Free Wi-Fi is niet makkelijk te vinden in Marokko, maar het is gelukt! Hier is het verslag van afgelopen week dan weer.

Floor zou vandaag - 27 januari - jarig zijn, maar ze is niet meer in levende lijve bij ons. Vooral Lidy heeft hierdoor slecht geslapen. Onze gedachten worden vandaag beheerst door gemis, liefde en verdriet. En dat is goed. De verjaardagkaars gaat aan en we krijgen de hele dag door veel lieve berichtjes die ons goed doen. Af en toe worden onze gedachten wat afgeleid door de mooie natuur om ons heen tijdens de autorit die we maken langs een aantal witte dorpen, de zogenaamde Peublos Blancos. Vooral het ruige en opvallend groen begroeide natuurpark Sierra de Grazalema - ons doel van vandaag - is prachtig. Maar telkens keren onze gedachten weer terug naar Floor. We proberen allebei op onze eigen manier Floor even iets dichter bij ons te krijgen. Lidy leest bijvoorbeeld stukjes uit Floor’s boek en ik luister naar haar muziek, onder andere John Mayer, Gavin D’Graw, Maria Mena en Beth Hart. M’n keel wordt dan regelmatig dik: het voelt of er diep in m’n borst een deksel van een ondergronds meer aan verdriet wordt opgetild. Soms komt er water over de rand van dat meer van verdriet en biggelen er tranen over m’n wangen. Af en toe pakken Lidy en ik elkaar even vast. Woorden zijn niet nodig. Als we thuis zijn betekent dichter bij Floor zijn ook dat we naar haar graf gaan en een prachtig bloemstuk bij haar neerzetten. Dat dit nu niet kan vinden we moeilijk, maar wordt voor een deel goedgemaakt door veel lieve vrienden, familie en natuurlijk Dolf en Soey die een bloemetje bij Floor neerleggen of -zetten. Ondanks alles tikt de tijd verder en zo is plotseling deze dag toch gelukkig bijna voorbij als we aankomen op een camping bij het dorpje Benamahoma.

Lidy heeft een goeie nacht met een seresta’tje. Ik heb niet echt geweldig geslapen. Maar het is gelukkig weer ochtend. De 28ste januari begint zwaar bewolkt en met harde wind, dus we doen rustig aan. We zijn opgelucht dat de 27ste weer achter de rug is dit jaar. Missen en verdriet is er altijd, maar op zulke dagen veel erger. Tegen de middag verdwijnen de wolken en breekt de zon door, we gaan voor de verandering wandelen. Vanaf de camping start een tocht naar een zeldzaam (en beschermd) zilversparrenbos boven in de bergen. Dit lijkt ons supervet om te zien, dus die gaan we doen. Bij de start van de wandeling worden we er nog een keertje in het Spaans en Engels aan herinnerd dat schriftelijk toestemming nodig is om deze route te lopen. Aangezien we geen tijd hebben om dit te regelen, doen we of onze neus bloed. Hopelijk komen we geen boswachter tegen! Het begin van de wandeling is pittig klimmen. Haarspeldbocht na haarspeldbocht slingeren we omhoog langs dichtbegroeide hellingen, waar stokoude, knoestige steeneiken de wacht houden. Ver boven ons cirkelen de ons zo langzamerhand bekende vale gieren hun rondjes. We zijn een paar honderd meter gestegen, als ik in de verte het geknerp van een auto op het onverharde pad hoor. In een beschermd natuurgebied kan dit maar één ding betekenen: parkpolitie en controle of we wel schriftelijke toestemming hebben om hier te lopen. En daar komt inderdaad het witte wagentje met groen parklogo op de zijkanten de hoek omzetten. Eenmaal naast ons stopt de auto en gaat het zijraam open: twee mannen in uniform. Na een beleefd “Buenos Dias” komt natuurlijk de verwachte vraag in zowel Spaans als Engels of wij de schriftelijke toestemming hebben om hier te mogen wandelen. Wij hadden onze strategie al doorgesproken: we zijn domme Hollanders, die geen woord over de grens spreken. We kijken hen (en elkaar) dus glazig, niet begrijpend en hulpeloos aan. “English or Espagnol?” Nee, sorry! De ene agent mompelt iets tegen de ander. Ik versta er niets van, maar ik durf te wedden dat hij “Die gasten belazeren ons.” zegt. Na veel heen en weer toneelgespeel, snappen wij dat we “permission” nodig hebben en “Oh, dat wisten we helemaal niet!” en “Tjee, wat nu?”. Nadat onze paspoortgegevens zijn genoteerd, wordt ons met handen en voeten duidelijk gemaakt dat we niet verder mogen en eerst een “permission” moeten regelen. En we moeten nu rechtsomkeert. “Nee, geen boete. Maar de volgende keer zijn jullie de sjaak.”. En weg is de parkpolitie. Wij wandelen opgelucht (goeie strategie, Lidy!), maar ook schuldbewust terug. Jammer, maar wie niet waagt, ….. Teruglopend haalt een viertal wandelaars ons in die ook geen toestemming hadden. Zij kregen ieder een boete van 100 euro! Pffff …., hebben wij een mazzel! We lopen nog even naar het dorp en dan terug naar de camping. We zijn nog geen uur thuis of het begint hard te regenen en keihard te waaien! Sierra de Grazalema maakt z’n naam waar als natste gebied van Spanje. Morgen trekken we verder, maar we gaan zeker deze unieke wandeling doen als we terugkomen uit Marokko. Dan wel met schriftelijke toestemming natuurlijk.

