het geronk van de motor en de zingende minaretten uit.
Omdat het vanavond zogenaamde Egyptische avond is, is het eten extra mooi opgemaakt en we krijgen wat speciale gerechten. Waarschijnlijk toch nog wel aangepast aan onze Nederlandse smaak. De obers zijn goed op dreef vanavond. Ze leren ons een beetje kennen en weten waar ze met een geintje terecht kunnen. Marije kent een aantal van hun ‘raadseltjes’ en dat komen ze niet vaak tegen;-) Er zijn er twee die ons regelmatig opzoeken. Ze groeten ons in het Arabisch en vinden het leuk om ons te leren wat we dan terug moeten zeggen. Van Zizo hebben we in de bus al geleerd wat “Sabach Alchier” betekent (Goede morgen) en van de ober die Achmed Ali Baba heet, leert Theo ook: “Hoe gaat het ermee” (Enta kwais) en “Met mij gaat het goed” (mea mea). We inmiddels ook kennen ook sjoekran en afoean (Dank je wel en Alsjeblieft).
We zitten aan tafel met Hans en Vera die we later ook op de dansavond nog tegenkomen. Marije heeft nog niet veel eetlust, dus ze pakt weer vooral yoghurt en fruit.
Na het eten begint de Egyptische dansavond. Als snel is duidelijk dat we zelf de show moeten maken. Iedereen die al iets van kleding gekocht heeft, wordt uitgenodigd om dat aan te trekken. Marije ziet er prachtig uit in haar jurk met sjaal. Theo heeft ook zijn zwarte blouse aan en Marije knoopt ons allebei een witte sjaal om het hoofd. Op de trap ontkomen we niet aan de fotograaf die ons vereeuwigt in een aantal Egyptische standjes.
Het programma is hier en daar wat flauw, maar wel gezellig. Marije blijft last hebben van steken in haar buik, dus we nokken niet te laat af. Leggen alles klaar voor morgen en gaan dan slapen!
We zijn pas 2,5 dag hier, maar het lijkt al een eeuwigheid!

Geschreven door Marije.op.reis