Na twee weken Suriname zit ik weer thuis op de bank dit laatste verslag te maken. Anita gaat nog haar welverdiende vakantie vieren. Het waren 2 drukke weken met waardevolle ervaringen en indrukken. Wat is de band met Nederland sterk. Tot mijn verbazing is er om 20.00u Surinaamse tijd het Nederlandse acht uur journaal op de tv. Op zondagavond zagen we in het restaurant van het appartement studiosport met sc Heerenveen die een wedstrijd speelt in het Abe Lenstrastadion... Bijna iedereen die we hebben gesproken heeft familie in Nederland en velen zijn er al eens geweest.

Heel bijzonder om in zo’n tropisch land gewoon Nederlands te kunnen spreken. Dit maakt dat gesprekken veel meer diepgang konden hebben doordat er geen taal barrière is. Omdat we het niet aandurfden om zelf onze weg te zoeken in het hectische linksrijdende verkeer hadden we zelfs regelmatig gesprekken over het (gezins-) leven in Suriname met de taxichauffeurs..

Mensen moeten veel werken om rond te komen. We hoorden regelmatig dat alles zo duur is geworden terwijl in onze ogen alles spot goedkoop is... mensen die hogerop willen komen hosselen vaak. Wij zouden dit in NL bijbeunen noemen. De taxichauffeur die ons 3 uren verderop bracht had wel 5 adresjes om iets op te halen en minstens zoveel om wat af te geven. Een andere taxichauffeur, een 20 jarige student, werkt 18 uren bij de Mac Donalds en rijdt daarnaast in de avond/nacht en weekenden taxiritten.
Het gemiddelde inkomen is 3000 SRD. (100 SRD is 11.53 euro) Kale huur is vaak al 1200 SRD. Mensen besparen ook op ziektekostenverzekering. Deze kan je per maand afsluiten. Hiermee loop je wel een risico want als je bij inschrijving al zwanger bent moet je een zwangerschapspremie van SRD 4.250,- betalen...
Aan de vele slechte gebitten kan je afleiden dat tandzorg vaak ook ‘luxe’ is.

Het is triest om te zien hoeveel mannen er rond lopen die ‘ ze niet alle 24 in een kratje hebben’. Ze lopen te zwalken over straat of liggen op een plekje te slapen waar al lang geen schaduw meer is. Buiten de stad is koken op een houtvuur nog heel gebruikelijk.

Op de scholen die wij bezocht hebben is de schaarste duidelijk te zien. De kinderen dragen allemaal het zelfde blousje (schooluniform) die bij velen te klein is. Een nieuwe kost rond 20 SRD (nog geen 2.50 euro) Veel kinderen komen uit 1 oudergezinnen waarvan de moeder soms al rond 5 uur vertrekt om te werken.
De scholen starten om 7.30 uur. Oudere zussen brengen de jongere kinderen naar school. De klassen zijn vol en het leeftijdverschil is groot. In een klas was het jongste kind 8 en de oudste 12. Dit oudste meisje (eigenlijk een puber) kon niet zo goed leren en ging al heel moederlijk met de jongere kinderen om.
Het meubilair zou bij ons door een kringloopwinkel geweigerd worden zo beschadigd zijn de werkbladen. Wel waren de tafels en stoelen afgestemd op de lengte van de kinderen. In de boekenkast, in de ruimte van de directrice, was de keuze zeer beperkt. De encyclopedie was niet compleet. De school is niet digitaal bereikbaar laat staan dat de kinderen op een pc kunnen werken of dat er een digibord is. De lokalen zijn open zodat de wind er goed door kan maar dit geeft wel heel veel herrie. Een ander nadeel is dat de vleermuizen zo ook bij de schoolspullen kunnen als deze niet in een kast staan. De meeste kinderen ogen relaxed. De discipline is groot.

In de zorg is de hiërarchie sterk aanwezig. Dat is ook te zien aan de uniformen. Elke beroepsgroep heeft zijn eigen kleur(accent). Gediplomeerde zusters, verloskundigen en ziekenverzorgsters moeten bruine pantykniekousen dragen leerlingen witte. Voornamen worden niet gebruikt. De hoofdzusters en de verloskundige dragen met trots hun speld. De dokter wordt niet getutoyeerd door de medewerkers ook al is hij/zij nog een jonge coassistent.

Alleen in een particuliere praktijk hebben we gezien dat er op een pc wordt gewerkt. Op de andere locaties gaat alles nog met papieren dossiers en afsprakenboeken. Veel administratie! Er is geen landelijk systeem waar de vaccinaties bijgehouden worden zoals in Nederland. Het familieboekje wat alle ouders bij zich moeten hebben is belangrijk. Hierin zit ook een kaart waarop de vaccinaties bij gehouden worden. Vaccineren is niet verplicht maar.... een ongevaccineerd kind mag niet naar school.
Afspraken worden gemaakt op een dagdeel niet op een tijd. Wie het eerst komt is het eerst aan de beurt. Ook al is het erg druk en zitten mensen al lang te wachten de medewerkers blijven relaxed.
Tijdens onze stagedagen werd in één instelling het gebruik van melasse sterk afgeraden. Melasse is een dikke suikerrietsiroop die van oudsher een geneeskrachtige werking zou hebben. Dit is niet wetenschappelijk aangetoond en veroorzaakt snel tandbederf. Ook het eten van pimba ( kalabaskalk) werd besproken en afgeraden. Waarom werd niet uitgelegd. Op internet vond ik dat pimba veel lood bevat en dat het verslavend werkt. Ook in Nederland wordt pimba gegeten. Ik heb mij voorgenomen hier alert op te zijn.
Het mondje van de baby wordt nogal eens schoongemaakt met melasse. Dit wordt ook afgeraden. Het advies is om dit 2x p/d te doen met schoon water.
Zo zijn er nog veel meer gebruiken en gewoonten in Suriname die anders zijn dan van de Nederlanders. Gebruiken die soms generatie op generatie worden doorgegeven ook al wonen mensen er al lang niet meer. De familiebanden zijn sterk. Vaak is er dagelijks contact met naasten die in Nederland wonen. Goed om te weten!

Geschreven door Anita.en.Henny.in.Suriname