Af en toe wordt ik wakker van de wind die aan de camper rukt en trekt. Toch voel ik me uitgerust de 29 januari ‘s ochtends. We pakken onze boel op, betalen en gaan op pad naar de havenstad Algeciras, waar de veerboot naar Marokko vertrekt. Eerst is het nog ruig en bergachtig, maar als we uit het National Parc zijn, vlakt dat af tot heuvelachtig. Het is onverwachts groen en begroeid, waarbij we uitgestrekte velden wortelen doorkruisen. We zien veel windmolens en dat is niet voor niets, want het blijft keihard waaien. De straat van Gibraltar is een soort trechter, waardoor het in die omgeving vaak hard waait. Nou ja: hard? Zeg maar gerust stormen! Af en toe moet ik gas terugnemen om de camper nog in bedwang te houden, maar het gaat gelukkig allemaal goed. Vlak voor Algeciras doemt - ondanks dat het heiig is van het rondvliegende Saharazand - links van ons onmiskenbaar de rots van Gibraltar op. We stoppen op een grote camperplaats bij Algeciras en kopen bij het reisbureautje van Carlos onze ticket voor de boot van morgen naar Tanger. Vandaag is ook absoluut onmogelijk om over te varen begrijpen we, want alle schepen zijn uit de vaart vanwege de storm. We volgen Carlos z’n advies op: naar de haven toe, in de rij gaan staan voor de boot en wachten tot er eentje vertrekt, want: wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Zo sluiten we - na nog een tussenstop bij de Lidl - 15 minuten later in de haven aan in de rij tussen onder andere Mercedesbusjes met enorme hoeveelheden huisraad op het dak, personenauto’s en campers. Ik trek de handrem aan en draai mijn stoel om: dit is onze slaapplaats voor vannacht.

Na een matig nachtje worden we de 30ste januari samen met honderden wachtenden om ons heen wakker op de parkeerplaats voor de boot naar de havenstad Tanger. Het stormt nog steeds. Al lijkt het minder, toch schudt de camper af en toe onder zware rukwinden. Met andere woorden: er vaart nog steeds geen boot. Iets anders dan wachten zit er niet op, want ondertussen staan we - net als bijna iedereen - volledig ingeklemd. Onze deur van de camper kan nog net open en dan heb je het ook wel gehad. Van de nood een deugd makend legt Lidy de laatste hand aan een paar knuffels. En “Yes!”: ook mijn trui is klaar en die is toch móói geworden! Ik kraak nog een hoop pecannoten uit Sicilië, help een auto aanduwen van de Marokkaanse achterburen en klim - met gevaar voor eigen leven in deze storm - op het dak om nog wat vulling te pakken voor de knuffels van Lidy. ’s Middags maak ik onze buurman - van de lege accu - er op attent dat z’n accu zo weer leeg is, als ie z’n lichten laat branden. En dat allemaal in het Frans. Ik had een 2 voor het vak Frans, maar heb toch meer opgestoken dan ik dacht. Als dank vertelt hij me dat het pas “jeudi” wordt voor we “depart avec le bateau” vanwege het “meteo terrible”. Oké, bedankt, dat wordt dan nog eens twee dagen vervelen. Maar we hebben de tijd, dus niet getreurd. Als Lidy na het eten de afwas doet, gebeurt het: ik zie ineens mensen nerveus naar hun auto lopen, instappen en starten. Er verschijnen overal brandende koplampen en remlichten. Het is niet waar, gaan we dan toch plotseling? Ja, hoor! Ik start ook terwijl Lidy sneller als het licht de afwas en alle andere spullen veiligstelt die om kunnen vallen. Langzaam rijden we richting boot en rond half acht zijn we binnen en laten de camper achter op het enorme benedendek. Boven sluiten we aan in de enorme rij voor de paspoortcontrole, wat betrekkelijk snel verloopt. Alle mensen die ons helpen zijn superaardig, zich bewust van het feit dat iedereen het zat is na minimaal een dag wachten. Ons hoor je niet klagen: wij zaten in een camper en niet in een personenauto met drie kleine kinderen en overal bagage in en op de auto. Met een paar mooie stempels in ons paspoort rijker laten we rond tien uur ’s avonds Europa achter ons en zetten - deinend en stampend - koers naar het Afrikaanse continent. In eerste instantie is het aan dek een heksenketel door vooral veel schreeuwende, jengelende, oververmoeide kinderen en voortdurend waarschuwende luidsprekers dat het verboden is het buitendek op te gaan vanwege de harde wind. Uiteindelijk daalt er toch een vredige rust neer op ons dek. Rond middernacht lopen we de haven van de stad Tanger binnen, waarna we - tegen alle verwachtingen in – vrij snel alle papieren in orde hebben en langs de zeer inefficiënte - maar wederom erg vriendelijke - douane zijn. We zetten de camper (net als veel andere camperaars) net na de douane op een parkeerplaats en drinken - uitgelaten dat we vandaag toch nog in Marokko zijn - een glas rosé. Hierna sluiten we de gordijnen, doen oordoppen in en gaan op één oor.

Regelmatig ben ik - ondanks de oordoppen - wakker. Niet het lawaai van auto’s om me heen, maar het onophoudelijke schudden van de camper door de storm houdt me uit m’n slaap. Lidy slaapt heerlijk door. Rond acht uur vind ik het mooi geweest en ga uit bed. De parkeerplaats is volgelopen vannacht en loopt nu langzaamaan weer leeg. Ook wij vertrekken en gaan net als iedereen zuidwaarts: eerst door de groene uitlopers van het Rifgebergte met best forse bergen, waarna dit afvlakt en we door een waterrijk deltagebied rijden met in de verte de Atlantische Oceaan. De minaretten steken als witgroene torentjes uit de dorpjes die we passeren. We stoppen al na zo’n 80 kilometer bij de stad Asilah en zoeken een plekje op de camping aan de rand van de stad. Het is nog geen 12 uur als we de Medina (ommuurde oude stadscentrum) inwandelen. Aanvankelijk lopen we door wat grappige en rustige toeristische straatjes heen en gaan de Medina weer uit, want we moeten Marokkaans geld (Dirham) scoren en zoeken dus een bank. Hier worden we verrast door een echt Arabisch straatbeeld: kleine winkeltjes aan beide kanten van de straat (ijzerwaren, huishoudelijke artikelen, fietsenmakers, mini supermarktjes, kappers, geurende specerijen, rijst enzovoort) met op de stoep en straat veel marktverkopers met onder andere groente, fruit, vis, vlees, levende kippen, eieren en thee. Er wordt aangeprijsd, geboden, gewogen en geld gaat van hand tot hand. Veel Marokkanen (traditioneel en modern gekleed) doen hun boodschappen, terwijl ondertussen auto’s toeterend zich een weg banen door de nauwe straten. Dit is echt een totaal andere wereld dan die wij kennen. Prachtig! Al onze zintuigen worden geprikkeld. We kopen heerlijke verse dingen, zoals doperwten, muntblaatjes voor in de thee, bananen en rondbrood. En bij iedereen maken we - zo goed en kwaad als het gaat - een praatje. En ook hier is iedereen hartelijk, vriendelijk en willen ook best op de foto als je het netjes vraagt. We eten bij een Marokkaans tentje een broodje waarvan ik de naam kwijt ben, maar het is heerlijk. Nadat Lidy nog een tas en ik een “tagir” (Marokkaans mutsje) en een paar cd’s met Marokkaanse muziek heb gekocht gaan we huiswaarts. Muntthee drinken en m’n net gekochte cd’s luisteren. De eerste kennismaking met Marokko is top!

De eerste februari worden we om zes uur wakker van twee imams die elkaar vanuit de links en rechts gelegen minaretten proberen te overtreffen in het gebed. Daarna kan ik de slaap niet meer vatten. Na het ochtendritueel vertrekken we en via de provinciale wegen gaan we verder naar het zuiden. Eerst is het nog heuvelachtig, maar het wordt al snel vlak. Echt een agrarisch gebied. We zien o.a. aardbeien, aardappelen, artisjokken en veel kassen. Ook vallen ons nu de sloppenwijkjes op. We passeren regelmatig mensen op ezels en in het straatbeeld zijn de stokoude, zwarte dieselrook uitspugende Mercedes-slagschepen eerder regel dan uitzondering. Na 100 kilometer zoeken we bij het stadje Moulay-Bousselham de camping op en stoppen voor vandaag. We komen niet voor dit stadje, maar voor de lagune van het Merja Zerga National Parc. Onze camping ligt pal naast dit enorme vogelgebied, dus ’s middags gaan we met de boot van gids Azdin het water op om vogels te spotten. Voortdurend met de telelens in de aanslag en door de verrekijkers turend zien we onder andere buizerds, zilverreigers, flamenco’s, scholeksters, Bengaalse sterns, verschillende soorten meeuwen en als kers op de taart een ijsvogel. Echt supermooi en vlakbij! En waar het eerder deze reis niet lukte: nu is een foto van deze vogel wel gelukt. Dit boottochtje was echt de moeite waard. Bedankt Azdin!

Nadat we de tweede februari de camping achter ons laten, gaan we eerst richting het binnenland. Het wordt al snel zo vlak als de Noordoostpolder en dat blijft het. Zeker saai? Nee, helemaal niet! Het is echt Marokkaans platteland en we kijken onze ogen uit. We zien schaapskuddes in overvloed, velden die van elkaar gescheiden worden door cactushagen (i.p.v. prikkeldraad) en gehuchten waar we ons 100 jaar terug wanen. Alleen de hoofdwegen zijn geasfalteerd en de rest van de wegen zijn karresporen. Op die wegen komen we alle vervoersmiddelen tegen die je je maar kunt bedenken: ezels met of zonder karren, volgepropte oude taxi’s, busjes, paarden, fietsen, bakmotorfietsen en afgeladen bussen. Onderweg wordt er door vooral jong (maar ook oud) naar ons gezwaaid en zo maken we nog een moeizaam, maar gezellig praatje langs de weg met twee jongens (“My English good sir!) op zo’n ezelkar. Helaas moesten we hun aanbod voor een couscousmaaltijd bij hun thuis vanavond afslaan. Of je nu een gehucht of stad binnenkomt, het krioelt van de bedrijvigheid op straat. Iedereen is druk doende met het vervoeren, verkopen of kopen van iets. Onderweg passeren we regelmatig grimmig uitziende politie checkpoints (met van die spijkermatten aan de kant van de weg die ze er zo overheen kunnen trekken), maar wij worden vriendelijk lachend doorgewuifd. Ook zien we veel jonge kinderen - vooral jongetjes - buiten spelen. Ons vermoeden dat er veel kinderen niet naar school gaan, wordt niet alleen bevestigd door de lege scholen die we tegenkomen, maar ook door de “jongens van de ezelkar” als we het hen vragen. In de middag arriveren we - na een tevergeefse poging het nabijgelegen kurkeikenbos te bereiken - in de stad Kenitra, ons doel van vandaag. ’s Middags slenteren we over de verschillende soeks (markten) van Kenitra, waar we weer overdonderd worden door de geuren, de kleuren, het lawaai, de kleding en de hartelijkheid van de Marokkanen. Wat een heerlijk land!

We kijken er al weken naar uit, maar eindelijk is het zo ver: We gaan vanavond Dolf en Soey oppikken in Casablanca en dan reizen ze een week met ons mee. Volgende week horen jullie natuurlijk alles daarover. Tot dan!

Geschreven door DeTrip